Η θάλασσα, καλύπτουσα το 70% της επιφάνειας του πλανήτη, είναι ο κύριος άξονας επικοινωνίας μεταξύ των λαών και μεταφοράς του 85%-90% του παγκόσμιου εμπορίου. Μία από τις πλέον κρίσιμες γραμμές θαλάσσιας επικοινωνίας και εμπορίου, άμεσου ενδιαφέροντος όχι μόνον των ευρωπαϊκών χωρών αλλά και όλων των χωρών παραγωγής και αγοράς προϊόντων, είναι οι νότιες θαλάσσιες προσβάσεις της Ερυθράς Θάλασσας μέχρι το Σουέζ (περί τα 1.450 ν.μ.).
Η γειτνίαση με τις ακτές Υεμένης και τη νήσο Σοκότρα (με αμφισβητούμενο καθεστώς κυριαρχίας της Υεμένης), όπως και με τις ακτές Αιγύπτου, Ερυθραίας, Τζιμπουτί, Σομαλίας, Σαουδικής Αραβίας, συνθέτουν το περιβάλλον ασφαλείας της περιοχής και τον γεωπολιτικό ανταγωνισμό στην ισχύ και επιρροή των μεγάλων δυνάμεων και γειτονικών χωρών, καθώς και των ΗΑΕ. Προς τούτο και η παρουσία ξένων χερσαίων και ναυτικών δυνάμεων στα εδάφη και ύδατα ορισμένων εξ αυτών των χωρών (Γαλλίας, ΗΑΕ, Η.Β, ΗΠΑ, Λ.Δ. Κίνας, Πολυεθνικής Δύναμης Επιχειρήσεων CTF 150, CTF 153, Ιαπωνίας, Ινδίας, ευρωπαϊκής επιχείρησης «Αtalanta» κ.ά.). Επιπροσθέτως, τα δύο πλέον σημαντικά σημεία θαλάσσιας διόδου, Σουέζ και στενό Μπαμπ Ελ Μαντέμπ, καθώς και η νήσος Σοκότρα, συμπληρώνουν τον θαλάσσιο χώρο για προστασία αυτής της ιδιαίτερα σημαντικής, για το εμπόριο και τη διεθνή κοινότητα, γραμμής θαλάσσιας επικοινωνίας. Επειδή οι αντάρτες Ansar Allah/Houthi της Υεμένης επιτίθενται σε εμπορικά πλοία, με πρόσχημα την απάντηση στον πόλεμο στη Γάζα (εν αναμονή γεωπολιτικών ανταλλαγμάτων;) αυτή η κορυφαία θαλάσσια οδός έχει καταστεί εξαιρετικά επισφαλής για όλα τα ποντοπόρα πλοία μεταφοράς, με αποτέλεσμα το πλείστον των ναυτιλιακών εταιρειών να τροποποιεί τους πλόες, παραλλάσσοντας πλέον το ακρωτήριο της Καλής Ελπίδος Ν. Αφρικής, με επακόλουθο την αύξηση του κόστους του εκάστοτε φορτίου και ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη διεθνή και την εγχώρια οικονομία των κρατών.
Η Ελλάδα ως ηγέτιδα δύναμη της παγκόσμιας ναυτιλίας θα μπορούσε να πρωτοστατήσει στο κάλεσμα για τη δημιουργία ενός ναυτικού συνασπισμού για την προστασία αυτής της ζωτικής θαλάσσιας γραμμής του παγκόσμιου εμπορίου. Η έκκληση των ΗΠΑ για τη συγκρότηση του ναυτικού συνασπισμού «Φύλακας της Ευημερίας» (Prosperity Guardian), με σκοπό την προστασία της ζωής των πληρωμάτων, της ασφάλειας των πλοίων και της ομαλής ροής του θαλάσσιου εμπορίου στην ευρύτερη περιοχή Ερυθράς Θάλασσας – Κέρατος της Αφρικής – Κόλπου του Αντεν – Δυτικού Ινδικού Ωκεανού, ορθώς έγινε αποδεκτή από την Ελλάδα με συμμετοχή μιας φρεγάτας στον ναυτικό συνασπισμό και αποστολή επιτελών στο Αρχηγείο της πολυεθνικής Δύναμης CTF 153 στο Μπαχρέιν.
