Το ηχητικό τοπίο είναι τραχύ, αλλά γνώριμο. Είναι ο φυσικός ήχος ενός ιταλικού εστιατορίου στις Βρυξέλλες, όπου ο ανθρώπινος βόμβος κυριαρχεί, καθώς ο ακροατής αντιλαμβάνεται ότι οι θαμώνες δεν «ακούν» τι τρώνε. Μπορεί κιόλας, από την έξαψη, να μην ακούν καν ο ένας τον άλλον.
Μέσα σε αυτό το τοπίο που μεταφέρει το ηχητικό ντοκιμαντέρ των Financial Times («Untold, Power For Sale») έκανε «δουλειές» ο Αντόνιο Παντσέρι, χωρίς να ξέρει ότι, παρότι δεν τον άκουγε το διπλανό τραπέζι, τον «άκουγαν» εντούτοις οι βελγικές μυστικές υπηρεσίες.
Το ντοκιμαντέρ, που διαρθρώνεται σε μια σειρά από podcasts, αναψηλαφεί μαεστρικά το Qatargate, το μεγαλύτερο σκάνδαλο διαφθοράς στην ιστορία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Στο πρώτο επεισόδιο, που φέρει τον εύγλωττο τίτλο «Τσάντες γεμάτες μετρητά», ακούει κανείς την Ελληνίδα πρώην αντιπρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου να αφηγείται με άδολη φυσικότητα (στην Ελένη Βαρβιτσιώτη) πώς ανακάλυψε ξαφνικά, μετά τη σύλληψη του συντρόφου της, μέσα στο σπίτι της μια βαλίτσα με λεφτά. (Α! Για κοίτα! Μια βαλίτσα με 600 χιλιάρικα! Τι αναπάντεχο!) Αφηγείται πώς άφησε μετά το αιφνίδιο εύρημά της αφύλαχτο στην εξώπορτα. Πώς ο πατέρας της, που είχε πάει σπίτι της για να βγάλει βόλτα το μωρό, είδε τυχαία την καημένη τη βαλίτσα παρατημένη και προσφέρθηκε να τη μεταφέρει στον δικαιούχο της – σαν να ήταν καμιά ομπρέλα ξεχασμένη σε καφενείο, έπειτα από ξαφνική βροχή.
Η απολογία της παραστρατημένης πρώην ευρωβουλευτού έχει, βέβαια, την ασυναίσθητη πλάκα της. Ομως, μετά τον χαρίεντα σκανδαλισμό, μένει η πικρή σκέψη: Ψηφίζουμε για την Ευρωβουλή, αλλά αυτή την ανοιχτή πληγή της Ευρώπης κανείς δεν την είχε αγγίξει (μέχρι να τη θυμηθεί ένα μέσο ενημέρωσης με έδρα την αποσκιρτήσασα Βρετανία). Κανείς στην ηπειρωτική Ευρώπη δεν είχε τη διάθεση να θυμηθεί ότι στην κοινοβουλευτική περίοδο που εκπνέει αποκαλύφθηκε το οικοσύστημα της διαφθοράς που επέτρεπε την εκποίηση των ευρωπαϊκών θεσμών σε αυταρχικά καθεστώτα.
Το Κατάρ αγόραζε την ευρωπαϊκή αποδοχή για τον εξανδραποδισμό των εργατών που έχτισαν τα στάδια του Μουντιάλ στην έρημο. Ο άμβωνας της γηραιάς Ευρώπης, από το ύψος του οποίου μπορεί να δικάζει τους άλλους για την παραβίαση των οικουμενικών αξιών που η ίδια γέννησε και εξήγαγε, έχει τιμή. Μια βαλίτσα αρκεί για να μετατραπεί μια πετρο-δικτατορία σε μεταρρυθμιστικό υπόδειγμα. Μια βαλίτσα εξασφαλίζει στον πελάτη το πιστοποιητικό ηθικών προδιαγραφών της Δύσης.
Θα μπορούσε να το διαβάσει κανείς και αντίστροφα. Οι θεσμισμένες ευρωπαϊκές αξίες έχουν ακόμη τόσο κύρος, ώστε να νιώθουν αναγκασμένοι να τις εξαγοράζουν ακόμη κι εκείνοι που δεν υπάγονται στη δικαιοδοσία τους. Στο Κατάρ δεν είναι αρκετός ο πλούτος και η ισχύς αν δεν συνοδεύεται και από το παράσημο μιας, έστω, κίβδηλης προσαρμογής στο ευρωπαϊκό πολιτισμικό κεκτημένο.
Μια τέτοια ανάγνωση όμως θα ήταν υπνωτιστικά αυτάρεσκη. Η Ευρώπη ψηφίζει έχοντας ξεχάσει ότι η εισβολή που την απειλεί δεν είναι μόνο οι ερπύστριες του Πούτιν. Η Ελλάδα ψηφίζει έχοντας ξεχάσει ποιοι την εκπροσώπησαν στην προηγούμενη Ευρωβουλή.
Κλάματα
Οποιος γελάει βλέποντας τη Λατινοπούλου να διεκδικεί, με τηλε-δάκρυα, μια έδρα στην Ευρωβουλή, ας μην ξεχνάει: Ενίοτε οι ευρωπαϊκές σταδιοδρομίες ξεκινούν από μια Μπάτσκα Τόπολα.
Υπνος
Βουλευτικές. Νέες βουλευτικές χωρίς απλή αναλογική. Αυτοδιοικητικές. Δεύτερος γύρος αυτοδιοικητικών. Ευρωεκλογές. Η επόμενη θα είναι η πέμπτη εκλογική Κυριακή μέσα σε ένα χρόνο. Overdose. Η εικαζόμενη κόπωση δεν είναι μόνο των ψηφοφόρων, που δεν δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον για την ευρωκάλπη. Κουρασμένοι δεν μπορεί παρά να είναι και όσοι χρειάστηκε να εκστρατεύσουν ξανά και ξανά και ξανά, αναπακετάροντας το ίδιο, στην ουσία, μήνυμα. Από τη 10η Ιουνίου, όμως, αρχίζει μια περίοδος «καθαρή», χωρίς προγραμματισμένα πολιτικά ορόσημα. Είναι μια συνθήκη στην οποία δεν έχει συνηθίσει το πολιτικό σύστημα, που έχει μάθει να ζει με το δράμα. Τώρα, κανείς δεν τολμάει καν να ανακινήσει την πατροπαράδοτη φιλολογία περί πρόωρων εκλογών – με την οποία έχουν κουτσο-σταδιοδρομήσει γενιές και γενιές εργατών του (μικρο)πολιτικού ρεπορτάζ. Τώρα, ραντεβού το 2027. Τι θα απογίνουμε χωρίς δράμα; Τι επίδραση θα έχει η νηνεμία στον «οργανισμό» του πολιτικού προσωπικού – και ιδίως των κυβερνώντων; Με ποιο κίνητρο θα εργαστούν, χωρίς την πίεση της άμεσης λογοδοσίας; Η σταθερότητα είναι πολιτικό αγαθό. Αρκεί να έχεις την ανάλογη κουλτούρα για να το αξιοποιήσεις. Για να μη σε πάρει ο ύπνος στην καρέκλα.
