Το πόσο μεγάλη ανάγκη υπάρχει για άλλου τύπου κοινωνικά πρότυπα γίνεται σαφές σε κάθε μεγάλο αθλητικό γεγονός. Οι ελληνικές επιτυχίες στους Ολυμπιακούς Αγώνες των Παρισίων απελευθέρωσαν, όπως ήταν αναμενόμενο, όλη αυτή την καταπιεσμένη ανάγκη για προβολή ενός άλλου αξιακού κώδικα.
Η αναμενόμενη ηθικολογία που παραδοσιακά προκύπτει κάθε φορά που συζητούνται θέματα παρακμής και ανάταξης εισέρχεται στον διάλογο μόνο όταν αποφασίσεις να τη βάλεις στο κάδρο. Γιατί, πέρα από την πολιτική, αισθητική, φιλοσοφική, θεολογική και οικονομική διάσταση των κοινωνικών προτύπων, διαφαίνεται και η αρχέγονη ανάγκη των ανθρώπων να συνδεθούν ψυχικά με μια επίδοση στη ζωή που φέρνει εικόνες και γεύσεις επιτυχίας, ευζωίας και ατομικής βελτίωσης. Υπέρβαση και αυτοπραγμάτωση. Στοιχεία ηρωισμού διατρέχουν το σύνολο της μυθολογίας και των λαϊκών θρύλων.
Παραμένει πάντα ανοικτός ο διάλογος για το κατά πόσον τα πρότυπα, που εμπνέουν το γενικό κοινό, μπορούν να προβάλλονται ορθολογικά σχεδιασμένα μέσα από τους θεσμικούς αρμούς της κοινωνίας. Σε μια ελεύθερη κοινωνία, οικονομία και αγορά, υπάρχει σαφώς η δυναμική της αυτορρύθμισης και της εξίσωσης προσφοράς και ζήτησης. Ωστόσο, το τοπίο που διαμορφώθηκε στον 21ο αιώνα έχει επιφέρει διάχυτη σύγχυση στο ευρύ, παγκόσμιο κοινό και γεννά διαρκώς ρήξεις μεγάλης έντασης με συνεχείς τάσεις κατακερματισμού και αντιπαράθεσης.
Ο αθλητισμός, έστω και έτσι όπως έχει εξελιχθεί μέσα από τη βιολογική, πλέον, σύνδεσή του με το μάρκετινγκ και το σταρ σίστεμ, παραμένει πηγή ευγενών αισθημάτων. Και είναι από τις λίγες εκδηλώσεις όπου το εθνικό πάθος και η εθνική περηφάνια διασώζονται χωρίς να λοιδορούνται. Πέραν όμως όλων αυτών, το θέμα των θετικών προτύπων που επιδρούν ενωτικά και συμφιλιωτικά προσφέρει ένα τεράστιο πεδίο προβληματισμού.
Στις θρυμματισμένες και πολυκεντρικές σύγχρονες κοινωνίες, τα κοινωνικά πρότυπα όπως λειτουργούσαν τουλάχιστον τις περασμένες δεκαετίες εξανεμίζονται και περιθωριοποιούνται. Ωστόσο, όλο και πιο έντονα εκδηλώνεται η επιθυμία για ένα συνεκτικό όραμα. Και όσο αυτό μοιάζει να είναι μια ολοένα και πιο ανέφικτη πιθανότητα, τόσο πιο έντονη εμφανίζεται η επιθυμία. Στη συγκυρία των ταραγμένων καιρών μας, η ομόνοια της ευφορίας που φέρνουν οι αθλητικές επιτυχίες είναι ένα αντιστάθμισμα.
Με τη λήξη των Ολυμπιακών Αγώνων θα επιστρέψουμε δυστυχώς στα κοινωνικά πρότυπα που διαμορφώνει ο εγχώριος δημόσιος βίος.
