Στο ντιμπέιτ των υπερηλίκων υποψηφίων για την Προεδρία των ΗΠΑ υπήρχε προφανής νικητής: η απόγνωση. Οχι επειδή ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έδειξε αδύναμος, ευάλωτος και παππούλης, σε έναν κόσμο που αξιολογεί καλολογικά ή υφολογικά στοιχεία με περισσότερη αυστηρότητα από ό,τι την αλήθεια ή την ουσία, αλλά επειδή έδωσε αρκετή αφορμή και πατήματα στις δυνάμεις που εκούσια ή ακούσια σπρώχνουν τις ΗΠΑ στον φασισμό.
Είναι απίστευτο αυτό που συμβαίνει τα τελευταία χρόνια. Εγκριτοι αναλυτές γράφουν άρθρα, σχολιαστές σχολιάζουν, οι ίδιοι οι New York Times έχουν λυσσάξει με το θέμα της ηλικίας του προέδρου. Είναι θέμα; Είναι. Την ίδια ώρα, όμως, συμβαίνουν και μερικά άλλα πράγματα, πολύ πιο σημαντικά, που πρέπει να επηρεάζουν καίρια κάθε συζήτηση για την ηλικία του. Δεν γίνεται να εκφράζουμε την πασιφανή παρατήρηση ότι ο άνθρωπος αυτός φέρει πολλά από τα χαρακτηριστικά της ύστερης τρίτης ηλικίας, χωρίς ταυτόχρονα να αναγνωρίζουμε δύο αλήθειες.
Η πρώτη: η διακυβέρνηση Μπάιντεν. Μέχρι τώρα η κυβέρνησή του έχει περάσει ένα γιγάντιο αναπτυξιακό πακέτο για την αναβάθμιση των υποδομών της χώρας του και την πιο φιλόδοξη περιβαλλοντική πολιτική των τελευταίων δεκαετιών. Εβγαλε τις ΗΠΑ από την πανδημία, στήριξε την οικονομία, ώστε όχι μόνο να αποφύγει την –υποτίθεται– αναπόφευκτη ύφεση μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, αλλά το αντίθετο, να σημειώσει θεαματική ανάπτυξη καταπολεμώντας τον πληθωρισμό. Ο Μπάιντεν έριξε την ανεργία σε επίπεδα πρωτοφανή στην αμερικανική Ιστορία. Μέσα στις αλλεπάλληλες κρίσεις που γονάτισαν και γονατίζουν πολλά σημεία του κόσμου, η κυβέρνηση Μπάιντεν έκανε αντικειμενικά σπουδαία προσπάθεια και είχε θεαματικά αποτελέσματα. Είναι γέρος; ΟΚ. Χάνει τα λόγια του και μερικές φορές μοιάζει μπερδεμένος; Σύμφωνοι. Γράψτε άρθρα αν το βρίσκετε τόσο ενδιαφέρον. Δεν μπορείτε όμως να μην αναφέρετε ταυτόχρονα ότι ο υπερήλικος Τζο Μπάιντεν έχει αποδειχθεί έως τώρα καλύτερος πρόεδρος από τον σφριγηλό Ομπάμα.
Σύμφωνα με πολλούς ειδικούς, ο καλύτερος πρόεδρος των τελευταίων δεκαετιών. Γίνονται όλες αυτές οι επιτυχίες ερήμην του; Είναι τα μέλη της κυβέρνησής του που κάνουν όλη τη δουλειά κι αυτός είναι ένας ανήμπορος Ελ Σιντ που περιφέρεται στον Λευκό Οίκο ανυποψίαστος; Αποκλείεται, αλλά ακόμη κι αν έτσι ήταν, ε και; Δεν είναι δυνατόν να λυσσάνε οι New York Times εδώ και τέσσερα χρόνια για το πόσο ηλικιωμένος είναι ο πρόεδρος, χωρίς ταυτόχρονα, στο ίδιο άρθρο, να αναγνωρίζουν εμφατικά ότι η δουλειά γίνεται. Θα ήταν καλύτερα ο υποψήφιος των Δημοκρατικών να ήταν ένας δυναμικός, σφριγηλός και επικοινωνιακός νέος; Αν ήταν και εξίσου αποτελεσματικός, ναι, ασφαλώς. Αν μη τι άλλο, για να γλιτώναμε όλα αυτά τα άρθρα. Αλλά είμαστε εδώ που είμαστε. Και το διακύβευμα τον Νοέμβριο είναι είτε ο παππούλης, είτε το τέλος της δημοκρατίας στη χώρα με τον μεγαλύτερο στρατό στη Γη.
