Το σημείωμά μου της περασμένης Κυριακής για τους κινδύνους που ενδεχομένως αντιμετωπίζουν οι δυτικές δημοκρατίες από την επιθετικότητα των ολοκληρωτισμών προκάλεσε πολλές αντιδράσεις αναγνωστών. Δυσκολεύθηκα να τις ομαδοποιήσω και κατ’ ανάγκην είμαι αναγκασμένος να παραλείψω πολλές απ’ αυτές – χωρίς αυτό να σημαίνει ότι τις αγνοώ. Υπενθυμίζω τον τίτλο του σημειώματος: «Κινδυνεύουν οι δυτικές δημοκρατίες»; Ο αναγνώστης Θ. Λ. αναρωτιέται αν θα γίνει πραξικόπημα στην Ολλανδία ή στην Αυστραλία σε περίπτωση που ιδρυθεί παλαιστινιακό κράτος ή η Ρωσία, ο μη γένοιτο, καταλάβει τη μισή Ουκρανία. Ή με περνάει για αφελή ή ο ίδιος παριστάνει τον αφελή. Την απάντηση τη δίνει ο αναγνώστης Γεώργιος Χ. με μια εξαιρετική ανάλυση: «Το Ισραήλ από τότε που ιδρύθηκε αντιμετωπίζει πρόβλημα υπαρξιακό. Περιτριγυρισμένο από πολλαπλάσια πλήθη Αράβων ορκισμένων να το εξαφανίσουν με κάθε τρόπο, κάνει αυτό που θα έκανε κάθε αξιοπρεπής και δημοκρατική χώρα με βαθύ αίσθημα ευθύνης απέναντι στους πολίτες της, στην Ιστορία, στο παρελθόν, στο παρόν και στο μέλλον…». Το Ισραήλ ιδρύθηκε με απόφαση του ΟΗΕ. Η ύπαρξή του αποτελεί το τελευταίο προπύργιο της Δυτικής Δημοκρατίας σε μια περιοχή θεοκρατικών ολοκληρωτισμών.
Ο αναγνώστης Menahem T. αναρωτιέται: «Τι θα έκανε η Ελλάδα εάν ένα κυριακάτικο πρωί μπουκάρανε Τούρκοι στη Χίο και κάνανε στους Χιώτες ό,τι έκανε η Χαμάς στους Ισραηλινούς;». Οσο κι αν σκέφτεσαι ότι η αναλογία δεν έχει γεωπολιτικά ή ιστορικά ερείσματα, δεν μπορείς να απορρίψεις το ηθικό της έρεισμα. Είναι νομίζω σαφές, ακόμη και σε αφελείς όπως εγώ, ότι αν συνέβαινε κάτι τέτοιο η ελληνική δημοκρατία θα κλονιζόταν. Ο αναγνώστης Κώστας Χ. αναρωτιέται αν όλα τα θύματα της ισραηλινής επίθεσης στη Γάζα είναι άμαχοι, όπως διαδίδεται από πολλά δυτικά ΜΜΕ. Δεν λαμβάνουν υπόψη τους ότι η Χαμάς έχει εγκαταστήσει εκτοξευτήρια πυραύλων σε νοσοκομεία ή σχολεία; Μα αναγνωρίζει τη σφαγή των αμάχων ο ΟΗΕ, λέει ο Θ. Λ. Μάλλον δεν έχει υπόψη του ότι εννέα υπάλληλοί του κατηγορούνται για συμμετοχή στην τρομοκρατική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου. Κρίνοντας από τις παρεμβάσεις των αναγνωστών – ναι, τις παρουσίασα επιλεκτικά, πώς αλλιώς θα μπορούσα; Κρίνοντας λοιπόν από τις παρεμβάσεις, μπορώ να αρχίσω να αμφιβάλλω για το συμπέρασμα ότι η Χαμάς είναι δημοφιλέστερη στην Ελλάδα από όσο είναι στη Λωρίδα της Γάζας. Εκεί συγκέντρωσε μόλις το 5% της αποδοχής του πληθυσμού. Κάτι που δεν εμπνέει αισιοδοξία. Η Χαμάς δεν θα διστάσει να σύρει τον πληθυσμό της Γάζας σε ένα ολοκαύτωμα. Η απειλή για τις δυτικές δημοκρατίες έγκειται στην αδυναμία ενός μέρους των κοινωνιών της να αντιληφθεί το πρόβλημα. Το επισημαίνει η Ελένη Κ.: Οι δυτικές δημοκρατίες κινδυνεύουν από την πτώση μόρφωσης αλλά και ενημέρωσης των πολιτών-ψηφοφόρων.
