Tελικά, οι παρενέργειες της «χαλαρής» και «αδιάφορης» ψήφου του 41% των πολιτών, που πήγαν στην κάλπη των ευρωεκλογών, ήταν δυσανάλογα μεγαλύτερες απ’ όσο υπολόγιζαν στις αρχικές εκτιμήσεις τους τα κομματικά επιτελεία. Η ικανοποίηση που εκφράστηκε στις πρώτες δηλώσεις των πολιτικών αρχηγών είναι αδιάψευστος μάρτυρας της υποτίμησης του «μηνύματος», που μάλλον προσαρμόστηκε στις ανάγκες για δικαίωση και ενθάρρυνση των πολιτικών της κάθε ηγεσίας.
Μπορεί η συνεδρίαση της Κ.Ο. της Νέας Δημοκρατίας να μην είχε τις εντάσεις των συνεδριάσεων του ΠΑΣΟΚ –άλλωστε οι αντιδράσεις στα κόμματα που βρίσκονται στην εξουσία είναι πάντα ηπιότερες–, αλλά τα μηνύματα που στάλθηκαν από ορισμένους βουλευτές και κυρίως από τον πρωθυπουργό είναι χαρακτηριστικά μιας υποβόσκουσας αντιπαράθεσης. Φράσεις όπως «λέμε όχι σε μια μικρή και φοβική Ν.Δ.» και «δεν δέχομαι λέξη για τον πατριωτικό χαρακτήρα της παράταξης» είχαν πολύ συγκεκριμένους παραλήπτες στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος.
Ο χαρακτηρισμός «ο δικός μου ΣΥΡΙΖΑ» που χρησιμοποίησε ο Στέφανος Κασσελάκης για να περιγράψει το κόμμα του, δηλώνει από μόνη της το ταυτοτικό, ιδεολογικό και πολιτικό αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει η Ριζοσπαστική Αριστερά. Οι συνεχιζόμενες απολύσεις, αποχωρήσεις και αντιπαραθέσεις κορυφαίων στελεχών μέσα σε ένα αλαλούμ ασυναρτησίας και λαϊκισμού δεν επιτρέπουν καμιά ψευδαίσθηση για τη δυνατότητα ανασύνταξης της Πρώτης φοράς Αριστερά. Οι επανεμφανιζόμενοι «μεσσίες» δύσκολα θα δουν τις προσδοκίες τους για rebranding να επαληθεύονται.
Μέσα σ’ αυτή την πολιτική συγκυρία, οι διαδικασίες ανάδειξης ηγεσίας στο ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ δεν αφορούν μόνο τις εξελίξεις του στενού κομματικού του χώρου. Η πορεία των τελευταίων χρόνων έδειξε ότι, παρά τις διαδοχικές προσπάθειες που κατεβλήθησαν, η παρουσία μιας ισχυρής και πειστικής δημοκρατικής παράταξης δεν έγινε κατορθωτή. Η ανάγκη διατύπωσης μιας εναλλακτικής πρότασης εξουσίας, σε συνδυασμό με την προοπτική της κυβερνησιμότητας είναι στοιχεία απαραίτητα στη νέα πορεία. Από την άποψη αυτή, το νέο πολιτικό στίγμα που θα εκπεμφθεί αποκτά την απόλυτη προτεραιότητα.
Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών αναζωπύρωσε τον διάλογο και τις εκκλήσεις για την πάση θυσία συγκρότηση μιας ενιαίας Κεντροαριστεράς, ως αντίπαλο δέος στο μονοκομματικό ουσιαστικά –ακόμη και τώρα– πολιτικό σκηνικό. Μια τέτοια εξέλιξη, όποια οργανωτική μορφή και αν λάβει, δεν θα αποτυπώνει παρά την απόγνωση των κομμάτων της αντιπολίτευσης μπροστά στην αδυναμία τους να παρουσιάσουν ένα πειστικό εναλλακτικό σχέδιο απέναντι στην ακολουθούμενη κυβερνητική πολιτική. Αλλωστε, όπως έχει δείξει και η εμπειρία, το άθροισμα των κομμάτων δεν συνεπάγεται και το άθροισμα των ποσοστών τους, πολύ περισσότερο όταν οι προγραμματικές τους θέσεις διαπνέονται από διαφορετικές φιλοσοφίες.
Σε μια κρίσιμη στιγμή για το πολιτικό σύστημα, η δημοκρατική παράταξη οφείλει να στρέψει την προσοχή της προς τις εκατοντάδες χιλιάδες των πολιτών, οι οποίοι όντας απογοητευμένοι τα τελευταία χρόνια, έχασαν τον δρόμο προς την κάλπη. Ιδιαίτερα πρέπει να απευθυνθεί προς τους πολίτες εκείνους οι οποίοι αυτοτοποθετούνται στον κεντρώο χώρο και αρνήθηκαν να εμπιστευτούν ξανά τη Νέα Δημοκρατία στις ευρωεκλογές, δηλώνοντας με την αποχή τους ότι δεν βλέπουν φως στο πολιτικό τους αδιέξοδο. Αυτό το αδιέξοδο μπορεί και πρέπει να φωτιστεί από ένα σύγχρονο πολιτικό σχέδιο που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τις ανησυχίες των πολιτών.
Η ανασύνταξη της δημοκρατικής παράταξης και η ανάδειξή της σε έναν σταθερό και αξιόπιστο πυλώνα του πολιτικού συστήματος αποτελεί προϋπόθεση για την εύρυθμη λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών. Ταυτόχρονα, θα αποτελέσει τον κυματοθραύστη απέναντι στον λαϊκισμό κάθε μορφής και κυρίως απέναντι στην άνοδο των μορφωμάτων της Ακροδεξιάς, τα οποία βρίσκουν, δυστυχώς, ευήκοα ώτα ακόμη και στους κόλπους της συντηρητικής παράταξης.
Η υλοποίηση ενός τέτοιου φιλόδοξου εγχειρήματος αποτελεί τη μεγάλη πρόκληση των καιρών στην οποία καλείται να απαντήσει η ηγεσία που θα προκύψει από την εκλογική διαδικασία στο ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ. Μια ηγεσία η οποία θα πρέπει να πείθει την κοινωνία για την ικανότητά της να υπηρετήσει με έμπνευση και αποτελεσματικότητα το πολιτικό της σχέδιο, αλλά και να ανταποκριθεί με πληρότητα στις προδιαγραφές που απαιτεί η ανάληψη της πολιτικής εξουσίας της χώρας. Είναι ένα δύσκολο στοίχημα που η δημοκρατική παράταξη δεν έχει περιθώριο να χάσει.
*Ο κ. Γιάννης Μεϊμάρογλου είναι εκδότης του ηλεκτρονικού περιοδικού metarithmisi.gr.
