«Η δημιουργία της PayPal είναι μία από τις απίστευτες ιστορίες της εποχής της ραγδαίας εξάπλωσης του διαδικτύου», γράφει ο Τζίμι Σόνι στο «Οι ιδρυτές. Η ιστορία της PayPal και των επιχειρηματιών που άλλαξαν για πάντα τη Σίλικον Βάλεϊ» (μτφρ. Χρήστος Μπαρουξής, εκδ. Ψυχογιός).
Ο Σόνι γράφει πως η PayPal στη σημερινή της μορφή προέκυψε από τη συγχώνευση δύο εταιρειών. Η μία ήταν η Fieldlink (μετέπειτα Confinity) που ιδρύθηκε το 1998 από δύο αγνώστους τότε, τους Μαξ Λέβτσιν και Πίτερ Τιλ. Η εταιρεία δημιούργησε την υποδομή που συνέδεσε τα χρήματα με το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ονομάζοντάς την «PayPal». Οι πρώτοι πελάτες ήταν οι χρήστες της πλατφόρμας δημοπρασιών eBay.
Την ίδια περίοδο, ο Ελον Μασκ ξεκινούσε την X.com, «εταιρεία που επίσης έδινε τη δυνατότητα στους χρήστες να στέλνουν χρήματα μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου».
Οι δύο εταιρείες κονταροχτυπήθηκαν για το μερίδιο αγοράς στην πλατφόρμα της eBay. Αντιλαμβανόμενες όμως ότι είχαν μπει σε μια τροχιά αλληλοεξόντωσης, ξύπνησε μέσα τους το πολύ ισχυρό ένστικτο αυτοσυντήρησης και επέλεξαν μια «βίαιη» συγχώνευση.
Χρειάστηκε να περάσουν τέσσερα χρόνια και η νέα εταιρεία να επιβιώσει από την έκρηξη της «φούσκας» των εταιρειών τεχνολογίας, «τις έρευνες πολιτειακών εισαγγελέων και την προσπάθεια απομίμησης της υπηρεσίας της από έναν από τους επενδυτές της».
Την ίδια στιγμή, περισσότερες από δέκα άλλες εταιρείες εισήλθαν στο πεδίο των ηλεκτρονικών πληρωμών, ενώ, από την άλλη, οι «παραδοσιακοί» παίκτες (Visa, Mastercard, πανίσχυρες τράπεζες) την πίεζαν σε μια προσπάθεια να διεισδύσουν και αυτές σε αυτόν τον «νέο, θαυμαστό κόσμο».
Αλλά ο μεγαλύτερος πονοκέφαλος για τα στελέχη της PayPal ήταν η επιθετικότητα της eBay, στην πλατφόρμα δημοπρασιών της οποίας αναδείχθηκε. «Ετσι», εξηγεί ο Σόνι, «η eBay θα προχωρούσε στην εξαγορά και στο λανσάρισμα της δικής της πλατφόρμας ηλεκτρονικών πληρωμών προκειμένου να εκθρονίσει την PayPal…».
Κι όμως, η PayPal όχι μόνον επιβίωσε, αλλά κατόρθωσε να υπερπηδήσει όλα τα εμπόδια και, παρά τη χασούρα δεκάδων εκατομμυρίων δολαρίων, μπήκε στο χρηματιστήριο, η πρώτη που το κατάφερε μετά την 11η Σεπτεμβρίου. Την ίδια χρονιά, το 2001, ακολούθησε η εξαγορά της από την eBay έναντι 1,5 δισεκατομμυρίου δολαρίων.
Το δύσκολο δεν ήταν να τη δημιουργήσουμε, λέει ο Μασκ στον Σόνι. Το δύσκολο ήταν να την κρατήσουμε ζωντανή. «Πράγματι», σχολιάζει ο συγγραφέας, «είκοσι χρόνια μετά η PayPal μπορεί να υπερηφανεύεται για κάτι σπάνιο για εταιρεία εκείνης της εποχής: το γεγονός ότι υπάρχει ακόμη. Τελικά, η eBay προχώρησε σε ανεξαρτητοποίηση της PayPal, που πλέον είναι μία από τις ισχυρότερες εταιρείες του πλανήτη, με αξία που ανέρχεται περίπου στα 300 δισεκατομμύρια δολάρια».
Αλλά κάθε εταιρεία είναι οι άνθρωποί της. Και η ιδιαιτερότητα της PayPal είναι ότι «δεν υπάρχει ένας κεντρικός ήρωας ή ηρωίδα». Το άλλο εκπληκτικό είναι ότι στην PayPal, «η δυσαρμονία γεννούσε καινοτομίες». Η συνέχεια αύριο.
