Σχεδόν δέκα χιλιάδες άνθρωποι έχουν σκοτωθεί στη Λωρίδα της Γάζας από τις 7 Οκτωβρίου, οπότε και η Χαμάς εξαπέλυσε την πολύνεκρη, αιφνιδιαστική της επίθεση.
Από εκείνη την ημέρα, το Ισραήλ βάλλει κατά της Γάζας με βομβαρδισμούς σχεδόν κάθε τύπου, ενώ εδώ και ημέρες βρίσκονται σε εξέλιξη οι επιθετικές επιχειρήσεις από άρματα μάχης και πεζούς στρατιώτες μέσα στον λαβύρινθο, στα χαλάσματα και στις στοές μιας πραγματικά μαρτυρικής πόλης.
Το ζοφερό αυτό σκηνικό, όπως και το αντίστοιχο της Ουκρανίας, μας θυμίζει τις περίφημες προβλέψεις σύμφωνα με τις οποίες, μετά το 1945, οι (συμβατικοί) πόλεμοι θα γίνονταν μονάχα από αέρος, πάνω σε συγκεκριμένους στρατιωτικούς στόχους ή, πολύ πιο πρόσφατα, με μη επανδρωμένες μηχανές. Στην πραγματικότητα, αυτό που ο κόσμος γνώρισε μετά το 1914, και ειδικά μετά το 1939, ως «ολοκληρωτικό πόλεμο» (με την έννοια ότι οι στρατιωτικές επιχειρήσεις δεν περιορίζονται σε μια καλά οριοθετημένη γραμμή των πρόσω αλλά περιλαμβάνουν πόλεις και κάθε είδους συγκεντρώσεις αμάχων) είναι ακόμη εδώ. Με άλλα λόγια, ο πόλεμος παραμένει μια υπόθεση που αν ο πεζός στρατιώτης δεν πατήσει εχθρικό έδαφος, η «δουλειά» δεν μπορεί να γίνει.
Η μεγάλη διαφορά, μεταξύ πολλών άλλων, ανάμεσα στον πόλεμο στη Γάζα και σε εκείνον στην Ουκρανία, σε επιχειρησιακό επίπεδο, είναι βέβαια ότι στην Ουκρανία έχουμε μια πιο συμβατική σύγκρουση δύο χωρών: η μία χώρα εισβάλλει στην άλλη και η κρίση ίσως λυθεί με μετατοπίσεις συνόρων.
Στη Μέση Ανατολή, δεν είναι τόσο ξεκάθαρα τα πράγματα, περίπου όπως πριν από χρόνια, όταν οι ΗΠΑ ξεκινούσαν πολέμους για να διαλύσουν τους τρομοκράτες που τους επιτέθηκαν στις 11 Σεπτεμβρίου 2001. Ειδικά στο Ιράκ, με τις δαιδαλώδεις, πυκνοκατοικημένες πόλεις, οι άμαχοι υπέφεραν τα πάνδεινα. Οχι μόνον επειδή ο πόλεμος μπήκε στα σπίτια τους, αλλά κυρίως διότι για τον μέσο Αμερικανό στρατιώτη κάθε Ιρακινός πολίτης, ένας πατέρας ή και ένα παιδί, ήταν ύποπτος. Συχνά οι υποψίες των Αμερικανών ήταν βάσιμες. Πολλές άλλες όμως δεν ήταν και σφαγιάζονταν γυναικόπαιδα. Αλλά αυτή είναι η φρίκη με τον πόλεμο εναντίον ενός εχθρού χωρίς στολή.
Στη Γάζα, τα πράγματα μοιάζουν να είναι πολύ χειρότερα. Οι ισραηλινές δυνάμεις χτυπούν ανελέητα καταυλισμούς αμάχων για να ξετρυπώσουν τη Χαμάς, σε έναν πόλεμο ο οποίος αναμένεται να έχει μεγάλη διάρκεια. Ο μεγάλος χαμένος εδώ είναι ο παλαιστινιακός λαός.
Το Ισραήλ δεν μπορούσε να μην απαντήσει στην κτηνωδία της 7ης Οκτωβρίου. Είναι όμως τόσο βέβαιο ότι πρέπει να απαντήσει με ανάλογη, τυφλή βιαιότητα; Ο πρόεδρος Μπάιντεν προχθές μιλούσε για την αναγκαιότητα κατάπαυσης του πυρός, στηρίζοντας φυσικά το Ισραήλ στο δικαίωμα της άμυνας. Κάτι ξέρει, πάντως, όταν προειδοποιεί για τις συνέπειες μιας βίας χωρίς προηγούμενο.
