Μας αρέσει συχνά να μπαίνουμε στον ρόλο του θύματος και του κατατρεγμένου. Το βλέπουμε τώρα γύρω μας, καθώς διαμορφώνεται ένα κλίμα της «καημένης Ελλάδας που τρώει φάπες», επειδή ο Ράμα μίλησε σε μια συγκέντρωση οπαδών του και η νέα πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας μιλάει για «Μακεδονία» σκέτη. Είναι σαν να νιώθουμε μια γλυκιά έλξη από τη θυματοποίηση, που όμως δεν μας αξίζει, ούτε καν σαν σκέψη.
Η Ελλάδα είναι η σοβαρή, ισχυρή, αμιγώς δυτική, καθαρά δημοκρατική ευρωπαϊκή χώρα σε μια πολύ κακόφημη, σκληρή και απρόβλεπτη γειτονιά. Δεν δικαιούται να νιώθει καμία ανασφάλεια απέναντι σε γείτονες που είναι πολύ μικροί σε γεωπολιτικό μέγεθος και ισχύ. Και ταυτόχρονα, έχει κάθε συμφέρον να τους απομακρύνει από τους επίδοξους αντιδυτικούς προστάτες της περιοχής, όποιοι και αν είναι αυτοί, και να τους φέρει πιο κοντά στην Ευρώπη. Εχει κεντρικό ρόλο να διαδραματίσει σε αυτό ως ηγέτιδα δυτική δύναμη της περιοχής.
Προφανώς και πρέπει να παίξουμε σωστά τα χαρτιά μας και να βάλουμε κόκκινες γραμμές. Η Αθήνα δεν μπορεί να ανεχθεί την κακομεταχείριση της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία, ούτε την αθέτηση της συμφωνίας των Πρεσπών. Είναι κρίσιμο να δίνουμε στους εταίρους μας να καταλάβουν ποια είναι τα προβλήματα και να προτείνουμε λύσεις. Εχει, όμως, τεράστια σημασία να είμαστε και –το κυριότερο– να εμφανιζόμαστε ως ο στιβαρός Ευρωπαίος παίκτης στα Βαλκάνια. Οχι σαν ένας ακόμη γκρινιάρης Βαλκάνιος παίκτης που έχει μπλέξει στην τοπική πολιτική σκηνή. Η ισχύς μας πρέπει να μεταφράζεται σε ψυχρές και ψύχραιμες κινήσεις, χωρίς φανφάρες και αχρείαστους τσαμπουκάδες εσωτερικής κατανάλωσης.
Στην περιοχή μας, όπως άλλωστε και στον υπόλοιπο πλανήτη, πνέουν με πρωτόγνωρη σφοδρότητα άνεμοι λαϊκισμού και εθνικισμού. Θα ήταν πάρα πολύ εύκολο να παρασύρουν, σαν καρυδότσουφλο, την εξωτερική μας πολιτική σε επιδείξεις φραστικής «γενναιότητας». Το ξαναπάθαμε σε εποχές που δεν υπήρχαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με αποτελέσματα που δεν πρέπει να ξεχνάμε. Ο κίνδυνος, ειδικά σε μια εποχή αχαλίνωτης ελαφρότητας στην πολιτική, όπου ισχύει απολύτως το «ό,τι να ‘ναι», είναι εμφανής σε μια χώρα όπου το συναίσθημα συχνά παίρνει το πάνω χέρι στα θέματα εξωτερικής πολιτικής. Ψύχραιμη αποφασιστικότητα, λοιπόν. Στο τέλος τέλος, ας μην ξεχνάμε πως προτεραιότητα και στρατηγική ανησυχία για την Ελλάδα είναι μία και εκεί πρέπει να είμαστε επικεντρωμένοι.
