Υπάρχει μια, όχι και πολύ εξεζητημένη, θεωρία που εξηγεί την αντοχή της νεομητσοτακικής Ν.Δ. στο πολιτικό κόστος. Οι αποτυχίες της (όπως οι υποκλοπές ή οι φυσικές καταστροφές) δεν της κοστίζουν γιατί η δυσαρέσκεια από αυτές υποσκελίζεται από το όφελος που παράγει η πολιτική της στην οικονομία και στη σχέση κράτους – πολίτη. Σημασία έχει το βίωμα. Και στα δύο αυτά κρίσιμα πεδία –τσέπη και ρουτίνα συναλλαγής με το κράτος– η κυβερνητική πολιτική βιώνεται θετικά.
Δεν υπάρχει καλύτερος συντελεστής του βιώματος από τη φορολογική πολιτική. Η κυβέρνηση μπορούσε μονότονα να επιδεικνύει σαν παράσημό της ότι εκείνη δεν αύξησε κανένα φόρο – μόνο μείωσε. Τώρα, για πρώτη φορά, διακόπτει αυτήν την ακολουθία. Οπως κι αν την ονομάσει, η επιβολή τεκμαρτού εισοδήματος στους ελεύθερους επαγγελματίες γίνεται αισθητή σαν νέος φόρος. Ακριβώς έτσι την υποδέχονται οι φορείς του βιώματος.
Η κυβέρνηση περίμενε αυτήν την υποδοχή, αν κρίνει κανείς από τις απαντήσεις που είχαν προληπτικά καταστρωθεί ώστε να στηριχθεί το μέτρο. Εκτός από τον πρωθυπουργό και τον αρμόδιο υπουργό, τη σκυτάλη της υπεράσπισης παρέλαβε και ο υπουργός Επικρατείας Ακης Σκέρτσος, επανερχόμενος στην τακτική της «λίστας επιχειρημάτων» που αναρτάται στα κοινωνικά δίκτυα (σαν να ήταν εκεί κατάλληλο το μέρος για να αναπτυχθεί ορθολογικός διάλογος).
Ποιος θα πείσει τώρα ότι υπάρχουν και καλοί φόροι;
Η λίστα Σκέρτσου αντανακλά και την προεργασία πολιτικής διαχείρισης προκειμένου να περάσει το μέτρο. Πρώτο εργαλείο, βέβαια, η στατιστική που υποδεικνύει τις εστίες της φοροδιαφυγής. Ακόμη όμως κι αυτή η στατιστική αμφισβητείται ήδη με μια φιλολογία περιπτωσιολογίας που αναπτύσσεται όχι από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, αλλά από την «κοινωνική» αντιπολίτευση των φορολογικά υπερ-εύθικτων ψηφοφόρων της Ν.Δ.
Η πλήρης άρνηση της φορολογικής πραγματικότητας –ποιος πληρώνει, ποιος δεν δηλώνει– δεν είναι έκπληξη. Η φοροδιαφυγή σε ορισμένους κλάδους έχει ιδεολογικοποιηθεί. Εχει εξιδανικευτεί ως υγιής αντίσταση του ατόμου απέναντι σε ένα αφερέγγυο και διεφθαρμένο κράτος, που απομυζά όσους εργάζονται, «για να πληρώνει δημόσιους υπαλλήλους και συνταξιούχους». Πάνε, λένε, να τα πάρουν από τους ανθρώπους της αγοράς, για να έχει κάθε υπουργός ένα λόχο μετακλητών.
Το όπλο της κυβέρνησης κατά αυτής της ριζωμένης δυσπιστίας είναι η διαφήμιση της ανταποδοτικότητας του νέου φόρου. Τα λεφτά θα πάνε στην ενίσχυση της Υγείας και της Παιδείας. Το λένε αυτό, όμως, σε ένα κοινό που οι ίδιοι έχουν γαλουχήσει με την ιδέα ότι καλός φόρος είναι μόνο ο φόρος που καταργείται. Στο δικό τους κοινό, που «αγόρασε» μια ατζέντα διαρκούς ελάφρυνσης φόρων και εισφορών.
Τώρα η κυβέρνηση πάει να αναμετρηθεί με την προκατάληψη που η ίδια είχε εκθρέψει.