Γιατί αυτή είναι η δεύτερη αλήθεια που πρέπει να αναγράφεται πάντα, σε όλα τα άρθρα που μιλάνε για την ηλικία του Μπάιντεν: απέναντί του υπάρχει ένας άλλος ηλικιωμένος άνδρας, που ακόμη πιο συχνά δεν βγάζει νόημα όταν μιλάει και ακόμη περισσότερες φορές μοιάζει να μην καταλαβαίνει πού βρίσκεται. Και αυτός είναι πολύ χειρότερος. Δεν γίνεται να μιλάς για την ηλικία και την ενάργεια του Μπάιντεν χωρίς στην αμέσως επόμενη πρόταση να μην τονίζεις εμφατικά ότι απέναντί του κατεβαίνει ένας πιο χαζός Μουσολίνι. Ο Τραμπ είναι ένας άνθρωπος χωρίς αξίες, χωρίς αρχές, χωρίς ιδεολογία, χωρίς ηθική, χωρίς πολιτικό αισθητήριο, χωρίς γνώσεις, χωρίς ευφυΐα, χωρίς ενάργεια, χωρίς ευφράδεια, χωρίς αντίληψη του κόσμου και χωρίς ενσυναίσθηση. Ενας παθολογικά νάρκισσος ψεύτης, ένας αμόρφωτος μπουφόνος, ο ρόλος του οποίου στον κόσμο μας κανονικά ήταν να τον κοιτάμε στην τηλεόραση για να γελάμε, αλλά η τύχη και οι αλγόριθμοι των σόσιαλ μίντια τα έφεραν έτσι που έφτασε στον αφρό της πολιτικής, ιδανικός καθρέφτης κι άλλοθι για κάθε ευάλωτο θύμα του λαϊκισμού. Και τον είδαμε. Τον δοκιμάσανε. Δεν υπάρχουν πια ούτε τα γλίσχρα επιχειρήματα του 2016. Ολοι ξέρουν τι είναι ο Ντόναλντ Τραμπ σήμερα. Κι όλοι ξέρουν τι θα γίνει αν επανεκλεγεί.
Και κάθονται και ασχολούνται με το πόσο παππούλης είναι ο Μπάιντεν.
Οι έξυπνοι, οι νουνεχείς και οι σώφρονες έχουν την πολυτέλεια να βλέπουν τον κόσμο μέσα από πολλαπλά φίλτρα, να έχουν πολλά διαφορετικά κριτήρια ταυτόχρονα, οπότε να βρίσκουν και πολυάριθμες αφορμές να εντοπίζουν πράγματα που δεν τους αρέσουν. Αλλά απέναντί τους υπάρχουν άνθρωποι που βλέπουν τον κόσμο δυαδικά. Καλό ή κακό. Μαζί μας ή εναντίον μας. Ή τους τελειώνουμε ή μας τελειώνουν. Αυτοί δεν κοιτάνε αν ο υποψήφιός τους είναι υπερήλικος ή αν δεν βγάζουν νόημα αυτά που λέει. Εδώ δεν τους νοιάζει το ότι έχει καταδικαστεί από τη δικαιοσύνη για κακουργήματα. Και στο αμερικανικό πολιτικό σύστημα οι ψήφοι των εκλεκτικών μεν και των φανατικών δε, έχουν ακριβώς την ίδια αξία. Οι εκλεκτικοί μεν, ανέμελοι, συνεχίζουν να πανικοβάλλονται και να αρθρογραφούν για τα λάθος πράγματα, την ώρα που οι αφασικοί, αφιονισμένοι δε, καλπάζουν τυφλά προς την τελική τους νίκη. Την οικουμενική μας καταστροφή.
