Είναι γνωστός ο λόγος που καθιερώθηκε η σταυροδοσία και στις ευρωεκλογές. Δεν ήταν λόγοι αρχής, δηλαδή να αποφασίζει ο κυρίαρχος λαός, αλλά γιατί δεν μπορούσε να συνεννοηθεί η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ με την ομάδα των 58 στις εκλόγιμες θέσεις της λίστας. Και για την άρση του αδιεξόδου, η κυβέρνηση Σαμαρά – Βενιζέλου θεσμοθέτησε τον σταυρό προτίμησης. Και έκτοτε μονιμοποιήθηκε. Μια σύμβαση που οι περισσότεροι θεωρούσαμε συγκυριακή, μετατράπηκε σε σύμβαση αορίστου χρόνου. Γιατί έγινε αυτό; Το επιχείρημα, που επινοήθηκε εκ των υστέρων, ήταν και παραμένει πως με τη σταυροδοσία κινητοποιούνται οι υποψήφιοι, το ενδιαφέρον για τις ευρωεκλογές είναι αυξημένο και κατά συνέπεια και η συμμετοχή μεγαλύτερη, σε μια διαδικασία που ούτως ή άλλως δεν συγκινεί ένα μέρος των πολιτών. Αν όμως κοιτάξουμε πίσω από αυτό το ευλογοφανές επιχείρημα θα διαπιστώσουμε ότι οι ηγεσίες όλων ανεξαιρέτως των κομμάτων απαλλάσσονται από το βάρος να επιλέξουν αυτές τους ευρωβουλευτές. Δηλαδή, απαλλάσσονται από πολυποίκιλες πιέσεις για τακτοποίηση «κολλητών», από ανθρώπινες πικρίες, από την εκ των υστέρων κριτική αν κάτι δεν πάει καλά. Οι ευθύνες μετατίθενται στους πολίτες.
Ας το παραδεχθούμε: Η σταυροδοσία είναι μια ανώδυνη και βολική λύση για τους ηγέτες και γι’ αυτόν τον λόγο, παρά το οφθαλμοφανές μειονέκτημά της, παραμένει εδώ και δέκα χρόνια.
Οι ηγεσίες όλων των κομμάτων απαλλάσσονται από το βάρος να επιλέξουν αυτές τους ευρωβουλευτές. Δηλαδή, απαλλάσσονται από πολυποίκιλες πιέσεις για τακτοποίηση «κολλητών»…
Το έργο των ευρωβουλευτών όμως απαιτεί γνώσεις, απαιτεί ένα πολιτισμικό status, απαιτεί πάνω απ’ όλα επίγνωση των καθηκόντων. Αρα οι ηγεσίες θα πρέπει να μπουν στην κοπιώδη διαδικασία των αξιολογήσεων, μια διαδικασία που θέλουν να αποφύγουν για τους λόγους που προανέφερα. Εβλεπα την ποιότητα των ευρωβουλευτών, όλων των κομμάτων, στις δεκαετίες του 1980 και του 1990, τότε που δεν υπήρχε σταυρός και κάθε λογής ποσοστώσεις. Θα μου πείτε πως κοιτάζοντας προς τα πίσω δεν λύνουμε τα προβλήματα του σήμερα. Και όμως, μερικές φορές οι λύσεις βρίσκονται σε δοκιμασμένες συνταγές του παρελθόντος. Ετσι, απορώ πώς οι ηγεσίες κυρίως της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ, δύο κομμάτων με αδιαπραγμάτευτο ευρωπαϊκό προσανατολισμό, δεν βλέπουν τα προφανή οφέλη από την επαναφορά της λίστας, πολύ δε περισσότερο τώρα που το επιχείρημα περί αυξημένης συμμετοχής δεν υφίσταται. Με 58% αποχή τι να πούμε; Αλλά και αν υποθέταμε ότι, όντως, η συμμετοχή με τον σταυρό είναι υψηλότερη, αν βάλουμε στη ζυγαριά από τη μια μεριά την αυξημένη συμμετοχή και από την άλλη την αισθητά ποιοτικότερη εκπροσώπηση στο Ευρωκοινοβούλιο, προς τα πού θα γείρει η ζυγαριά; Η αυξημένη συμμετοχή είναι μια στιγμιαία κατάσταση, μια αποτύπωση που αμέσως γίνεται ένα στατιστικό στοιχείο, η ευπρόσωπη αντιπροσώπευση διαρκεί πέντε χρόνια.
Τούτων δοθέντων: Μήπως ο πρωθυπουργός θα πρέπει να αναλάβει την πρωτοβουλία για την επαναφορά της λίστας στις ευρωεκλογές; Μια εμβαλωματική λύση που δόθηκε σε ένα εσωκομματικό πρόβλημα το 2014, και αποδείχθηκε ότι πάσχει, δυστυχώς, έχει καταστεί θεσμός.
