Από τις Πρέσπες έχουν περάσει πια πέντε χρόνια. Ιστορικά ο χρόνος μπορεί να μην είναι πολύς. Είναι όμως αρκετός για να μετρήσουμε τι κούφια λόγια ήταν οι βουκεφαλικές προφητείες που προέβλεπαν ότι η συμφωνία της Αθήνας με τα Σκόπια θα σήμαινε το τέλος των εθνικών δικαίων, την εκχώρηση του ονόματος της Μακεδονίας, τη δημιουργία μειονοτικού ζητήματος στην Ελλάδα – και τα λοιπά, και τα λοιπά.
Η πενταετία μετά τις Πρέσπες καθιστά αισθητή τη σπατάλη της τριακονταετίας πριν από τις Πρέσπες: Πόση ενέργεια και διπλωματικό κεφάλαιο σπαταλήθηκε σε μια βαλκανική διένεξη, που ακόμη είναι δύσκολο να την εξηγήσει κανείς στους συμμάχους της Ελλάδας χωρίς να αποσπάσει τουλάχιστον συγκαταβατικά βλέμματα.
Κινδυνεύει η διένεξη με την Αλβανία για την υπόθεση Μπελέρη να εξελιχθεί σε ένα μικρό Μακεδονικό – σε ένα πρόβλημα πολύ «επαρχιωτικό» για να μπορεί να γίνει αντιληπτό από τους εταίρους; Οι υποθέσεις δεν είναι, βεβαίως, ανάλογες.
Αν υπάρχει πάντως μια αναλογία, είναι ότι η Ελλάδα αισθάνεται την αυτοπεποίθηση ότι μπορεί να στριμώξει έναν υποδεέστερο σε διεθνές ανάστημα γείτονα, χρησιμοποιώντας ως μοχλό πίεσης την ευρωπαϊκή της θέση, χωρίς να υπολογίζει τις παρενέργειες που μπορεί να έχει η προσπάθεια τέτοιας επιβολής. Χωρίς να αναρωτιέται αν, όπως και στη μακρά διελκυστίνδα με τη Βόρεια Μακεδονία, η υπερεπένδυση ισχύος σε μια μικρή διαφορά μπορεί να καταλήξει σε σπατάλη γεωπολιτικού κεφαλαίου (και γοήτρου).
Η διεύρυνση της Ε.Ε. ως άμυνά της και η διένεξη της Ελλάδας.
Ο κίνδυνος αυτός δεν έχει να κάνει με το δίκαιο της ελληνικής θέσης. Εχει πρωτίστως να κάνει με τη δυνατότητα της Ελλάδας να πείσει τους εταίρους, όχι μόνο για το δίκαιο, αλλά και για το συμφέρον που υπαγορεύει τη στάση της.
Η επιχειρούμενη τώρα διεύρυνση της Ε.Ε. δεν είναι σαν τις προηγούμενες. Ο πόλεμος στην Ουκρανία τής έχει δώσει επείγοντα χαρακτήρα. Στο ευρωπαϊκό κέντρο κυριαρχεί η πεποίθηση ότι η Ενωση πρέπει να βιαστεί να ενσωματώσει τα κράτη στην περιφέρειά της, προτού τα «αλώσουν» οι ανταγωνιστικές δυνάμεις (η Ρωσία, που έχει ερείσματα στα Βαλκάνια· η Κίνα, που διεισδύει οικονομικά· η Σαουδική Αραβία ή ακόμη και η Τουρκία, που επιχειρούν να ενεργοποιήσουν υπέρ τους το μουσουλμανικό στοιχείο).
Η Ευρώπη έτσι επείγεται να διευρυνθεί για να αμυνθεί. Η Αλβανία δεν θεωρείται η πιο δύσκολη περίπτωση από τη λίστα των υποψήφιων χωρών. Αντιθέτως. Κάποιοι τη μνημονεύουν και ως παράδειγμα συμμόρφωσης.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, η Ελλάδα ή θα βρει τρόπο να λύσει το ζήτημα διμερώς, με το καλό ή το άγριο. Ή θα πρέπει να πείσει ότι η έκβαση της δίωξης του εκλεγμένου δημάρχου μιας νοτιοαλβανικής κωμόπολης είναι πιο σημαντική από τη γεωπολιτική θωράκιση της Ευρώπης.
