Φέτος ο αρχηγός της Εθνικής Ελλάδος στο Euro 2004 συμπληρώνει δέκα χρόνια στην Ευρωβουλή. Εξελέγη πρώτη φορά το 2014, οπότε καθιερώθηκε ο σταυρός στις ευρωεκλογές. Επανεξελέγη το 2019, και από τη σταδιοδρομία του σχεδόν αξιομνημόνευτη είναι η παροδική, όπως αποδείχθηκε, διαγραφή του από την ευρωομάδα της Ν.Δ. – επειδή είχε απειλήσει με παραίτηση για να μην τιμωρηθεί ο ΠΑΟΚ. Τώρα λένε ότι ο Ζαγοράκης ετοιμάζεται να διεκδικήσει την επανεκλογή του, αλλά με άλλο κόμμα.
Εκείνον επικαλούνται συνήθως όσοι θεωρούν ακατάλληλο το σύστημα του σταυρού στην Επικράτεια για την επιλογή των εκπροσώπων στην Ευρωβουλή. Τον επικαλούνται για να δείξουν ότι η φήμη που αποκτήθηκε κάποτε στα γήπεδα αρκεί για να εξασφαλίσεις ένα από τα πιο περίβλεπτα και ακριβοπληρωμένα πολιτικά αξιώματα, χωρίς να χρειαστεί καν να προσπαθήσεις να εξοικειωθείς με το αντικείμενο.
Η αναφορά είναι άδικη για τον «κάπτεν». Υπάρχουν περιπτώσεις επαγγελματιών πολιτικών, με χιλιάδες «ένσημα» στην εγχώρια πολιτική, που έκαναν το βήμα της εξόδου στην Ευρώπη χωρίς να αφήσουν αποτύπωμα πιο ευδιάκριτο από αυτό του Ζαγοράκη. Δεν είναι μόνο οι βετεράνοι ποδοσφαιριστές που κρεμάνε τα παπούτσια τους μόλις φθάσουν στις Βρυξέλλες. Η κριτική αυτή, που επιστρατεύει κριτήρια επαγγελματικής επάρκειας για να αξιολογήσει τα ευρωβουλευτικά μεγέθη, παρασιωπά ότι όλα αυτά τα πρόσωπα έχουν νομιμοποίηση δεκάδων χιλιάδων σταυρών. Τα κόμματα δεν διορίζουν. Προτείνουν. Και οι ευρωεκλογές μπορεί να μη βγάζουν κυβέρνηση. Είναι όμως κανονικές εκλογές – με κανονικές πολιτικές συνέπειες.
Τι χρειάζεται για να γίνεις ευρωβουλευτής;
Τι περιμένουμε λοιπόν από τα κόμματα; Να συλλέγουν βιογραφικά τεχνοκρατών από πρόσωπα αδιαφορώντας για την «αναγνωρισιμότητα» των υποψηφίων – για το εκτόπισμά τους στην αγορά της προσοχής; Να πολιτευτούν σαν να υπήρχε μόνο το υπερεθνικό σώμα – σαν να μην κρίνονταν όλα εδώ και τώρα;
Οι λίστες σχηματίζονται έτσι ώστε τα κόμματα να έχουν άλλοθι. Κατά το ένα τρίτο, επιλέγονται πρόσωπα που έχουν τα εχέγγυα για να κάνουν τη δουλειά. Κατά τα δύο τρίτα, οι λίστες απαρτίζονται από καριερίστες της πολιτικής ή του ευρύτερου χώρου του θεάματος. Ξέρουμε στο τέλος ποιοι επικρατούν.
Ισως λοιπόν θα έπρεπε να μεταθέσουμε το ερώτημα. Να μη ρωτάμε τι κάνουν τα κόμματα για τις ευρωομάδες τους πριν από τις εκλογές (αφού αυτές στο τέλος τις επιλέγει το τηλεθεάμον κοινό). Να ρωτάμε όμως τι κάνουν για τους ευρωβουλευτές τους μετά τις εκλογές: Πώς οργανώνουν τα κόμματα τις ατζέντες τους στην Ευρωβουλή, τι ζητούν από τα στελέχη τους, πώς τα αξιολογούν και πώς τα πλαισιώνουν.
Τι κάνουν σήμερα τα κόμματα; Την επομένη των ευρωεκλογών έχουν κιόλας ξεχάσει τις ευρωομάδες τους. Οπως άλλωστε και οι ψηφοφόροι.