Το ερώτημα ήταν υπαρξιακό. Η απάντηση δόθηκε πολύ γρήγορα. Κινηματογραφικά – με την κλισεδιάρικη μεταφορά να διασώζει σε αυτήν την περίπτωση την κυριολεξία της ταχύτητας και του θεάματος.
Το ερώτημα ήταν «υπάρχει ΣΥΡΙΖΑ χωρίς τον Τσίπρα;». Την απάντηση εξακολουθούμε να την απολαμβάνουμε στις οθόνες.
Η ερώτηση φαίνεται όμως να υπαινίσσεται ότι ο Τσίπρας διέθετε χάρισμα που κρατούσε διά μαγείας στοιχισμένο ένα κομματικό σώμα χωρίς αρθρώσεις. Το προσωπικό χάρισμα εκλαμβάνεται έτσι ως υποκατάστατο του πολιτικού περιεχομένου και της οργανωτικής δομής, που εξασφαλίζει στα παλαιά, πολυσυλλεκτικά κόμματα την υπόσταση και την αντοχή τους.
Με την απάντηση δεδομένη ως προς τη βιωσιμότητα του ΣΥΡΙΖΑ, το παράγωγο ερώτημα είναι αν μπορεί να ανασυγκροτηθεί η Αριστερά χωρίς αρχηγικό χάρισμα. Αν μπορεί από τις διασπάσεις της να προκύψει μια νέα συσπείρωση, που δεν θα έχει ως πυρήνα της ένα πρόσωπο με δημαγωγική γοητεία (αυτό δοκιμάστηκε με μίμο τον Κασσελάκη και εκτυλίσσεται ως αποτυχημένη επιθεώρηση). Αν μπορεί ο χώρος να επανιδρυθεί και να διεκδικήσει εκλογική ύπαρξη, χωρίς τα κόλπα της λαϊκίστικης σαγήνης του τέως ηγέτη του.
Μπορεί η Αριστερά να ανασυγκροτηθεί χωρίς αρχηγικό χάρισμα;
Αυτό είναι στην πραγματικότητα το εγχείρημα που ενσαρκώνει η επιλογή του Αλέξη Χαρίτση. Παρότι κεντρικό στέλεχος των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, με ανοδική σταδιοδρομία κατά τη διακυβέρνηση Τσίπρα, αλλά και μετά, στην αντιπολίτευση, ο Χαρίτσης δεν μπήκε ποτέ στην πυριτιδαποθήκη της αντιπολιτικής, από την οποία αντλούσε το κόμμα τα υλικά του. Αντιθέτως, επιστρατεύτηκε όψιμα στη σκηνή, όταν πια ο τσιπρικός ΣΥΡΙΖΑ είχε εξαντλήσει το αντιμητσοτακικό του ρεπερτόριο και αναζητούσε λεοντή προγραμματικής σοβαρότητας.
Μπορεί ο Χαρίτσης να πετύχει εκεί που απέτυχε η πιο φωτογενής Αχτσιόγλου, η οποία μοιάζει να οπισθοχωρεί με ανακούφιση στη σκιά της εφεδρείας; Μπορεί να δείξει στη Βουλή, στον μισό χρόνο που απομένει μέχρι την πρώτη εκλογική δοκιμασία των ευρωεκλογών, μια μετασυριζαϊκή εναλλακτική, που δεν θα έχει τα ληγμένα «ατού» του παλαιού κόμματος, αλλά θα μπορεί να τα αναπληρώσει με ένα πιο ορθολογικό αντιπολιτευτικό μείγμα;
Το στοίχημα δεν αφορά μόνο τον ίδιο, αλλά και τα υπόλοιπα στελέχη της γενιάς του που βρίσκονται αντιμέτωπα με τον κίνδυνο της πρόωρης απόσυρσης από την πολιτική, σχεδόν στην αρχή της σταδιοδρομίας τους.
Πολλοί προδικάζουν ότι το ένστικτο της αυτοσυντήρησης θα οδηγήσει τη νέα γενιά συριζαίων σε ώσμωση με το ΠΑΣΟΚ – κατά τρόπο ανάλογο που πολλοί φιλόδοξοι πασόκοι την εποχή της χρεοκοπίας αναζήτησαν στέγη στον ΣΥΡΙΖΑ. Αν ο Χαρίτσης και οι σύντροφοι θέλουν να αποτρέψουν αυτήν την ώσμωση, ξέρουν, τουλάχιστον, από ποια φωνή πρέπει να διαφοροποιηθούν. Ξέρουν ποια ανέμπνευστη αντιπολιτευτική μανιέρα πρέπει να αποφύγουν.
