Το άκουσα κι αυτό. Ο παρατεταμένος καύσων, λέει, βοηθά την έκρηξη της βίας στην καθημερινότητα, όπως μερικά χρόνια πριν την βοηθούσε ο εγκλεισμός λόγω κορωνοϊού, όπως πριν ακόμη την βοηθούσε η οικονομική κρίση. Ας το παραδεχθούμε επιτέλους. Είμαστε μια κοινωνία με σπασμένα νεύρα, έτοιμοι να εκραγούμε με την πρώτη ευκαιρία. Και για να αντιστρέψω το επιχείρημα των ειδημόνων: θέλουμε αφορμές για να απελευθερώσουμε τα νεύρα μας. Πότε η κρίση, πότε ο κορωνοϊός, πότε ο καύσων. Πάντα υπάρχει κάποια ορθολογική εξήγηση στην ανορθολογική μας συμπεριφορά. Τα σπασμένα νεύρα είναι το υπόβαθρο της βίας. Ομως η βία έχει αυτονομηθεί. Δεν ξέρω αν παρακολουθήσατε το βίντεο με το μαχαίρωμα της 19χρονης από τη 16χρονη. Το θύμα είναι πεσμένο, η «θύτρια» –πώς λέμε βουλεύτρια– συνεχίζει να το χτυπάει. Γύρω τους έχει σχηματισθεί ένας χορός –αρσενικών ως επί το πλείστον αν δεν κάνω λάθος– οι οποίοι παρακολουθούν το επεισόδιο σαν να βλέπουν ταινία. Και βλέπουν ταινία: απόδειξη ότι κάποιος τραβάει βίντεο. Κανείς δεν παρεμβαίνει για να τους χωρίσει. Φοβούνται; Ξέρουν ότι η 16χρονη εκτελεί υπηρεσία; Λυπάμαι αλλά δεν είναι εκεί το πρόβλημα. Το πρόβλημα είναι από τη μια η κοινοτοπία της βίας, το γεγονός ότι την έχουμε συνηθίσει στην καθημερινότητά μας. Είμαστε μια κοινωνία εθισμένη στη βία. Το πρόβλημα από την άλλη είναι ότι ο υπόκοσμος αξιοποιεί αυτόν τον εθισμό για τους δικούς του σκοπούς.
Το πρόβλημα δεν είναι πολιτικό. Το πρόβλημα είναι κοινωνικό. Πώς μπορούμε να απαλλάξουμε την κοινωνία μας από τον εθισμό στη βία; Είναι ζήτημα της αστυνομίας; Ως ένα σημείο. Η αστυνομία δεν έχει τις δυνατότητες να παίξει τον ρόλο του ψυχοθεραπευτή για να αποκαταστήσει τα σπασμένα νεύρα μας. Οσο για την αγριότητα των ανηλίκων εφήβων που γίνονται μαχαιροβγάλτες ας μην ξεχνάμε ότι ακολουθούν τα ενήλικα πρότυπά τους. Πώς αντιμετωπίζεται το φαινόμενο; Λυπάμαι πολύ αλλά δεν έχω απάντηση, ούτε πρόταση. Θα μπορούσα μόνον να πω ότι ο εθισμός στη βία είναι ενδημικό φαινόμενο, όπως ο κορωνοϊός ή η γρίπη. Δυστυχώς, δεν υπάρχει εμβόλιο για την αντιμετώπισή του.
Πώς το λένε οι επιδημιολόγοι; Θα πρέπει να συνηθίσουμε να ζούμε μαζί του. Λυπάμαι που το λέω, αλλά είμαι απαισιόδοξος. Η οικογένεια; Η εκπαίδευση; Ελάτε τώρα. Αναλογισθείτε μόνον τον εξασθενημένο ρόλο που παίζει η οικογένεια και η εκπαίδευση στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία. Δεν ισχυρίζομαι ότι πρέπει να καταθέσουμε τα όπλα. Απλώς λέω ότι τα όπλα που διαθέτουμε για να αντιμετωπίσουμε τη 16χρονη μαχαιροβγάλτη δεν είναι επαρκή. Κατ’ αρχάς, πρέπει να αποφασίσουμε ποιοι είμαστε εμείς που θέλουμε να την αντιμετωπίσουμε. Και γιατί θεωρούμε τον εθισμό στη βία ως τη μείζονα κοινωνική απειλή;
