Το χθεσινό σημείωμα έκλεινε με μία ερώτηση: Οι κβαντικοί υπολογιστές (Κ.Υ.) έχουν φτάσει στα χέρια ιδιωτών; Οχι ακόμα, ήταν η απάντηση. Ο θεωρητικός φυσικός Μίτσιο Κάκου στο βιβλίο «Κβαντική υπεροχή» (μτφρ. Γιώργος Κυριακόπουλος, εκδ. Τραυλός) γράφει ότι αυτό που μας εμποδίζει από το να εισαγάγουμε στην αγορά τους Κ.Υ. είναι ότι, για να λειτουργήσουν, «τα άτομα πρέπει να διαταχθούν με απίστευτα εξαιρετική ακρίβεια, έτσι ώστε πάντοτε να δονούνται σε συμφωνία μεταξύ τους. Αυτό ονομάζεται συνοχή. Ομως, τα άτομα είναι απίστευτα μικρά και ευαίσθητα αντικείμενα. Η παραμικρή αστάθεια ή οποιαδήποτε διαταραχή από τον εξωτερικό κόσμο μπορεί να οδηγήσει στην κατάρρευση της συνοχής αυτής της ακριβέστατης διάταξης, με άμεσο επακόλουθο την καταστροφή ολόκληρου του υπολογισμού. Αυτή η ευθραυστότητα είναι το κύριο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι Κ.Υ.».
Μπορεί ο άνθρωπος να ελέγξει αυτή την εύθραυστη συνοχή; Λοιπόν, αυτό που κάνουν στα εργαστήρια είναι να χρησιμοποιείται εξοπλισμός που να μειώνει τη θερμοκρασία κοντά στο απόλυτο μηδέν, «όπου οι ανεπιθύμητες δονήσεις προσεγγίζουν το ελάχιστο».
Στη σελίδα 166 του βιβλίου του Κάκου απεικονίζεται ένας Κ.Υ. Με τι μοιάζει; Με μεγάλο πολυέλαιο. Είναι ένα περίπλοκο αντικείμενο (με ένα γκουγκλάρισμα οποιοσδήποτε μπορεί να δει έναν Κ.Υ.), γεμάτο σωλήνες και αντλίες, «που απαιτούνται για να ψύχεται ο πυρήνας σε θερμοκρασία κοντά στο απόλυτο μηδέν. Η πραγματική καρδιά του Κ.Υ. μπορεί να είναι τόσο μικρή όσο ένα κέρμα, και βρίσκεται προς το κάτω μέρος της εικόνας».
Η μηχανή αυτή, λοιπόν, πρέπει να ψύχεται, και αυτό ανεβάζει το κόστος, ενώ «εισάγει τη δυνατότητα νέων επιπλοκών και σφαλμάτων». Είναι εντυπωσιακό αυτό που γράφει ο Κάκου: «Αν κάποιος φταρνιστεί κάπου κοντά, θα μπορούσε να καταστρέψει ολόκληρο το πείραμα. (…) Αυτό θα μπορούσε να είναι ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα όταν διακυβεύονται δισεκατομμύρια δολάρια κατά τις συναλλαγές».
Το δεδομένο αυτό δεν θα έπρεπε κανονικά να μας απογοητεύει: οι πρώτοι ηλεκτρονικοί υπολογιστές, της δεκαετίας του ’50 και εκείνης του ’60, καταλάμβαναν ολόκληρα δωμάτια. Τη δεκαετία του ’70, αν κάποιος έλεγε πως σε λίγα χρόνια, κάθε σπίτι θα είχε παραπάνω από έναν υπολογιστές, θα φαινόταν σαν επιστημονική φαντασία. Και όμως, αυτό συνέβη.
Υπάρχει ωστόσο εδώ ένα μυστήριο: «Η Μητέρα Φύση χρησιμοποιεί την κβαντική μηχανική σε θερμοκρασία δωματίου δίχως το παραμικρό πρόβλημα. Για παράδειγμα, το θαύμα της φωτοσύνθεσης, μία από τις πιο σημαντικές διαδικασίες στη φύση, είναι μια κβαντική διαδικασία η οποία, παρ’ όλα αυτά, πραγματοποιείται σε κανονικές θερμοκρασίες». Πώς το καταφέρνει; Ακόμα δεν γνωρίζουμε…
Εστω κι έτσι, όμως, η συμβολή των Κ.Υ. στον πόλεμο κατά του καρκίνου μπορεί να είναι τεράστια. Η συνέχεια αύριο.