Το ελληνικό Π.Ν. έχει συμμετάσχει κατά το παρελθόν σε αντίστοιχες ή παρεμφερείς επιχειρήσεις, αντλώντας εμπειρία σχεδίασης και επιχειρήσεων εκ της συμμετοχής του στις επιχειρήσεις Sharp Guard 1993-1996, Enduring Freedom 2002-2003, UNIFIL από το 2006, SOPHIA/IRINI από το 2015, καθώς και στην ευρωπαϊκή επιχείρηση «Atalanta» από 12/2008 με την έναρξή της και με πρώτο επιχειρησιακό διοικητή εν πλω, Ελληνα αξιωματικό του Π.Ν. Δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει ότι η απραξία του Συμβουλίου των Ηνωμένων Εθνών εξυπηρετείται από τη στάση των δύο μονίμων μελών του (Λ.Δ. Κίνας και Ρωσίας). Ειδικότερα, για τη Λ.Δ. Κίνας προέχει η ύπαρξη και αγκίστρωση κινεζικών δυνάμεων που σταθμεύουν στην περιοχή, με περαιτέρω βλέψεις διεύρυνσης της μόνιμης παρουσίας τους. Η Ρωσία επιδιώκει διευκολύνσεις ελλιμενισμού στην εγγύς περιοχή του Κέρατος της Αφρικής και την επιστροφή δυτικών εταιρειών υψηλής τεχνολογίας για την προώθηση της αξίας της περιοχής του Βορειοανατολικού Περάσματος (ΝΕΡ), η οποία περιλαμβάνει τη διαδρομή της Βόρειας Θάλασσας, μήκους 3.500 ν.μ. Η συντομότερη σύνδεση με την Ευρώπη μειώνει την απόσταση από τη Γιοκοχάμα στο Ρότερνταμ (διαδρομή μέσω Ακρωτηρίου της Καλής Ελπίδας: 14.448 ν.μ., Διώρυγας του Σουέζ: 11.133, NEP: 7.010), αλλά στερείται αξιοπιστίας χρονοδιαγράμματος λόγω καιρικών και κλιματικών συνθηκών. Ως μόνη ενέργεια επί του παρόντος αναφέρεται η ανακοίνωση SC/15513 του Σ.Α./Η.Ε. την 1η Δεκεμβρίου, με αφορμή την επίθεση κατά του πλοίου MV Galaxy Leader, με την οποία «υπενθύμισαν τη σημασία της ενίσχυσης της διεθνούς και περιοχικής συνεργασίας προς αντιμετώπιση των απειλών κατά της ειρήνης και ασφάλειας στην περιοχή». Με την εξαγγελία και μόνον του ναυτικού συνασπισμού από τις ΗΠΑ, η μεγαλύτερη θαλάσσια μεταφορική εταιρεία επαναδρομολόγησε τα πλοία της μέσω Σουέζ. Οι γεωπολιτικές συνεργασίες, οι συμμαχίες και οι συνασπισμοί καθίστανται βασικά συστατικά της διεθνούς ασφάλειας. Η θαλάσσια ισχύς είναι ο κύριος άξονας κάθε ασφάλειας σε ένα γεωγραφικό περιβάλλον. Πρόδηλη και η εθνική απαίτηση ανανέωσης και εκσυγχρονισμού του στόλου μας.
Ο κ. Π. Χηνοφώτης είναι ναύαρχος ε.α. Π.Ν., επίτιμος Αρχηγός ΓΕΕΘΑ, πρ. βουλευτής Επικρατείας – υφυπουργός Εσωτερικών.
