Ετσι είναι το πολιτικό ένστικτο, αν το έχεις πολύ. Σε οδηγεί σε «ενστικτώδεις» εμπνεύσεις, τις οποίες, ακόμη κι εσύ ο ίδιος, χρειάζεσαι λίγο χρόνο για να εκλογικεύσεις. Μια τέτοια επιφοίτηση ήταν η αλησμόνητη διατύπωση της Ντόρας Μπακογιάννη για τα μνημόνια της συμφωνίας των Πρεσπών. Επικαλέστηκε τον υπουργό Εξωτερικών, για να υποστηρίξει ότι η Ν.Δ. –κάποτε– θα ψηφίσει τις εφαρμοστικές συμφωνίες. «Να μας κάνει τη χάρη ο κύριος Κασσελάκης, να κάνουμε την εξωτερική πολιτική της Ελλάδος και όχι μια ετεροπροσδιορισμένη εξωτερική πολιτική. Εμείς δεν είμαστε ρεμπεσκέδες».
Ποιοι είναι στην εξωτερική πολιτική οι ρεμπεσκέδες; Εκείνοι που είχαν κλειδώσει στο ντουλαπάκι της εσωκομματικής λήθης μια διεθνή υποχρέωση της χώρας; Ή οι άλλοι που την επισπεύδουν, επειδή έτσι θεωρούν ότι τους συμφέρει προεκλογικά, αγνοώντας τις παρενέργειες που μπορεί να έχει τώρα έναντι των όψιμων αναθεωρητικών τάσεων του γείτονα; Ο ορισμός «ρεμπεσκέδες» έχει τέτοιο λυρικό εύρος, που δεν είναι εύκολο να τον εστιάσει ούτε η ίδια η Μπακογιάννη που τον εκστόμισε.
Το Μακεδονικό θα έπρεπε –κατά τον παλαιό χρησμό– να το είχαμε ξεχάσει. Και μόνο που γράφει κανείς τη λέξη αισθάνεται σαν να ξεθάβει λείψανο. Ομως, για τη Ν.Δ., το Μακεδονικό είναι κάτι πιο ζωντανό από μια διευθετημένη, αχρείαστη εκκρεμότητα, που μας κληροδότησε η «επαναβαλκανοποίηση των Βαλκανίων» του προηγούμενου αιώνα. Είναι προπατορικό τραύμα, με ενεργούς ακόμη στους κόλπους του κόμματος εκείνους που το προκάλεσαν.
Αναζητώντας το εύρος μιας καίριας διατύπωσης.
Ο Μητσοτάκης (ο νεότερος) αντιτάχθηκε στις Πρέσπες όσο και όταν «έπρεπε». «Επρεπε» γιατί είχε αντιληφθεί την έγερση του θέματος από τον Τσίπρα ως στρατήγημα για τον διχασμό της Ν.Δ. Ο φρέσκος τότε αρχηγός έλεγε ότι ήταν άκαιρο για τον ίδιο να αναλάβει πολιτικό κόστος γι’ αυτή τη συμφωνία ενώ βρισκόταν στην αξιωματική αντιπολίτευση. Επωμίζεσαι το βάρος τέτοιων ιστορικών συμβιβασμών μόνο όταν έχεις την κυβερνητική ευθύνη. Ενας κλάδος της Ν.Δ. (και πρώτος ο αυτουργός του προπατορικού τραύματος) βγήκε στους δρόμους, στο ριμέικ των συλλαλητηρίων του 1990, με την ανοχή, αλλά χωρίς την εντολή του Μητσοτάκη, επιβεβαιώνοντας την εκτίμηση για το τι θα είχε συμβεί αν ο τελευταίος είχε συναινέσει στις Πρέσπες.
Αν η ανάγκη διατήρησης της ενότητας της παράταξης κυριάρχησε το 2018 έναντι των κριτηρίων για τις εξωτερικές σχέσεις της χώρας, ποια ανάγκη υπαγόρευσε μετά το 2019 το παράχωμα των μνημονίων; Μήπως η παρουσία δύο πρώην πρωθυπουργών στην κοινοβουλευτική ομάδα της Ν.Δ. που διεμήνυαν ότι θα τα καταψηφίσουν; Ισχύει η ίδια ανάγκη τώρα που από τους δύο πρώην απέμεινε ένας και –πανταχού– μαινόμενος;
Η κατάθεση των μνημονίων στη Βουλή από τον ΣΥΡΙΖΑ συνιστά προεκλογική κατάχρηση ενός ζητήματος εξωτερικής πολιτικής. Προεκλογικά, όμως, με τους μακεδονοπώλες να έχουν βγει στην αγορά, συγχωρείται σε όλες τις πλευρές λίγη, ελεγχόμενη ρεμπεσκεδοσύνη.
