Η επιστολική ψήφος, αν λειτουργήσει σωστά, θα συμβάλει, έως ένα βαθμό, στον περιορισμό του φαινομένου της αυξανόμενης αποχής που πρέπει να προβληματίζει όλους, σε όποια παράταξη και αν ανήκουν.
Αποτελεί μόνιμο αίτημα των Ελλήνων της διασποράς και ένα μέτρο που εφαρμόζεται σε όλες σχεδόν τις σύγχρονες δημοκρατίες. Στην Αμερική σίγουρα έχει βοηθήσει, αν και προφανώς όχι στον επιθυμητό βαθμό αν κρίνει κανείς από τα συνεχιζόμενα υψηλά ποσοστά αποχής.
Αν δεν υπήρχε η επιστολική ψήφος η κατάσταση θα ήταν πολύ χειρότερη, αν όχι επικίνδυνη, καθώς η ακόμη μικρότερη συμμετοχή των πολιτών στην εκλογική διαδικασία θα έπληττε τη νομιμοποίηση της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας.
Καταθέτω, δε, την εμπειρία από πολλούς φίλους στην Αμερική που λένε ευθέως πως αν δεν υπήρχε η δυνατότητα της επιστολικής ψήφου δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα πήγαιναν σε εκλογικά κέντρα να ψηφίσουν. Θα πει κάποιος, αυτά συμβαίνουν στην άλλη όχθη του Ατλαντικού. Ωστόσο, η πραγματικότητα τους διαψεύδει. Και στην Ελλάδα καταγράφεται τεράστια αύξηση της αποχής, και πρέπει να αντιμετωπιστεί.
Σε πρώτη φάση, η εφαρμογή του νέου μέτρου προβλέπεται για τις ευρωεκλογές και τα δημοψηφίσματα. Ωστόσο, αν λειτουργήσει αποτελεσματικά στις εκλογές του ερχόμενου Ιουνίου, το επόμενο βήμα θα έπρεπε να είναι η εφαρμογή του και στις εθνικές.
Αν οι Ελληνες της Αμερικής ψηφίζουν στην πλειονότητά τους για τον ένα, οι εποχικοί υπάλληλοι και οι νέοι στα νησιά ίσως ψηφίζουν για τον άλλο.
Με το μέτρο αυτό αίρονται πολλά εμπόδια, τόσο νομικά όσο και πρακτικά, που αφορούν χρονοβόρες και ενίοτε πολυέξοδες μετακινήσεις, και διευκολύνεται σε μεγάλο βαθμό η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος. Αυτό ισχύει φυσικά σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό σε χώρες του εξωτερικού ή για τους ηλικιωμένους και ανθρώπους που αντιμετωπίζουν αυξημένες δυσκολίες στις μετακινήσεις τους.
Τόσο εντός όσο και εκτός της χώρας περισσότεροι πολίτες θα έχουν περισσότερους τρόπους να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα. Τι πιο δημοκρατικό;
Το εγχείρημα δεν έχει ιδεολογικό πρόσημο, όσο και αν κάποιοι αναζητούν περιπτώσεις που να δικαιολογούν τη μια ή την άλλη εκδοχή. Αν οι Ελληνες της Αμερικής ή της Αυστραλίας ψηφίζουν στην πλειονότητά τους για τον ένα, οι εποχικοί υπάλληλοι και η νεολαία που το καλοκαίρι είναι στα νησιά ίσως ψηφίζουν για τον άλλο.
Προφανώς, οι αρμόδιοι που σχεδιάζουν το όλο σύστημα καλούνται να διασφαλίσουν τη μυστικότητα της ψήφου και το αδιάβλητο της διαδικασίας. Οι δικλίδες ασφαλείας αποτελούν καθοριστική παράμετρο για την επιτυχία του μέτρου.
Η επιστολική ψήφος αποτελεί ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Το σχετικό νομοσχέδιο είναι από αυτά που πρέπει να έχουν τη μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση και να ψηφίζονται με αυξημένη πλειοψηφία.
