Δεν είναι μία ή δύο οι φορές. Δεν είναι μόνο από άνδρες αλλά και από γυναίκες. Δεν είναι μόνο από μεγαλύτερους αλλά και από πολύ νεότερους. Δεν ξέρω πόσες είναι οι φορές. Πώς να ξέρω άλλωστε, αφού ως γνωστόν «οι γυναίκες δεν σκαμπάζουν από αριθμητική» (πρώην υπουργός Παιδείας, 25.08.2020).
Ο μισογυνισμός είναι εδώ. Αλώβητος και απτόητος. Ο μισογυνισμός, μας ενημερώνουν και οι επίσημες βιβλιογραφικές παραπομπές, είναι ένα αίσθημα μίσους ή αντιπάθειας προς τις γυναίκες ή ένα αίσθημα ότι οι γυναίκες δεν είναι τόσο καλές όσο οι άνδρες (Cambridge Dictionary).
Πόσοι θα διαβάσουμε τον ορισμό και θα θεωρήσουμε ότι το 2024 μας αφορά άμεσα; Πόσοι θα σκεφτούμε ότι θεωρούμε τις γυναίκες κατώτερες; Λίγοι; Iσως όχι όσο νομίζουμε. Περιστατικά μισογυνικών επιθέσεων, όπως αυτή που δέχτηκε την εβδομάδα που μας πέρασε η γραμματέας της Νέας Δημοκρατίας, Μαρία Συρεγγέλα, δεν μας επιτρέπουν να ξεχάσουμε πως ο μισογυνισμός είναι εδώ και τον εκφράζουν ανερυθρίαστα ακόμη και βουλευτές του Κοινοβουλίου.
Είτε είσαι γεροντοκόρη είτε έτοιμη για μπικίνι και παραλία. Είτε έχεις πιασίματα είτε σε έπιασαν στα χέρια τους και σ’ έκαναν μαύρη στο ξύλο επειδή είσαι νέα μητέρα με μικρό μωρό. Είτε είσαι αντράκι και παντελονάτη είτε αμετροεπής με αβυσσαλέο ντεκολτέ. Το σίγουρο, και στενάχωρο, είναι ότι δεν είσαι πάντα αυτό που κάνεις, αλλά αυτό που φοράς.
Τα στερεότυπα είναι βαθιά ριζωμένα. Την πρώτη μέρα που πήγα να ορκιστώ στο Προεδρικό Μέγαρο το 2019, μου είπαν –καλοπροαίρετα, νομίζω– «όχι από εκεί. Από εκεί περνάνε τα μέλη της κυβέρνησης. Οι συνοδοί πάνε από την πίσω πόρτα». Λίγες ώρες αργότερα πήγα να εγκατασταθώ στο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων (ναι, Κοινωνικών Υποθέσεων!). Ο κύριος που γνώριζε τις αίθουσες με οδήγησε αυτόματα στον χώρο της γραμματείας. Πολλές φορές τα λέω και κάποιοι κουράζονται και δυσανασχετούν. Εκτός από τον μισογυνισμό, είναι διάχυτος και ο «καλοπροαίρετος» σεξισμός. Aνθρωποι που δεν εννοούν να σε προσβάλουν, αλλά αδυνατούν να σε δουν έξω από το στερεότυπο. Ομως, όλα αυτά τα στερεότυπα υπάρχουν κι ας έχουν πλέον οι γυναίκες θέση στο τραπέζι λήψης αποφάσεων. Eχουν. Eχουμε θέση. Αλλά δεν έχουμε ίση φωνή. Ο ρόλος της πολιτικής εδώ δεν είναι να αποθαρρύνει. Είναι να παραδειγματίζει.
Πριν από περίπου 5 χρόνια, το Συμβούλιο της Ευρώπης διεξήγαγε έρευνα για τον «σεξισμό και την παρενόχληση κατά των γυναικών στα εθνικά κοινοβούλια». Εκατόν είκοσι τρεις γυναίκες βουλευτές από κοινοβούλια 45 ευρωπαϊκών χωρών μίλησαν για σεξισμό και παρενόχληση. Τα αποτελέσματα έδειξαν πως 68% έχουν υπάρξει στόχος σχολίων για την εξωτερική τους εμφάνιση, 58% έχουν δεχθεί σεξιστικές επιθέσεις στο Διαδίκτυο, ενώ 47% έχουν δεχθεί απειλές κατά της σωματικής τους ακεραιότητας. Ακόμη εντονότερο ήταν στις βουλευτές κάτω των 40.
«Ο σεξισμός δεν είναι κάποια φαντασιακή κατάσταση συμπλεγματικών γυναικών», διάβασα πρόσφατα. Είναι ένα πραγματικό πρόβλημα που δεν πλήττει μόνον εμάς τις γυναίκες που καλούμαστε να το αντιμετωπίσουμε καθημερινά. Είναι μια στρέβλωση, μια συλλογική αδυναμία. Αδυναμία άσκησης των θεμελιωδών μας δικαιωμάτων. Αδυναμία διασφάλισης ίσων ευκαιριών και εν τέλει αδυναμία εξασφάλισης μιας συμμετοχικής δημοκρατίας. Γιατί όταν οι νεότερες από εμάς ακούν για «καλτσοδέτες», «γεροντοκόρες» και καλούνται να το «βουλώσουν», δεν σκέφτονται πια ούτε την πολιτική ούτε την ενασχόληση με τα κοινά.
*Η κ. Δόμνα Μιχαηλίδου είναι βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας.
