Είθισται οι απελθόντες πολιτικοί αρχηγοί να θεωρούν τους εαυτούς τους εγγυητές της ενότητας του κόμματός τους και να το διατυμπανίζουν κιόλας. Αυτό ποτέ δεν το κατάλαβα. Ενας που αποχωρεί, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, αφήνει τον διάδοχό του να ενεργήσει όπως αυτός νομίζει ή όπως δεσμεύτηκε στο εσωκομματικό κοινό να ενεργήσει.
Τον απελθόντα ουδείς τον έχρισε επίτροπο. Διότι ο εγγυητής είναι ουσιαστικά και επίτροπος, καθώς η εγγύηση της ενότητας δίνεται υπό προϋποθέσεις και αυτό είναι το πονηρό σημείο που καθιστά τον πρώην, επιβλέποντα του νυν. Συνεπώς, όποτε ακούτε έναν πρώην αρχηγό να δηλώνει πως είναι εγγυητής της ενότητας του κόμματός του να γνωρίζετε πως στέλνει μήνυμα στον νυν να μην ξεφύγει από τη δική του τη γραμμή διότι η εγγύηση θα ανακληθεί. Εχει δοθεί από υστερόβουλη αίρεση.
Οι εγγυητές της ενότητας συνήθως πιστεύουν πως είναι και αναντικατάστατοι. Σχεδόν πάντα είναι πικραμένοι που υποχρεώθηκαν να αποχωρήσουν –ελάχιστοι παραδίνουν οικειοθελώς και καλοπροαίρετα τη σκυτάλη στον επόμενο– και αναμένουν τα στραβοπατήματά του για να επανέλθουν, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο.
Κλασικό ιστορικό παράδειγμα η περίπτωση του στρατηγού Ντε Γκωλ. Αμέσως μετά την απελευθέρωση, ήταν μια προσωπικότητα εθνικής ακτινοβολίας.
Η ελπίδα της επιστροφής είναι βαθιά ριζωμένη σε κάθε πρώην και μάλιστα δίκην Κιγκινάτου: Τα ιστορικά στελέχη της παράταξης να προσέλθουν εν σώματι στους «αγρούς» όπου αυτός ιδιωτεύει και να τον παρακαλέσουν να επανέλθει στην ηγεσία της.
Αυτή η αίσθηση του αναντικατάστατου έχει όμως και ένα πολιτικό ρίσκο. Ποιο είναι αυτό; Μόνον ο πρώην να πιστεύει πως είναι αναντικατάστατος. Απεναντίας, όλοι οι υπόλοιποι να θεωρούν πως η απουσία του απελευθερώνει δυνάμεις, ξεμπλοκάρει διαδικασίες, βοηθάει την κίνηση προς τα εμπρός. Σε αυτή την περίπτωση θα διαβεί για πολλά χρόνια την προσωπική του έρημο, πριν επιστρέψει και αν επιστρέψει.
Κλασικό ιστορικό παράδειγμα η περίπτωση του στρατηγού Ντε Γκωλ. Αμέσως μετά την απελευθέρωση, ήταν μια προσωπικότητα εθνικής ακτινοβολίας. Ετσι, πίστεψε πως μπορούσε να θεσπίσει ένα Σύνταγμα με ισχυρή προεδρική εξουσία, κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του. Ομως οι πολιτικές δυνάμεις της Αριστεράς ήθελαν ένα ισχυρό κοινοβούλιο και μια αδύναμη προεδρία. Μπροστά σε αυτό το αδιέξοδο ο στρατηγός παραιτήθηκε τον Ιανουάριο του 1946 ελπίζοντας πως θα επανέλθει πανηγυρικά μετά από τη λαϊκή επιταγή, καθώς νόμιζε πως ήταν αναντικατάστατος. Διέπραξε τραγικό λάθος. Τα μεγάλα κόμματα με ανακούφιση είδαν την αποχώρηση μιας αυταρχικής – καταλυτικής φυσιογνωμίας και η Δ΄ Γαλλική Δημοκρατία συνεχίστηκε χωρίς τον Ντε Γκωλ για δώδεκα ολόκληρα χρόνια. Επανήλθε το 1958.
Τώρα τι σχέση μπορεί να έχει ο στρατηγός με τον Αλέξη Τσίπρα; Προφανώς καμιά. Απλώς ο τέως του ΣΥΡΙΖΑ, διαπράττοντας ένα λάθος αδιανόητο για την πείρα του, κινδυνεύει και αυτός, σαν τον στρατηγό, να περάσει τη δική του έρημο. Μόνον που δεν είναι Ντε Γκωλ, για να καταστεί σε βάθος χρόνου ένας νέος Κιγκινάτος.
