Τον Μάιο, μας απασχόλησε η προϊσταμένη στην εφορία της Χαλκίδας. Hταν η επικεφαλής ενός κυκλώματος συναδέλφων της που διευθετούσαν, με το αζημίωτο, εκκρεμείς υποθέσεις των πελατών της επιχείρησής τους, κοινώς των φορολογουμένων πολιτών. Τώρα μας απασχολεί η Νάνσυ. Εδρα της ο δήμος της Αθήνας, όμως οι επιχειρηματικές της δραστηριότητες είχαν εξαπλωθεί πέρα από τα όριά του. Απασχολούσε καμιά πενηνταριά εργαζομένους-στελέχη διαφόρων ειδικοτήτων, υπαλλήλους, υποθέτω ακόμη και ντελίβερι. Δημοτικοί υπάλληλοι αλλά και δημόσιοι του υπουργείου Πολιτισμού. Εύρωστη επιχείρηση για τα ελληνικά δεδομένα. Βοηθούσε την πελατεία της να αποφεύγει ελέγχους, πολεοδομικούς, αρχαιολογικούς ή υγειονομικούς, τους οποίους η ίδια κατηύθυνε. Αν κατάλαβα καλά, διότι δεν καταλαβαίνω και πολλά από τόσο περίπλοκες επιχειρηματικές δραστηριότητες. Αν τις καταλάβαινα δεν θα ήμουν αναγκασμένος να στύβω καθημερινά τη φαιά ουσία μου, για να σας προσφέρω το απόσταγμά της.
Συμπέρασμα πρώτον. Ποιος μπορεί ακόμη να υποστηρίζει ότι το γυναικείο φύλο είναι υποτιμημένο; Στη μεν Χαλκίδα η κυρία είχε βραβευθεί ως υπάλληλος και είχε προαχθεί στη θέση της προϊσταμένης. Η Νάνσυ, ως μαέστρος, διηύθυνε μια ορχήστρα συνεργών. Συμπέρασμα δεύτερον: Η ζήτηση γεννάει την προσφορά. Για να αναπτυχθούν αυτού του τύπου οι επιχειρήσεις πρέπει να υπάρχει πελατεία για να τις υποδεχθεί. Η πελατεία είναι, αν όχι όλοι, τουλάχιστον ένα μεγάλο μέρος των Ελλήνων πολιτών οι οποίοι πιστεύουν ότι στη σκιά του κράτους λειτουργεί το βαθύ κράτος. Μη φαντασθείτε τίποτε τερατώδες, σαν το κήτος που κατάπιε τον Ιωνά. Είναι ανθρώπινο. Το βαθύ κράτος στην Ελλάδα αντέχει επειδή η σχέση μαζί του παραμένει ανθρώπινη. Βρίσκεις, επιτέλους, έναν άνθρωπο ο οποίος σε καταλαβαίνει. Δεν σε ενδιαφέρει αν αυτός ο ίδιος άνθρωπος είναι γρανάζι του συστήματος που σε έριξε στη θαλπωρή της αγκαλιάς του. Και κάνει ό,τι μπορεί για να συντηρήσει αυτό το σύστημα. Η αγκαλιά του έχει τίμημα. Ολα στη ζωή έχουν κάποιο τίμημα. Και για να παραφράσω τον Σαββόπουλο: «Των Ελλήνων τα κυκλώματα φτιάχνουν άλλους γαλαξίες».
Τα δύο αυτά κυκλώματα είναι τα αφρόψαρα του βαθέος κράτους. Τους αποκαλούν «επίορκους». Αλήθεια, ποια αξία έχει ο όρκος που έδωσαν; Πίσω τους ζει και λειτουργεί ένας ολόκληρος πληθυσμός, ο οποίος διαμορφώνει το περιβάλλον των επιχειρήσεών τους. Αυτό το βαθύ κράτος δεν έχει ούτε κεφαλή ούτε οργανωμένη δομή. Το τρέφουν η αδράνεια και η ανοχή δεκαετιών. Μια Λερναία Υδρα. Κόβεις ένα κεφάλι και φυτρώνει άλλο στη θέση του. Ομως, στη σύγκρουση μαζί της θα κριθεί η αποτελεσματικότητα της κυβέρνησης.
