Είναι καλλιεργημένος άνθρωπος η επικεφαλής του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου Κατερίνα Ευαγγελάτου για να υποθέσουμε ότι άθελά της φυγομαχεί και αγνοεί το σοβαρό πρόβλημα που τείνει πλέον να καθιερωθεί στην Επίδαυρο, απειλώντας να πλήξει όχι μόνο το κύρος, αλλά ακόμη και την ύπαρξη του Φεστιβάλ Αρχαίου Δράματος που γίνεται εκεί l – δηλαδή την ουσία για την οποία θεσμοθετήθηκε το κορυφαίο αυτό πολιτιστικό γεγονός: l Την αναβίωση της αρχαίας τραγωδίας και κωμωδίας, απ’ όπου γεννήθηκε και η τέχνη του θεάτρου. l
Την εβδομάδα αυτή αρχίζει το Φεστιβάλ Επιδαύρου, το οποίο συμπληρώνει φέτος 70 χρόνια ζωής. l Και όπως κάθε καλοκαίρι θα τεθεί πάλι επί τάπητος «το κυριότερο ζήτημα» που προκαλούν οι περισσότερες παραστάσεις που παίζονται εκεί: l ότι δεν είναι «αρμόζουσες» για το αρχαίο δράμα, λόγω της «αντισυμβατικής», συχνά «ανατρεπτικής» αντιμετώπισής του από τους σκηνοθέτες και τους άλλους συντελεστές της παράστασης. l
Το «πρόβλημα» όμως αυτό είναι ξεπερασμένο. l Η τέχνη δεν πρέπει να δεσμεύεται από περιορισμούς, αλλά με ελευθερία να εκφράζει τη σύγχρονη ματιά πάνω στα κλασικά κείμενα. l Γενικά αποδεκτό αυτό, στηριγμένο και αποδεδειγμένο πια, άλλο αν διάφορες φαμφαρόνικες ή αλούτερες παραστάσεις προκαλούν και εξεγείρουν θεατές, ειδήμονες και ΜΜΕ. l Εχει δίκιο λοιπόν η κ. Ευαγγελάτου να λέει σε συνέντευξή της στην «Κ» και τη Μάρω Βασιλειάδου: l «Το μνημείο είναι αρχαίο, όχι η τέχνη» (14/4/2024). l Ελα όμως που δεν είναι αυτό «το μεγάλο πρόβλημα» της κατάστασης που επικρατεί πλέον στην Επίδαυρο. l Και αυτό το ξέρει επίσης πολύ καλά η επικεφαλής του Φεστιβάλ, γι’ αυτό και υποστηρίζουμε ότι υπεκφεύγει να απαντήσει στο πραγματικό πρόβλημα. l Φυγομαχεί δηλαδή, ξιφουλκώντας στην ουσία εναντίον ενός ήδη απαντημένου ζητήματος, l όπως κάνουν άλλωστε και οι ποικίλοι υποστηρικτές της άκρατης «νεωτερικότητας», «μοντερνιάς», «μεταμοντερνιάς», «αποδόμησης» και λοιπά εμπριμέ του εκάστοτε συρμού. l
Το ουσιώδες πρόβλημα στις παραστάσεις της Επιδαύρου είναι ότι όλο και συχνότερα αγνοούνται τα αυθεντικά αρχαία κείμενα. l Δεν γίνονται επ’ αυτών, ως οφείλουν, οι ποικίλες θεατρικές «αναγνώσεις» τους. l Εξοβελίζονται τα κείμενα, διαστρέφονται, συχνά αντικαθίστανται 100% από κείμενα αλλότρια ή γεννημένα από την «άποψη» του σκηνοθέτη για το αρχαίο έργο. l Μία Μήδεια, πέντε Μήδειες, παραστάσεις που τάχα μου «βασίζονται» πάνω στο έργο κάποιου αρχαίου δραματικού ποιητή, αλλά που στην ουσία δεν διασώζουν ούτε ένα στίχο από το έργο του. l
Αυτό είναι το μέγα πρόβλημα στην Επίδαυρο πλέον και αυτό είναι εκ της θέσεώς της υποχρεωμένη να αντιμετωπίσει επιτέλους η όποια ηγεσία του Φεστιβάλ. l Αλλά η κ. Ευαγγελάτου αποφεύγει ακόμη και να απαντήσει, μη έχοντας προφανώς κανένα πραγματικό, ουσιαστικό επιχείρημα επ’ αυτού. l Μόνο φυγομαχεί επίμονα κι ανεξήγητα, δηλαδή ανενδοίαστα. l Δεν μιλάμε για σεβασμό «στο αρχαίο μνημείο», στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου, κ. Ευαγγελάτου. l Μιλάμε για σεβασμό στο αρχαίο έργο, στο κλασικό κείμενο, σε επαφή με το οποίο καλείστε να φέρετε το σύγχρονο κοινό. l Με όποιο καλλιτεχνικό τρόπο νομίζετε – αλλά αυτό, όχι άλλο αντ’ αυτού. l Στο κοινό που με τα ζαβά και τα ψευδεπίγραφα, δήθεν αρχαία, που του παρουσιάζετε, θα το διώξετε εντέλει από την Επίδαυρο. l Και θα σας μείνουν μόνο τα αφρόψαρα των Αθηνών που, μπουχτισμένα από την πολλή «τέγνη», γουστάρουν «κατιτίς άλλο». l Δεκτό κι αυτό – οι σύγχρονες εμπνεύσεις από αρχαία έργα. l Στις σκηνές σας της Πειραιώς όμως αυτές. l Αφήστε την Επίδαυρο για το γνήσιο, το ατόφιο αρχαίο έργο. l Επιτέλους άλλο Σοφοκλής κι άλλο ο κάθε Γουλιμής. l
(Το Υποβολείο θα λείψει τον Ιούλιο για αγρανάπαυση).
