Η σκληρή εφηβική παραβατικότητα δεν οφείλεται στον κοινωνικό αποκλεισμό, ούτε στη φτώχεια, όπως επέτασσε κάποτε το προοδευτικό στερεότυπο. Δεν οφείλεται ούτε στην περίφημη «πατριαρχική» ελληνική οικογένεια, η οποία καταπιέζει τα παιδιά της με αποτέλεσμα αυτά να προστρέχουν στη βία για να απελευθερωθούν. Το παιδί στη δυτική κοινωνία του 21ου αιώνα μεγαλώνει ως ένας εκκολαπτόμενος τύραννος. Κυρίαρχος στο προστατευμένο περιβάλλον της οικογένειας, κατόπιν κυρίαρχος στην τάξη του στο σχολείο, έτοιμος να μεταφέρει το αίσθημα της κυριαρχίας και στον δρόμο και στο πανεπιστήμιο. Το περιβάλλον του τον αντιμετωπίζει με φόβο και ενοχές, οι γονείς, οι δάσκαλοι, ακόμη και οι αρχές της πολιτείας. Η επιθετικότητα που μεταμορφώνεται σε παραβατικότητα και σε άσκηση βίας είναι ο τρόπος έκφρασης της κυριαρχίας του. Στη δημιουργία του εκκολαπτόμενου τυράννου εμπλέκεται η οικογένεια, το σχολείο, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και ο μιθριδατισμός απέναντι στη βία που διακατέχει ολόκληρη την κοινωνία. Δεν κλέβουν το κινητό επειδή τους λείπει. Το κάνουν για να αποδείξουν την ανωτερότητά τους. Η βία δεν είναι καν σεξιστική. Η Λίνα Γιάνναρου στη χθεσινή «Κ» στο ενδιαφέρον της ρεπορτάζ για την Κηφισιά αναφέρει την περίπτωση μιας κοπέλας στην οποία επιτέθηκαν συνομήλικές της επειδή «τις κοίταξε». Λένε ότι το φαινόμενο είναι πρόσφατο. Να θυμίσω την καταστροφή του κέντρου της Αθήνας το 2008; Δεν κάηκε από «μαύρους» όπως το Ντιτρόιτ το 1967, ούτε από «κατατρεγμένους» μουσουλμάνους όπως τα προάστια των Παρισίων. Κάηκε από γόνους ευυπολήπτων οικογενειών. Μάλλον θα πρέπει να αναθεωρήσουμε τα στερεότυπα με τα οποία προσπαθούμε να ερμηνεύσουμε την εφηβική παραβατικότητα. Η αναθεώρηση εντάσσεται σε μια ευρύτερη θεώρηση: πώς η δυτική κοινωνία μεγαλώνει, αναθρέφει και εκπαιδεύει τους γόνους της. Και βέβαια με ποιον τρόπο θα αντιμετωπισθεί η κοινωνική ασθένεια της κοινοτοπίας της βίας. Κυκλοφορεί ελεύθερη στην κοινωνική δικτύωση και θεωρούμε φυσιολογικό να την ασκούν οι χουλιγκάνοι, οι συλλογικότητες με τις μολότοφ, και οι λοιπές ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες. Μέσα σ’ αυτές και οι έφηβοι.
Γονείς οργανώνουν περιπόλους στην Κηφισιά για να προστατεύσουν τα παιδιά τους από τις επιθέσεις συνομηλίκων τους. Αν αυτό δεν είναι δείκτης της ανασφάλειας, τότε τι είναι. Δεν έχω την ψευδαίσθηση ότι το πρόβλημα μπορεί να το λύσει η αστυνομία. Είναι ένα βαθιά ριζωμένο κοινωνικό πρόβλημα. Ομως η αστυνομία οφείλει να είναι παρούσα και όχι να αφήνει τους γονείς να υποκαθιστούν το έργο της. Υπάρχουν και οι κάμερες, θα μου πείτε. Αυτές όμως είναι για τους άλλους.
