Τούτες τις μέρες η Βρετανία συγκλονίζεται από τις μεγαλύτερες ταραχές τα τελευταία σαράντα χρόνια, δηλαδή από την εποχή της Θάτσερ. Πρωταγωνιστές δεν είναι οι συνήθεις ακροαριστεροί χουλιγκάνοι, αλλά ακροδεξιοί μπρατσωμένοι. Τις προηγούμενες μέρες «οι συγκεντρωμένοι που προκάλεσαν τα επεισόδια πετούσαν τούβλα και βόμβες μολότοφ, πυρπόλησαν αστυνομικό όχημα και προσπάθησαν να βάλουν φωτιά σε σούπερ μάρκετ που ανήκει σε μετανάστη». Τραυματίστηκαν 53 αστυνομικοί ενώ χαροπαλεύει ένας πενηντάχρονος στο Μπέλφαστ «σε επίθεση που η αστυνομία αντιμετωπίζει ως έγκλημα μίσους» («Καθημερινή» 6.8.2024).
Αφορμή για τις ταραχές ήταν οι ψευδείς ειδήσεις για την ταυτότητα του δολοφόνου τριών ανήλικων κοριτσιών. Ακολούθησε «μια πρωτοφανούς έκτασης παραπληροφόρηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ότι ο δράστης είναι “μουσουλμάνος μετανάστης”. Ενημερωτικές ιστοσελίδες, ακόμη και πολιτικοί έσπευσαν να ρίξουν νερό σε αυτόν τον μύλο της παραπληροφόρησης και της συνωμοσίας» («Καθημερινή» 1.8.2024). Οι διαδηλωτές φωνασκούν «Αγγλία μέχρι να πεθάνω», «Θέλουμε πίσω τη χώρα μας», «Σταματήστε τις βάρκες» των μεταναστών κ.ά.
Στην πραγματικότητα ο δράστης γεννήθηκε στη Βρετανία (καταγωγή από Ρουάντα) και είναι Χριστιανός στο θρήσκευμα. Οπως είναι πολύ λογικό και φυσιολογικό, ουδείς θεωρεί την «ταυτότητα» του δράστη ως κίνητρο του ειδεχθούς εγκλήματός του. Δεν σκότωσε τρία κοριτσάκια επειδή γεννήθηκε στο Κάρντιφ της Ουαλλίας, ούτε επειδή ήταν Χριστιανός. Σε αυτό θα συμφωνήσουν όλοι όσοι –εκατέρωθεν– ασχολούνται με το θέμα των «ταυτοτήτων». Μόνο που, κατά την τρέχουσα ακροδεξιά θεωρία, η ταυτότητα των εγκληματιών παίζει ρόλο μόνο αν ο δράστης είναι μουσουλμάνος, πρόσφυγας ή μετανάστης. Αν είναι ντόπιος ή Χριστιανός φταίει η «κακιά στιγμή», η «ξαφνική τρέλα» κ.λπ.
Δεν ξέρουμε τα κίνητρα του δράστη στη Βρετανία. Μπορούμε όμως να είμαστε βέβαιοι πως δεν ξεκινάνε από την «ταυτότητά του», η οποία έτσι κι αλλιώς είναι ένα σύνθετο και διαρκώς μεταβαλλόμενο πράγμα. Το θρήσκευμα ή η καταγωγή παίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωσή της, αλλά είναι σφαλερός τυφλοσούρτης για την εγκληματικότητα.
Τούτων λεχθέντων πρέπει να μας ανησυχήσει η γιγάντωση του ακροδεξιού χουλιγκανισμού σαν αυτόν που βλέπουμε στους δρόμους της Βρετανίας. Οσοι τον δικαιολογούν με βάση τις θεμιτές ανησυχίες των λαών για τις ταχύτατες αλλαγές στις κοινωνίες τους, δεν πρέπει να ξεχνούν ότι κάποτε και η ακροαριστερή τρομοκρατία είχε παρόμοιες «εξηγήσεις» που έφτασαν μέχρι το «γεια στα χέρια τους»…
Θα συνεχίσουμε αύριο…
