Πόσο έχεις χάσει όταν δεν (σε) έχουν κερδίσει οι αντίπαλοί σου; Πόσο «ήττα» ήταν για τον Κυριάκο Μητσοτάκη ένα αποτέλεσμα που επιβεβαίωσε ότι αντίπαλός του είναι ο Κανένας; Ο Κανένας ευθύνεται έως έναν βαθμό και για την αποσυσπείρωση της Ν.Δ., που οδήγησε πάνω από τους μισούς ψηφοφόρους της στην αποχή. Οσο υπήρχε έστω και ο ίσκιος του ΣΥΡΙΖΑ, η διασφάλιση της «σταθερότητας» μπορούσε να κινητοποιεί τη βάση της Ν.Δ. Τώρα, τη σταθερότητα δεν την απειλούσε κανείς.
Οι επίσημοι αντίπαλοι του Μητσοτάκη δεν κέρδισαν. Κέρδισαν όμως οι άδηλοι ανταγωνιστές του –εκείνοι που αισθάνονται ότι, όσο η εναλλακτική στην κυβέρνησή του δεν αναδεικνύεται από τον χώρο της (κανονικής) αντιπολίτευσης, δεν μπορεί παρά να προκύψει κάποτε μέσα από τους κόλπους της ίδιας της Ν.Δ.
Από το 2015, οπότε διεκδίκησε και ανέλπιστα κατέκτησε την ηγεσία του κόμματος, ο Μητσοτάκης δεν είχε χάσει εκλογές. Δεν έχασε ούτε τις ευρωεκλογές, αλλά ήταν οι πρώτες που μπορούσαν να μετρήσουν σαν υποχώρησή του. Εκείνη την πρώτη του εσωκομματική νίκη την είχε πετύχει χωρίς να έχει τη στήριξη ούτε ενός μέλους της τότε Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Ν.Δ. Το κόμμα, ωστόσο, συσπειρώθηκε γύρω του γιατί έδειξε νωρίς ότι εκείνος μπορούσε να το επαναφέρει στην εξουσία. Ηταν μια σχέση συμφέροντος. Οχι αγάπης.
Η αγάπη δεν ήρθε ούτε με την εκπλήρωση του σκοπού της επανάκτησης της εξουσίας. Για τους παλαιούς παράγοντες της Ν.Δ., ο Μητσοτάκης κυβερνούσε μόνος του – ερήμην του κόμματός του. Δεν σχημάτιζε τις κυβερνήσεις του με «ποσοστώσεις» των εσωκομματικών συνιστωσών. Δεν έδειχνε διάθεση να διαπραγματευτεί με τους «πρώην». Δεν σκηνοθέτησε ποτέ «διυπουργικές επιτροπές» και διευθυντήρια για να δώσει την ψευδαίσθηση ότι διαβουλεύεται με τους υπουργούς – «στελεχάρες» της Ν.Δ.
Αντιθέτως, προτιμούσε ένα επιτελείο εξωκοινοβουλευτικών στην κορυφή, που συμπληρωνόταν με διαλεγμένους γενικούς γραμματείς και τεχνοκράτες υφυπουργούς – συμπιέζοντας έτσι σε ένα διοικητικό σάντουιτς τα πολιτικά στελέχη της κυβέρνησης.
Το 41% του Ιουνίου έδωσε στον Μητσοτάκη τη νομιμοποίηση να εμμείνει στο ίδιο στυλ διακυβέρνησης – αναβαθμίζοντας μάλιστα πολλούς γραμματείς σε υφυπουργούς και διατηρώντας δίπλα του σε επιτελικές θέσεις ανθρώπους που δεν είναι αιρετοί ή δεν είναι καν πολιτικοί. Οποιος είχε τη φιλοδοξία, όχι να διαδεχθεί, αλλά, έστω, να αποσπάσει από τον Μητσοτάκη ένα τιμάριο της εξουσίας, έπρεπε να περιμένει άλλα τέσσερα χρόνια. Το εσωκομματικό power game είχε πεθάνει. Το μόνο που μπορούσαν να ελπίζουν όσοι ένιωθαν «απ’ έξω» ήταν μια απογείωση του Μητσοτάκη στις Βρυξέλλες – να αναληφθεί στους ευρωπαϊκούς ουρανούς μαζί με «τους Σκέρτσους και τους Πατέληδες».
Η 9η Ιουνίου μπορεί να μην ήταν ήττα ενός κόμματος που κυβερνάει πέντε χρόνια και παραμένει πρώτο με δεκατρείς μονάδες διαφορά από το δεύτερο. Ηταν όμως η ρωγμή που περίμεναν οι «Κανένες» της Ν.Δ. Η λαβή που αναζητούσαν για να τραβήξουν τον Μητσοτάκη από το μανίκι. Οχι για να τον σύρουν τάχα δεξιά ή δεξιότερα. Για να τον φέρουν πιο κάτω.
Πάγκος
«Επανεκκίνηση», έλεγαν. Ε, και η ανακύκλωση μια μορφή επανεκκίνησης είναι.
Συνδικαλισμός
Στις εσωκομματικές εκλογές δεν κερδίζει πάντα αυτός που συγκεντρώνει τα υψηλότερα ποσοστά δημοφιλίας στις δημοσκοπήσεις. Κερδίζει όποιος έχει τα ισχυρότερα ερείσματα στο ειδικό εκλογικό σώμα, που διαμορφώνεται ad hoc, όταν επιτρέπεται και η εγγραφή μελών ή «φίλων» μόνο για την ψηφοφορία. Γι’ αυτό δεν θα έπρεπε να προδικάζει κανείς τις εξελίξεις στο ΠΑΣΟΚ. Ακόμη κι αν ο αμφισβητούμενος πρόεδρος ανοίξει τον δρόμο στην κάλπη, χωρίς να οχυρωθεί πίσω από τα «όργανα», μπορεί τελικώς να βασιστεί στη μόνη ικανότητα που του αναγνωρίζουν και οι αντίπαλοί του: στην καλή δικτύωση. Γυμνασμένος στις αρχαϊκές τεχνικές του συνδικαλιστικού networking, ο Ανδρουλάκης θα μπορούσε να επιζήσει πολιτικά σε ένα σώμα με τα χαρακτηριστικά του tribal ΠΑΣΟΚ – της παραδοσιακής βάσης του κόμματος στην περιφέρεια, τα γούστα της οποίας βρίσκονται σε άλλο ρεύμα χρόνου από αυτό στο οποίο κινείται η κοινωνική πλειοψηφία. Χονδρικά –και με τον κίνδυνο να κατηγορηθεί κανείς για ρατσισμό– θα μπορούσε κανείς να πει ότι η αναμέτρηση θα κριθεί από το αν απέναντι στο κόμμα της Κρήτης μπορεί να συγκροτηθεί ένα εκλογικό αντίβαρο στην Αττική.
