Μα πώς της ήρθε εκείνης της φίλης να κάνει τέτοιο σχόλιο; Το διατύπωσε –η αθεόφοβη!– εν μέσω μιας ανάλαφρης συζήτησης, με θέμα τις εμπειρίες των φετινών διακοπών. «Καλά», είπε, «η ωραιότερη παραλία στους Αρκιούς είναι το Λιμνάρι. Η θάλασσα δεν παίζεται· τα νερά της είναι σαν πισίνα!».
Για να μην αναφέρω τον φίλο, που λίγες ημέρες αργότερα, αφού ρώτησε τα συνήθη «πώς περάσατε» και «πώς είναι εκεί», όταν η κουβέντα στράφηκε στη νέα σεζόν, έδωσε το δικό του ανελέητο χτύπημα: «Αντε», χαμογέλασε, «έρχεται απαιτητικός χειμώνας· ελπίζω να φόρτισες τις μπαταρίες σου».
Σαν να λέμε δηλαδή ότι μια ακρογιαλιά στα Δωδεκάνησα έχει ανάγκη να συγκριθεί με μια κολυμβητική δεξαμενή, καθώς αυτή, η κατασκευασμένη, αποτελεί μονάδα μέτρησης της φυσικής ομορφιάς. Σαν να λέμε ότι το έρμο το κορμί του εργαζομένου, του γονιού κ.λπ., μοιάζει με ηλεκτρική συσκευή –με ένα μοτέρ ας πούμε– που τον χειμώνα κατανάλωσε τη διαθέσιμη ενέργεια, αλλά στις διακοπές γέμισε επιτέλους τους ηλεκτρικούς του συσσωρευτές.
Αλίμονο, οι πιο καλές ατάκες έρχονται κατόπιν εορτής. Επρεπε να απαντήσω κάτι του στυλ «όχι μόνο φόρτισα τις μπαταρίες μου, ρίχνοντας γερούς ύπνους, αλλά γέμισα και με πολλές εικόνες, που σίγουρα θα θυμάμαι για καιρό, γιατί ο ύπνος είναι ως γνωστόν το “save” του εγκεφάλου». Επρεπε να πω ότι τα νερά στο Λιμνάρι δεν είναι μόνο «σαν πισίνα», αλλά και ότι η σκιά κάτω από εκείνο το αρμυρίκι είναι καταπληκτική, «σαν φυσικό air condition».
Για να σοβαρευτώ, στα αλήθεια με απασχολεί το πότε, το γιατί και σε ποιο βαθμό επηρεάστηκε η καθομιλουμένη από την παρουσία των μηχανών. Ισως ματαιοπονώ, αλλά με ενδιαφέρει πότε έγινε μέτρο σύγκρισης το τεχνητό περιβάλλον και τι συνέπειες μπορεί να έχει –αν έχει– μια τέτοια εξέλιξη στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τη φύση και το ίδιο μας το σώμα.
Είναι μεταφορικός λόγος, απλές παρομοιώσεις· το αντιλαμβάνομαι και δεν υποστηρίζω ότι άλλαξε η οντολογία του ανθρώπου όταν άρχισε να λέει «άσ’ τα, στη δουλειά έχουμε πατήσει γκάζι αυτές τις μέρες» ή «οι θερμίδες είναι το καύσιμο του οργανισμού». Και οι προηγούμενες κοινωνίες άλλωστε, οι γεωργικές, κατανοούσαν τον κόσμο και μέσα από έναν παροιμιακό λόγο, γεμάτο αναφορές σε ζευγάδες και αλώνια, κάτι που μάλλον θα προβλημάτιζε έναν κυνηγό-τροφοσυλλέκτη.
Από τους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής βέβαια, η δική μας κοινωνία απειλείται. Οι πισίνες έχουν πολλαπλασιαστεί στις γενικά άνυδρες Κυκλάδες. Και όσο για το πώς διαχειριζόμαστε τις πηγές ενέργειας, η κατάσταση είναι λίγο-πολύ γνωστή. Η δε παροιμιακή φράση που της ταιριάζει, είναι μάλλον «ζήτω που καήκαμε».
