Σε μία μόλις εβδομάδα, οι τιμές στο καφενείο όπου πίνω τον καφέ μου ανέβηκαν. Γιατί; Το ρεύμα ακρίβυνε, η κιλοβατώρα έφτασε τα 16 από 10 λεπτά, τα μεροκάματα ανέβηκαν, όλα, είπε ο υπεύθυνος. Σας ήρθε ήδη ο λογαριασμός του ρεύματος; Οχι, αλλά θα έρθει και θα είναι βαρύς. Δηλαδή, η ανατίμηση έγινε προκαταβολικά, και τα μεροκάματα δεν ανέβηκαν, το επιβεβαίωσε ο νεαρός που μάζεψε τα ποτήρια. Παλιακά αειθαλή παραπτώματα. Καταφυγή στο εύκολο ψέμα που απαιτεί η αισχροκερδής πράξη. Η τιμή δίκλινου σε θέρετρο, εκτός ημερών Ιουλίου-Αυγούστου, εκτινάχθηκε από 80 ευρώ τη βραδιά πέρυσι σε 120 φέτος. Στην παρατήρηση ότι έτσι θα χάσουν τους Ελληνες που είχαν πελάτες, η απάντηση ήταν: «Υπάρχει τρομερή ζήτηση, έχω ήδη κλείσει, έπειτα, όταν ο ξενοδόχος δίπλα το δίνει 160, δεν μπορώ να το κρατήσω τόσο χαμηλά, μου κάνει ζημιά». Το ίδιο λέει και ο εστιάτορας, που εισπράττει από 20 ευρώ και πάνω το άτομο, και ο ακτοπλόος που ανέβασε φέτος τα εισιτήρια κατά 40% και ο ομπρελάς που διαμαρτύρεται πως ο χώρος για τις ξαπλώστρες του ψαλιδίστηκε στο μισό και ο βαρκάρης που μεταφέρει «για χρυσάφι» λουόμενους σε κατ’ ευφημισμόν ερημικές παραλίες. Η υπόθεση διακοπές για τους μικρομεσαίους ναυαγεί. Στον κλάδο, βέβαια, δεν μένει κενό. Κοντά στα 5 δισ. επιβάτες, αριθμός ρεκόρ, θα μετακινηθούν φέτος παγκοσμίως με αεροπλάνο, 4,95 από 4,54 δισ. προ πανδημίας, το 2019, ανακοίνωσε χθες η ΙΑΤΑ. Ισχυρός μοχλός ανάπτυξης για τις χώρες που υποδέχονται τουρισμό, με τα βαριά περιβαλλοντικά και πολιτισμικά παρελκόμενα.
Είναι πια δύσκολο το καλοκαίρι. Προσκόμματα και φόβοι έχουν ακυρώσει για ένα κομμάτι του πληθυσμού εκείνη την αναζωογονητική, ευδαιμονική αίσθηση ατελεύτητης προσμονής. Οταν και μόνον η ιδέα να αρμενίζεις το βαθυγάλανο πέλαγο, να ραντίζεσαι με τη δροσερή αψύτητα της αλμύρας κι έπειτα να βουλιάζεις στην ηδονική ρευστότητα της καυτής άμμου, στο αστραφτερό κάλλος της στεριάς, αρκούσε για να σηκωθούν τα βάρη του έτους. Τα αρνητικά συμπαρομαρτούντα, το μαρτύριο της πολυκοσμίας, οι καύσωνες, το ενδεχόμενο να ξεσπάσει κοντά πυρκαγιά, δεν εξισορροπούν τη ματαίωση. Δεν είναι από τις αντιξοότητες που μπορούν να γεννήσουν πείσμα, στόχευση, να μετουσιωθούν σε προϋποθέσεις ανάκαμψης – ένα μυστικό που, ως πολύπαθος λαός, το κατέχουμε. Μπορεί κάποιος να στερηθεί αγόγγυστα πολλά, αλλά όχι ανώδυνα την αδημονία της ευτυχισμένης παρένθεσης, που τροφοδοτεί την πτήση της έμπνευσης, το ελατήριο της δημιουργίας.
Ο τουρισμός, η βαριά βιομηχανία μας, φέρνει σε πολλούς ευημερία, όμως μετασχηματίζεται σε ένα μοντέλο που εκτοπίζει πολλούς. Τους στερεί μνήμες, ταυτότητα, ποιότητα ζωής. Και από τη χώρα, προωθητικές δυνάμεις.
