To Euro 1996 διοργανώθηκε στην Αγγλία και ο γράφων το θυμάται πολύ ζωντανά καθότι φοιτητής τότε στη Γλασκώβη της Σκωτίας.
Η κύρια ανάμνηση είναι η ευφορία των Σκωτσέζων και των Ιρλανδών, όταν η Γερμανία απέκλεισε στα ημιτελικά την Αγγλία. Και, βέβαια, η τεράστια ευκαιρία του Πολ Γκασκόιν μετά το γύρισμα του Αλαν Σίρερ (πραγματικά «άχαστη», τώρα που την ξαναβλέπω στο YouTube), που θα μπορούσε να είχε στείλει την Αγγλία στον τελικό με την Τσεχία (ναι, τον κέρδισαν οι Γερμανοί…).
Στο βιβλίο του «Δυσκολότερο από ένα Μουντιάλ. Euro: τα εξήντα χρόνια μιας ευρωπαϊκής ιστορίας» (εκδ. Παπαδόπουλος), ο Αντώνης Καρπετόπουλος αφιερώνει αρκετές σελίδες στη δραματική, όσο και κωμική, περίπτωση του Γκασκόιν – του περίφημου «Γκάζα». Δεν είναι τυχαίο ότι τον χειμώνα του 2023 το BBC τού αφιέρωσε ένα έξοχο ντοκιμαντέρ με αυτό τον τίτλο: Gazza.
Παιδί διαλυμένης οικογένειας, ο «Γκάζα» λάτρευε τον πατέρα του, ο οποίος όμως ήταν ένας κακοποιητικός μέθυσος. Οταν θα φύγει μετανάστης στη Γερμανία, ο μικρός θα τραυματιστεί ψυχικά – όπως και όταν στα δέκα του δει ένα φορτηγό να σκοτώνει τον κολλητό του.
Επειτα από μια γύρα σε παιδοψυχιάτρους με ενδιάμεσες στάσεις σε κλοπές καταστημάτων, ο «Γκάζα» αφοσιώνεται στο ποδόσφαιρο. Για τις επιδόσεις του στο σχολείο ούτε λόγος.
Ωστόσο έχει ταλέντο και, επίσης, έχει πολύ χιούμορ. Ποδοσφαιρικά θα ανδρωθεί στη Νιούκαστλ, θα μεσουρανήσει στην Τότεναμ και την εθνική Αγγλίας στο Μουντιάλ της Ιταλίας το 1990, για να τον «αρπάξει» η Λάτσιο.
Οι Ιταλοί τού επιφυλάσσουν θριαμβευτική υποδοχή στο «Φιουμιτσίνο» της Ρώμης. Ο Γκασκόιν εμφανίζεται «σαν αστέρας του σινεμά, φορώντας βερμούδες, ένα χαβανέζικο πουκάμισο, ένα ζευγάρι Ray-Ban και έχοντας οκτώ σωματοφύλακες».
Στη Λάτσιο η προσφορά του θα είναι πενιχρή: παίζει σε 47 ματς και πετυχαίνει 6 γκολ – ένα από αυτά όμως κατά της μισητής Ρόμα. Οι Λατσιάλι τον λάτρεψαν μόνο γι’ αυτό.
Η κατηφόρα ήταν μπροστά του. Σπάει το γόνατό του σε ένα κλαμπ, αργεί στις προπονήσεις επειδή θέλει να κάνει πρωινό σεξ, εμφανίζεται δημοσίως ολόγυμνος, ρεύεται επιδεικτικά σε δημοσιογράφους, τρώει πρόστιμα, βρίζει και «τρολάρει» διαιτητές.
Ωστόσο, θα ξαναβρεί τη φόρμα του παίζοντας στους Ρέιντζερς της Γλασκώβης, γεγονός που θα τον οδηγήσει ξανά στην εθνική Αγγλίας – και στη μοιραία χαμένη ευκαιρία του 1996. «Αυτή η φάση είναι και το ουσιαστικό, αν όχι και τυπικό τέλος της καριέρας του», σχολιάζει ο Καρπετόπουλος.
Βουλιμία, φοροδιαφυγή, τζιν, βότκα και ουίσκι, τέσσερα μπουκάλια μπράντι πριν από τους αγώνες, δίαιτα χωρίς νερό για τέσσερις μήνες, 16 γραμμές κοκαΐνη την ημέρα, σιρόπια για τον βήχα (εθισμός και σε αυτό), κλινικές αποτοξίνωσης, ξύλο σε οπαδούς και συζύγους, απόπειρες αυτοκτονίας, διανυκτερεύσεις σε φυλακές και άλλα πολλά και δυσάρεστα από τον «Γκάζα». «Δεν υπάρχει Ευρωπαίος ποδοσφαιριστής με τέτοιο βιογραφικό ούτε και θα υπάρξει ποτέ», καταλήγει ο Αντώνης Καρπετόπουλος…
