Πάλι τα ίδια και τα ίδια. Κάθε χρόνο, τέτοια εποχή. «Ο τόπος που τον πελε-κούν και που τον καίνε σαν το πεύκο, και τον βλέπεις», έγραφε Οκτώβριο μήνα του ’44 ο Σεφέρης σε ποίημά του που δεν αναφερόταν σε πυρκαγιές δασών, μα σε «ψυχές μαραγκιασμένες από δημόσιες αμαρτίες». Αυτά τα δύο πάνε μαζί ούτως ή άλλως. Αλλά αρκετά με παραμύθια και παραβολές. Εχουν περάσει ογδόντα χρόνια από τότε. Τύποις η Ελλάς κατέστη επιτέλους χώρα ευρωπαϊκή, ολοκληρώνοντας έπειτα από διακόσια χρόνια μία τιτάνια προσπάθεια εξομοιώσεως με ό,τι αντιλαμβάνεται πως είναι η Δυτική Ευρώπη.
Εδώ και πέντε χρόνια πάνω-κάτω απέκτησε η Ελλάδα και «επιτελική κυβέρνηση», που υποτίθεται πως επιφέρει χειρουργικές τομές στον τρόπο διοικήσεως της χώρας. Ζούμε στο 2024 και όχι στη δεκαετία του ’30 του 20ού αιώνα. Μόνον που οι πυρκαγιές που σάρωσαν τη Βορειοανατολική Αττική αυτές τις ημέρες κατέδειξαν πως τίποτε δεν έχει αλλάξει.
Επληροφορήθημεν ότι υπήρξε ενδελεχής σχεδιασμός. Συσκέψεις επί συσκέψεων. Αλλά τι το όφελος. Βεβαίως, οι πυρκαγιές σε αυτή τη χώρα ήταν από αιώνων συχνότατο φαινόμενο. Μοναδικό το απόσπασμα της Ραψωδίας Φ΄ της Ιλιάδος, όπου η φωτιά που έβαλε ο Ηφαιστος κατόπιν παράκλησης της μητέρας του Ηρας ανάγκασε τον Σκάμανδρο, ποτάμιο Θεό, να εγκαταλείψει τον αγώνα για την εξόντωση του Αχιλλέα.
Αλλά η νίκη του πυρός επί του ύδατος ανήκει στην περιοχή του μύθου. Σε πρακτικό επίπεδο, ο πρώτος νόμος προστασίας των δασών δημοσιεύθηκε το 1861. Νόμος του Ιωάννη Μεταξά του 1937 προέβλεπε την ίδρυση εθνικών δρυμών, και ένα χρόνο αργότερα ιδρύθηκε ο πρώτος εθνικός δρυμός στον Ολυμπο.
Ο αριθμός των πυρκαγιών από 683 το 1936 μειώθηκε ύστερα από δύο χρόνια σε 50 και το 1939 φυτεύθηκαν –στο πλαίσιο του προγράμματος αναδασώσεως– 16 εκατ. πεύκα, που μεγαλώνουν μεν ταχύτατα, αλλά είναι ιδιαιτέρως εύφλεκτα. Αυτά, όχι με στόχο βεβαίως να αναδειχθεί η «υπεροχή» ενός δικτατορικού καθεστώτος έναντι της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Πρακτικός νους και καθημερινή ενασχόληση καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους αρκούν για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση ενός προβλήματος που επαναλαμβάνεται αενάως με ολέθριες συνέπειες. Και σκανδαλώδη «αξιοποίηση» των αποτεφρωμένων περιοχών.
