Το θετικό κλίμα που έχει δια-μορφωθεί τον τελευταίο χρόνο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας βρίσκεται υπό συνεχή αμφισβήτηση αν όχι απειλή από την επαναλαμβανόμενη ρητορική της Αγκυρας υπέρ της προβολής του επεκτατικού δόγματος της λεγόμενης «Γαλάζιας Πατρίδας», δηλαδή του ελέγχου και της επιρροής της Τουρκίας σε μια τεράστια γεωγραφική περιοχή που εκτείνεται από τη Μαύρη Θάλασσα μέχρι το Αιγαίο και τη Μεσόγειο.
Στην Ελλάδα, ακόμη και μετριοπαθείς πολιτικοί, διπλωμάτες και διαμορφωτές της κοινής γνώμης, που πιστεύουν πραγματικά σε μια βελτιωμένη διμερή σχέση με τη γείτονα προς Ανατολάς, δυσκολεύονται να προβάλουν τις θέσεις και να υποστηρίξουν το όραμά τους όταν από την άλλη πλευρά του Αιγαίου συνεχίζεται η προώθηση μεγαλεπήβολων σχεδίων και αναθεωρητικών ισχυρισμών.
Το πρόσφατο περιστατικό κοντά στην Κάσο, σε συνδυασμό με την ιδεολογική και επιχειρησιακή επιθετικότητα που επιδεικνύει σε κάθε ευκαιρία η τουρκική κυβέρνηση προωθώντας τη «Γαλάζια Πατρίδα», ήταν μια υπενθύμιση της μαξιμαλιστικής προσέγγισης της Τουρκίας που θεωρεί ότι τίποτα δεν μπορεί να συμβεί σε αυτή την –κατά την ίδια– ευρύτερη «περιοχή της» χωρίς την αναγνώριση των δικών της δικαιωμάτων, υπαρκτών ή ανύπαρκτων, και άρα την ενημέρωση, συναίνεση ή συμμετοχή της.
Ο πρώην υπουργός Αμυνας της Τουρκίας και νυν βουλευτής του AKP και πρόεδρος της Επιτροπής Εθνικής Ασφάλειας του τουρκικού Κοινοβουλίου, Χουλουσί Ακάρ, δήλωσε πρόσφατα ότι «η Γαλάζια Πατρίδα είναι η υφαλοκρηπίδα, τα χωρικά ύδατα, η ΑΟΖ, οι ζώνες θαλάσσιας δικαιοδοσίας, είναι κάθε είδους δικαιώματα και συμφέροντα πάνω και κάτω από τις θάλασσές μας. Η Γαλάζια Πατρίδα είναι το εθνικό μας θέμα. Με 12.000 χιλιόμετρα ακτές, με 462.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα θαλάσσια πεδία, η Γαλάζια Πατρίδα είναι μια ξεκάθαρη αλήθεια, δεν είναι παραμύθι».
Οι φωνές υπέρ της «Γαλάζιας Πατρίδας» –που θα διδάσκεται πλέον και στα σχολεία– ακούγονται όλο και περισσότερο, όχι μόνο από τον Ερντογάν και τους υποστηρικτές του, αλλά και από πολλά κορυφαία στελέχη της αντιπολίτευσης. Μάλιστα, οι τελευταίες δηλώσεις για το θέμα από το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) θεωρούνται, έως ένα βαθμό, απάντηση στην κριτική του κεμαλικού Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), που κατηγορεί την κυβέρνηση για υποχωρήσεις στην εξωτερική πολιτική της χώρας. Αλλά ακόμη και αν οι δηλώσεις αυτές απευθύνονται στο εσωτερικό ακροατήριο και αποτελούν προσπάθεια ανταπόκρισης στο κλίμα που επικρατεί –το οποίο, φυσικά, έχουν δημιουργήσει οι ίδιοι οι πολιτικοί της γείτονος–, αυτή η συμπεριφορά εξακολουθεί να λειτουργεί ως εμπόδιο σε κάθε σοβαρή προσπάθεια για μακροπρόθεσμη βελτίωση των διμερών σχέσεων.
Αυτό που πρέπει να γίνει κατανοητό, να αναλυθεί και να ληφθεί σοβαρά υπόψη από τους ιθύνοντες στην Αγκυρα είναι ότι η Αθήνα δεν εκλιπαρεί για αυτή τη βελτίωση. Είναι μια εξέλιξη που θα ωφελούσε και τις δύο χώρες. Η Ελλάδα δεν είναι μόνο μια ισχυρή δύναμη από μόνη της, αλλά είναι και ισότιμο μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης και διατηρεί στρατηγική συμμαχία με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι μέσα από αυτό το πρίσμα που οφείλει η Τουρκία να αξιολογεί και να διαχειρίζεται τη διμερή σχέση της με την Ελλάδα.
