Πέρασαν σχεδόν τρεις δεκαετίες από εκείνο το ταξίδι στην Ευρυτανία. Στη διάρκεια πεζοπορίας έξω από το Μικρό Χωριό τον είδαμε να κάθεται σ’ έναν βράχο και να αγναντεύει προς την πλευρά της Πελοποννήσου. Γύρω, τα πρόβατά του. Πρόσωπο σκαμμένο, βλέμμα κοφτερό. Πιάσαμε κουβέντα. «Τα ενενήντα πάτησα κι από τον τόπο μας δεν έχω φύγει ποτέ. Μια-δυο φορές μέχρι το Καρπενήσι μόνο, με το ζόρι με έσυραν τα παιδιά μου, για γιατρούς. Εσείς έχετε πάει σε πολλά μέρη;», μας είπε. «Σε πολλά και θέλουμε να πάμε και σ’ άλλα», απαντήσαμε. «Εχετε δει και τη θάλασσα;». Φυσικά! «Εχετε μπει μέσα;». Γνέψαμε θετικά, απορημένοι. «Και δεν φοβάστε;». Αυτές τις μέρες ήρθε στο μυαλό μου ο ορεσίβιος βοσκός· ο τρόμος του για το άγνωστο, αυτό που ποτέ δεν είχε δει από κοντά. Κάπως έτσι αισθάνομαι για τη χρονιά που μόλις ξεκίνησε: σαν μπροστά σε αγριεμένη θάλασσα γεμάτη απειλές.
Μια ακόμα γυναίκα, έγκυος και μητέρα, δολοφονημένη από τον σύντροφό της· ένα παιδί που δεν θα δει το φως της ζωής κι ένα άλλο που θα μεγαλώσει στην ορφάνια. Ενας 14χρονος μαθητής θύμα φρικτού μπούλινγκ από συμμορία συνομηλίκων του: τον χτύπησαν, τον ανάγκασαν να περπατήσει ξυπόλυτος στον δρόμο, τον κατέγραφαν με το κινητό τους, ανέβασαν το βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να τον εξευτελίσουν, απείλησαν ότι θα τον σκοτώσουν αν μιλήσει. Ενας νέος άνδρας αγνοούμενος στο Μεσολόγγι· όσο περνούν οι ημέρες τόσο ενισχύεται το σενάριο της εγκληματικής ενέργειας. Δεκάδες ζώα, οικόσιτα και άγρια, θανατωμένα από φόλα σε χωριό των Καλαβρύτων· αργός ο θάνατός τους, μαρτυρικός. Ζοφερή η μικρή εικόνα, της χώρας μας, ακόμα πιο ζοφερή η μεγάλη, του πλανήτη. Δύο πόλεμοι που συνεχίζονται. Χιλιάδες άμαχοι νεκροί κι άλλοι ξεριζωμένοι, πόλεις ισοπεδωμένες, παιδιά χωρίς μέλλον. Από κοντά η ακρίβεια, η φτωχοποίηση, οι αρρώστιες, η κλιματική κρίση. Η κληρονομιά του 2023 –της αγριότητας, της απανθρωπιάς, της ανασφάλειας– παραδόθηκε ακέραια στο 2024.
Πώς συνεχίζουμε; Από πού μεταλαβαίνουμε ελπίδα; Από τα δικά μας ξέφωτα: τους ανθρώπους μας, τα ζώα μας, τις δημιουργικές στιγμές μας, τα όνειρά μας, την αλληλεγγύη προς τους γύρω μας. «Εάν μη έλπηται ανέλπιστον, ουκ εξευρήσει», αν δεν ελπίζεις το ανέλπιστο, δεν θα το βρεις, έλεγε ο Ηράκλειτος. Το ανέλπιστο είναι μια χρονιά που δεν θα μας οδηγήσει στα δύσβατα μονοπάτια της προηγούμενης και δεν έχουμε άλλη επιλογή από το να πιστέψουμε ότι αυτό θα γίνει πραγματικότητα.
