Πολλά είναι τα συμπεράσματα που μπορούν να εξαχθούν και από τις γαλλικές εκλογές, πέρα από τα ηθικοπλαστικά του κ. Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος έγραψε «όταν οι προοδευτικές δυνάμεις παραμερίζουν το “εγώ”, αφήνουν τη διαίρεση και βάζουν μπροστά το “εμείς” και το “μαζί”, τότε μπορούν να ανατρέψουν τα προγνωστικά και να πετύχουν μια ιστορική νίκη» (7.9.2024).
Το πρώτο είναι ότι, μετά τον στεναγμό ανακούφισης που προέβαλε στο πρωτοσέλιδό της η εφημερίδα «Λιμπερασιόν», οφείλουμε να σκεφτούμε ότι η Ακροδεξιά παραμένει εκλογικώς πρώτη δύναμη στη Γαλλία. Ναι μεν λειτούργησαν τα δημοκρατικά ανακλαστικά και έφραξαν τον δρόμο της Λεπέν στην κοινοβουλευτική πλειοψηφία και δι’ αυτής στην κυβέρνηση, αλλά η δύναμη των κομμάτων μετρήθηκε στον πρώτο γύρο: η Εθνική Συσπείρωση της Μαρίν Λεπέν και οι σύμμαχοί της πήραν 33%· το αριστερό Νέο Λαϊκό Μέτωπο του Ζαν Λικ Μελανσόν ήρθε δεύτερο με 28%· ο κεντρώος συνασπισμός του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν έλαβε 20%.
Βεβαίως, η νίκη της Ακροδεξιάς στη Γαλλία «δεν είναι και προς θάνατον» (της Δημοκρατίας). Μπορεί να ανασχεθεί, όπως έδειξε ο δεύτερος γύρος των γαλλικών εκλογών. Αλλά δεν αρκεί αυτό. Πρέπει να ηττηθεί η ακροδεξιά αντίληψη, που έχει στον πυρήνα της τη σαχλαμάρα ότι το μέλλον μπορεί να μας επιφυλάσσει το «καλό» παρελθόν, όπου τα πάντα ήταν αγνά, όμορφα και ηθικά. Οπως έλεγε ένας Αμερικανός φιλόσοφος, «η αντίληψη για τα “παλιά καλά χρόνια” οφείλεται σε κακή μνήμη».
Λέγεται πολλάκις ότι ο λαϊκισμός (ακροδεξιός ή ακροαριστερός) θέτει τα σωστά ερωτήματα για να δώσει λάθος απαντήσεις. Ναι, είναι υπαρκτή και δικαιολογημένη η ανασφάλεια των πολιτών για το μέλλον. Αυτή τούς οδηγεί σε μια αδιέξοδη νοσταλγία για το παρελθόν και δι’ αυτής στην Ακροδεξιά που ψευδώς το υπόσχεται. Συνεπώς, πρέπει να αλλάξουν πολλά στο πολιτικοοικονομικό σύστημα για να υπάρξει ένα καλύτερο αύριο και να νιώσουν οι πολίτες ασφαλείς. Αυτά πρέπει να συζητηθούν· έτσι λειτουργεί η Δημοκρατία. Αλλά πρέπει να θεωρούμε σίγουρο ότι η προσπάθεια επιστροφής στο παρελθόν όχι μόνο δεν λύνει προβλήματα, αλλά δημιουργεί περισσότερα.
Το άλλο που πρέπει να θεωρούμε σίγουρο είναι ότι οι γνήσιοι λαϊκιστές είναι (κατά έναν επιζήμιο τρόπο) χαρισματικοί. Οποιος επιχειρεί να τους μιμηθεί χαντακώνεται. Συνεπώς, το πρώτο που πρέπει να δει η Ν.Δ. είναι η κατάντια του άλλοτε κραταιού δεξιού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος. Επιχείρησε να μιμηθεί την Εθνική Συσπείρωση ή να «κλέψει» την ατζέντα της και στον πρώτο γύρο τερμάτισε πέμπτο με μόλις 7,2%, πίσω από το Σοσιαλιστικό Κόμμα, ακόμη και την Ανυπότακτη Γαλλία του Ζακ Λικ Μελανσόν.
