Δύο αξιοσημείωτα αντικείμενα υπήρχαν στα γραφεία της πλατφόρμας ηλεκτρονικών πληρωμών PayPal: το πρώτο ήταν ένας ηλεκτρονικός πίνακας, ο αποκαλούμενος «Δείκτης Παγκόσμιας Κυριαρχίας», που μετρούσε τους καθημερινούς χρήστες της πλατφόρμας. Το δεύτερο ήταν ένα μπάνερ με τις εξής λέξεις: «Memento Mori». Στα λατινικά, αυτό σημαίνει «Να θυμάσαι πως θα πεθάνεις».
Ενδιαφέρον το ότι στα γραφεία ενός τέτοιου εταιρικού και τεχνολογικού κολοσσού υπήρχε αναρτημένο ένα μπάνερ φιλοσοφικού χαρακτήρα.
Μάλλον όμως δεν είχε κάποια επίδραση στο προσωπικό. Συνήθως, μια τέτοια στάση ζωής σε κάνει πιο στωικό, νηφάλιο. Οσοι πέρασαν όμως από την εταιρεία τη θυμούνται σαν αρένα – «μια εταιρεία δημιουργική και αμείλικτα εξαντλητική», γράφει ο Τζίμι Σόνι, συγγραφέας του βιβλίου «Οι ιδρυτές. Η ιστορία της PayPal και των επιχειρηματιών που άλλαξαν για πάντα τη Σίλικον Βάλεϊ» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής, εκδ. Ψυχογιός).
Ο Σόνι περιγράφει μια υπάλληλο στην πρώτη της ώρα στην εταιρεία: στα δεξιά της βλέπει μια τεράστια στοίβα Tylenol (παυσίπονα και ηρεμιστικά μαζί) και από την άλλη, μια συνάδελφό της να φωνάζει στον άνδρα της στο τηλέφωνο «Μη με περιμένεις απόψε, γι’ αυτό σταμάτα να με ρωτάς».
Ο Σόνι έχει άλλη άποψη για τη σημασία του μπάνερ: «Τα στελέχη της PayPal ή θα κατακτούσαν τον κόσμο ή θα πέθαιναν προσπαθώντας». Συχνά, στην πορεία της εταιρείας, πλησίασαν σοβαρά στο να πάθουν το δεύτερο…
Το βιβλίο του Σόνι (βραβευμένου συγγραφέα στις ΗΠΑ και βιογράφου του Κλοντ Σάνον, από τους πρωτεργάτες της πληροφορικής) ξεκινάει με μια συνάντηση στο σαλόνι ενός από τους ιδρυτές της PayPal, του Ελον Μασκ το 2019. Υποτίθεται ότι θα περνούσαν μία ώρα μαζί· πέρασαν κάτι περισσότερο από τρεις. Οι ιστορίες του Μασκ γύρω από την PayPal δεν είχαν τελειωμό.
Το εκπληκτικό είναι ότι οι περίφημοι ιδρυτές της (ο Μασκ αλλά και οι Μαξ Λέβτσιν, Πίτερ Τιλ κ.ά.) ήταν παιδιά όταν μπήκαν σε αυτή την περιπέτεια: εικοσάρηδες που μόλις είχαν τελειώσει τις σπουδές τους. Τους περισσότερους τους γνωρίζουμε από όσα κατάφεραν αφού πούλησαν την εταιρεία (όπως τον Μασκ). Κι ωστόσο, τα «παιδιά» αυτά δεν είχαν μονάχα θαυμαστές, αλλά και εχθρούς: «μια μικρή ομάδα ελευθεριστών τεχνο-ουτοπιστών που συγκεντρώνει στα χέρια της πρωτοφανή για τα ιστορικά δεδομένα δύναμη». Η αξία της PayPal σήμερα ανέρχεται στα 300 δισ. δολάρια περίπου· το 2001 η eBay την είχε αγοράσει έναντι 1,5 δισ. δολαρίων…
Τους αποκάλεσαν «μαφία». «Είναι προσβολή για τη μαφία να μας αποκαλούν έτσι», είχε πει αστειευόμενος ο Τζον Μαλόι, ένα από τα πρώτα μέλη του διοικητικού συμβουλίου. «Η μαφία είναι πολύ πιο οργανωμένη απ’ ό,τι ήμαστε τότε εμείς».
Το βιβλίο του Σόνι είναι ένα συναρπαστικό χρονικό μιας εταιρείας αλλά και μιας εποχής – της δικής μας εποχής. Αυτό θα διατρέξουμε τούτη την εβδομάδα.
