Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ’50 η έννοια της «εξοχής» ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με το βουνό, το «χωριό» και γενικά με τόπους που σε προστάτευαν από τη ζέστη και τον δυνατό ήλιο. Εκατομμύρια Ελληνες της γενιάς της Κατοχής περνούσαν τα καλοκαίρια τους (αν ήταν αρκετά τυχεροί) στη δροσιά ηπειρωτικών προορισμών σε κάποιο υψόμετρο έτσι ώστε να «βγει» το καλοκαίρι. Ηταν προνόμιο αυτή η δυνατότητα σε μια εποχή χωρίς κλιματιστικά και πολλές άλλες σύγχρονες ανέσεις που σήμερα θεωρούνται αυτονόητες. Εξάλλου, δημοφιλείς περιαστικοί οικισμοί του Μεσοπολέμου, όπως η Κηφισιά, ο Κοκκιναράς, το Μπογιάτι (η σημερινή Ανοιξη) και η Δροσιά ήταν οι κατεξοχήν καλοκαιρινοί προορισμοί των αστών της Αθήνας και οφείλουμε πολλά από τα σημαντικότερα αρχιτεκτονικά τους δείγματα σε αυτή τη δραστηριότητα. Επαύλεις, εξοχικές κατοικίες και ξενοδοχεία χτίστηκαν ακριβώς για να υποδεχθούν και να προσφέρουν ανακούφιση στους θερμόπληκτους Αθηναίους της εποχής. Μόνο όταν γενικεύθηκε η ιδέα των διακοπών και του τουρισμού συμφιλιωθήκαμε με τη θάλασσα, ανοίγοντας ένα εντελώς νέο κεφάλαιο στην ανθρώπινη ιστορία.
Ευκαιρίες για την Αττική και τη χώρα ενώ η κλιματική κρίση μάς δείχνει τα δόντια της πολύ νωρίτερα απ’ όσο περιμέναμε.
Αλλά τα πράγματα δεν μένουν στατικά. Εξωτερικοί παράγοντες έρχονται συχνά απροειδοποίητα να αλλάξουν συνήθειες δεκαετιών, αν όχι αιώνων. Η κλιματική κρίση δεν ήρθε καθόλου απροειδοποίητα, όμως ούτε και οι πιο ανήσυχοι επιστήμονες δεν μπορούσαν να προβλέψουν το απλό γεγονός ότι ένας κάτοικος της Αθήνας ή της Κρακοβίας ή του Βουκουρεστίου θα αισθανθεί τις επιπτώσεις της τόσο σύντομα. Η παρατεταμένη ζέστη δεν έρχεται μόνη της: επιτείνει τη δυσφορία στις πόλεις, πολλαπλασιάζει τις δασικές πυρκαγιές. Τα βόρεια προάστια της Αττικής προσφέρουν θεωρητικά ένα πιο ανθρώπινο περιβάλλον λόγω της χαμηλότερης θερμοκρασίας κατά 3 ή 4 βαθμούς, αλλά ταυτόχρονα είναι εκτεθειμένα στον κίνδυνο μιας πυρκαγιάς. Αν περπατήσεις στην Πολιτεία ή στον Κοκκιναρά και αγναντέψεις την πεδιάδα που απλώνεται στους πρόποδες του Πεντελικού όρους, αντιλαμβάνεσαι το μέγεθος της απειλής. Εχει γίνει η τολμηρή πρόβλεψη ότι εξαιτίας της οικοδόμησης του Ελληνικού τα βόρεια προάστια θα χάσουν τη σημερινή τους αίγλη και οι προνομιούχοι των Αθηνών θα τα εγκαταλείψουν για τις ανέσεις και το στάτους της νέας πόλης δίπλα στη θάλασσα. Μέχρι να συμβεί αυτό, η Αθήνα έχει μια ευκαιρία: να προστατέψει με κάθε κόστος τους βασικούς θυλάκους πρασίνου που διαθέτει εντός αστικού ιστού. Στη μεγάλη τους πλειονότητα αυτοί συνορεύουν ή αποτελούν νοητή προέκταση των τριών ταλαιπωρημένων βουνών μας: του Υμηττού, της Πεντέλης, της Πάρνηθας. Χρειάζεται μια νέα οργάνωση για να ξανασκεφτούμε την Κηφισιά, τη Δροσιά και τη Σταμάτα ως προορισμούς επιβίωσης για τα εγχώρια θύματα της κλιματικής κρίσης. Γιατί δίπλα σε όσους ονειρεύονται ηλιοβασιλέματα σε παράκτιους ουρανοξύστες θα υπάρχουν κι αυτοί που θα παρακαλάνε για λίγη σκιά κάτω από ένα πλατάνι. Και σήμερα δεν μπορούμε να ξέρουμε ποιοι θα είναι οι περισσότεροι.
