Είναι γνωστό το «απόφθεγμα» πως για να γίνει καβγάς χρειάζονται δύο. Μήπως δεν είναι έτσι; Ο καβγάς θα γίνει, αρκεί να το θέλει ο ένας. Το γράφω αυτό διότι άκουσα, σχετικά πάντα με τον άγριο ξυλοδαρμό της δικηγόρου από τον σύζυγό της, πως και αυτή θα προκάλεσε. Κάτι εντελώς χυδαίο, διότι δεν προσφέρει απλώς ελαφρυντικά στον θύτη, αλλά λίγο-πολύ εξισώνει το θύμα με αυτόν. Φαίνεται πως για κάποιους –και δεν είναι λίγοι– η κακοποίηση της συντρόφου αντιμετωπίζεται όχι στο αξιακό-πολιτισμικό επίπεδο, αλλά ως ένα ακόμη αστυνομικό συμβάν. Μπροστά σε ένα περιστατικό οικογενειακής βίας δεν υπάρχει δεύτερη ανάγνωση. Δεν επιτρέπεται να γίνουν δεύτερες σκέψεις, διότι είναι κανόνας πως όποιος σηκώνει χέρι κατά της γυναίκας του, πολύ δε περισσότερο όταν την κακοποιεί, ο φυσικός του χώρος είναι η ζούγκλα. Στις πολιτισμένες κοινότητες, δηλαδή εκεί όπου διαβιούν πολιτισμένοι άνθρωποι, οι διαφορές που προκύπτουν μέσα από τις προσωπικές-ερωτικές σχέσεις λύνονται αναίμακτα, κυριολεκτικά. Η εγκατάλειψη μπορεί να πονάει, αλλά είναι μέσα στη ζωή.
Ο φόβος δεν είναι στιγμιαίος. Ερχεται και μένει, κλείνει στόματα και διαιωνίζει απάνθρωπες και νοσηρές καταστάσεις.
Και εδώ ακριβώς υπεισέρχεται η οικογενειακή διαπαιδαγώγηση. Οι γονείς, και κυρίως οι πατεράδες, να μάθουν στους γιους τους να σέβονται τις γυναίκες τους. Να τους εξηγήσουν πως, όπως αυτοί όταν δεν περνούν καλά μέσα σε μια σχέση έχουν το αυτονόητο δικαίωμα να τη διαλύσουν, το ίδιο αυτονόητο δικαίωμα έχει και η σύντροφός τους όταν δεν περνάει καλά σε αυτή τη σχέση. Διότι η αφετηρία όλων των δεινών βρίσκεται στην ιδιοκτησιακή αντίληψη που έχει κυρίως ο άνδρας για τη σύντροφό του. Οταν την κατάκτηση –που είναι μέρος του ερωτικού παιχνιδιού– τη μετατρέπει σε κτήση, τότε, όταν αμφισβητηθεί αυτή η κυριαρχία, οι αντιδράσεις είναι ανεξέλεγκτες. Προσβάλλεται το εγώ, καθώς την πρωτοβουλία για την ανατροπή του status την έχει η άλλη πλευρά. Και αυτό το βλέπουμε στις μέρες μας πολύ συχνά, εικάζοντας πως τα όσα μαθαίνουμε είναι μια σταγόνα στον ωκεανό σε αυτά που γίνονται και δεν μαθαίνονται. Γιατί ο φόβος δεν είναι στιγμιαίος. Ερχεται και μένει, κλείνει στόματα και διαιωνίζει απάνθρωπες και νοσηρές καταστάσεις.
