Αρκετοί οικονομικοί συντάκτες πανηγυρίζουν δεόντως –μερικοί περισσότερο και από την κυβέρνηση– τις «αποκρατικοποιήσεις» των συστημικών τραπεζών, αυτές για τις οποίες ακόμη πληρώνουν τη διάσωσή τους οι φορολογούμενοι. Οι τράπεζες μεν σώθηκαν, αλλά οι Ελληνες πολίτες φορτώθηκαν συνολικώς (από την εποχή Αλογοσκούφη και δώθε) 57 δισ. χρέους για να έχουν πιστωτικό σύστημα. Αντ’ αυτών, θα πάρουν πίσω περί τα τρία δισ. και κάτι ψιλά, που θα πάνε στην… αποπληρωμή του χρέους.
Ακούγονται πολλά επιχειρήματα υπέρ της «μπιρ παρά» πώλησης των τραπεζικών μεριδίων που κατείχε το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Το καλύτερο είναι πως οι τράπεζες πλήρωσαν πολλά για τη μείωση του δημοσίου χρέους, το γνωστό PSI. Αυτό είναι αληθές, αφού οι ελληνικές τράπεζες είχαν τη μακράν μεγαλύτερη έκθεση από όλες τις χώρες της Ευρωζώνης σε εγχώρια κρατικά ομόλογα, κάτι που πρέπει να μας ψυλλιάσει για την ευθυκρισία των τραπεζικών στελεχών. Ισως να ήταν της λογικής Πολυζωγόπουλου, ο οποίος καθησύχαζε για τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος με το επιχείρημα «πρώτα θα χρεοκοπήσει το κράτος και μετά τα ταμεία».
Από την άλλη, οι τράπεζες δεν ήταν οι μόνοι οικονομικοί παράγοντες που επένδυσαν στη βιωσιμότητα των κρατικών ταμείων. Ενα εκατομμύριο δημόσιοι υπάλληλοι έκαναν την επιλογή τού «μήνας μπει, μήνας βγει…» ο μισθός θα είναι σταθερός. Διαψεύστηκαν, αλλά δεν είχαν ΤΧΣ για να καλύψει τις ζημιές. Πλην των Δ.Υ., η κρίση δεν άφησε κανέναν ανεπηρέαστο. Χιλιάδες μικροεπιχειρηματίες χρεοκόπησαν και τώρα τρέχουν στις εισπρακτικές για να αποπληρώσουν χρέη, ο μέσος πραγματικός μισθός των εργαζομένων είναι το 2023 στο μείον 12% σε σχέση με το 2009 (Θ. Ράπανος, Eurobank Research, 30.10.2023).
Ειλικρινώς, δεν γνωρίζω τι θα έπρεπε ή τι θα μπορούσε να γίνει. Πολλές από τις σχετικές αναλύσεις για το θέμα μοιάζουν με ιερογλυφικά για έναν απλό απόφοιτο οικονομικών επιστημών σαν τον γράφοντα. Αποτελεί όμως αλάτι στην πληγή να πανηγυρίζουν υπουργοί και διάφοροι παρατρεχάμενοι που «το αφεντικό τρελάθηκε» και πουλάει στην τιμή των 3 δισ. κάτι για το οποίο πλήρωσε 57 δισ.! Αφήστε δε που βαφτίζουν την απίστευτη χασούρα «μεταρρύθμιση»…
Στη Μέκκα του καπιταλισμού, το αμερικανικό κράτος αναγκάστηκε να ενισχύσει το τραπεζικό σύστημα. Αλλά εκεί «προέκυψαν κέρδη για το Δημόσιο από τις επενδύσεις του TARP στον τραπεζικό τομέα (κέρδη 30,4 δισ. δολ. επί της αρχικής επένδυσης των 245,5 δισ. δολ. ή απόδοση +12,4%)» (ΚΕΠΕ, 2.11.2023). Δηλαδή, αν είχαν και οι δικοί μας κέρδος και όχι αυτή την τεράστια χασούρα από τις τράπεζες τι θα έκαναν; Θα έβγαιναν στους δρόμους με φωτοβολίδες;
