Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης προχθές τέθηκε επικεφαλής συνεργείων του δήμου και εθελοντών και καθάρισε έξι γειτονιές της πόλης από τα αντιαισθητικά γκράφιτι. Δεκάδες προσόψεις καταστημάτων, επιφάνειες ιστορικών κτιρίων και εμβληματικά και γραφικά σημεία αυτών των περιοχών παραδόθηκαν στους κατοίκους τους απαλλαγμένα από τη βρωμιά που είχε ποτίσει το τσιμέντο τους. Βλέπετε, όταν ένας δήμαρχος δεν θέλει να γίνει αρχηγός κόμματος, πρωθυπουργός ή και πλανητάρχης, ασχολείται με την πεζή και ταπεινή καθημερινότητα. Δηλαδή κάνει αυτό για το οποίο τον ψηφίσαμε.
Το σύνθημα του Στέλιου Αγγελούδη ήταν «η δικτατορία της ασχήμιας δεν έχει θέση σε αυτή την πόλη». Οταν το διάβασα, υπέθεσα πως δεν θα υπήρχε άνθρωπος που θα διαφωνούσε με αυτό. Πως όλοι οι κάτοικοι αυτών των περιοχών, βλέποντας αμέσως τη διαφορά, δεν θα επέτρεπαν στους τοπικούς μπαχαλάκηδες να ξαναβρωμίσουν αυτούς τους χώρους. Επεσα τραγικά έξω. Σε λιγότερο από 24 ώρες, σε μια περιοχή, οι βάρβαροι ξανακτύπησαν. Εγραψαν συνθήματα στις καθαρές επιφάνειες, αποδεικνύοντας πως η δικτατορία της ασχήμιας δύσκολα παλεύεται. Δυο-τρεις άνθρωποι, συνήθως νεαρά παιδιά, αρκούν για να καταστρέψουν τη δουλειά δεκάδων πολιτών, κυρίως συνομηλίκων τους, που μέσα στη ζέστη θέλησαν να καθαρίσουν την πόλη. Αλλωστε τις δικτατορίες τις επιβάλλουν πάντα ασήμαντες μειοψηφίες.
Το ερώτημα είναι πώς είναι δυνατόν να υπάρχουν πολίτες που προτιμούν τη βρωμιά και την κακογουστιά από την καθαριότητα και τη στοιχειώδη καλαισθησία.
Το ερώτημα είναι πώς είναι δυνατόν να υπάρχουν πολίτες που προτιμούν τη βρωμιά και την κακογουστιά από την καθαριότητα και τη στοιχειώδη καλαισθησία. Το ερώτημα προφανώς είναι ρητορικό διότι η ίδια η ζωή απαντά πως υπάρχουν τέτοιοι πολίτες. Δεν θα μπω στην ανούσια διαδικασία μιας κοινωνιολογικής ανάλυσης αυτού του φαινομένου. Ούτε θα αναζητήσω ευθύνες στους γονείς ή στο σχολείο ή στην κοινωνία ολόκληρη. Η πολλή κουβέντα συνήθως δεν οδηγεί πουθενά. Οταν παλεύει το καλό με το κακό, η ομορφιά με την ασχήμια, η καθαριότητα με τη βρωμιά, όταν δηλαδή οι όροι μιας σύγκρουσης είναι απολύτως σαφείς και ευδιάκριτοι στον κοινό νου, τότε όσοι επιλέγουν την άρνηση θα πρέπει να αντιμετωπιστούν με την κοινωνική απομόνωση. Μα δεν τους ενδιαφέρει η κοινωνική κατακραυγή, κάνω μια δεύτερη σκέψη. Απεναντίας ηδονίζονται με αυτήν, διότι το περιθώριο είναι στάση ζωής. Αυτοί οι άνθρωποι δεν αντιμετωπίζονται. Δεν διαπαιδαγωγούνται. Θα κτυπήσουν και θα φύγουν. Και ούτε είναι δυνατόν να αστυνομεύονται όλοι οι χώροι και μάλιστα μέσα στα άγρια μεσάνυχτα, όταν δρουν οι μπαχαλάκηδες.
Δεν γνωρίζω πώς αισθάνθηκαν οι εθελοντές που συμμετείχαν στην εξόρμηση του δημάρχου Θεσσαλονίκης όταν πληροφορήθηκαν πως η προσπάθειά τους δεν εκτιμήθηκε δεόντως από κάποιους μάλλον συνομηλίκους τους. Σε αυτές τις περιπτώσεις το πείσμα και η επιμονή είναι ο καλύτερος σύμβουλος. Η παραίτηση είναι νίκη των ελάχιστων. Αυτών που θέλουν να επιβάλουν σε μια πόλη τη δικτατορία της ασχήμιας. Αυθόρμητα μου έρχεται στον νου ο τίτλος ενός βιβλίου του Μπορίς Βιάν: «Και να καθαρίσουμε τους κακομούτσουνους».
