Λέμε ότι όσα βλέπουμε στον ΣΥΡΙΖΑ είναι «πρωτοφανή». Το λέμε από κεκτημένη ταχύτητα – και εκφραστική οκνηρία. Γιατί τα στοιχεία που προκαλούν την κρίση στο κόμμα υπήρχαν εκεί και πριν από τον Κασσελάκη.
Η υπόθεση της Αθηνάς Λινού είναι ενδεικτική. Η διαγραφείσα βουλευτής βρέθηκε αντιμέτωπη με καταγγελίες που δεν κατέληγαν σε διαπιστώσεις παρανομίας. Οι αναθέσεις στη μη κερδοσκοπική εταιρεία ήταν «ύποπτες». Οι κατηγορίες ήταν πάντα ερωτηματικές. «Ας μας εξηγήσει πώς…». «Ας μας πει πώς…». «Είναι δυνατόν να κοστίζει 2,5 ευρώ το δεκατιανό;». Στο σχήμα αυτό της σοσιαλμιντιακής δίκης –με βάση το οποίο την καταδίκασε το κόμμα της– το βάρος της απόδειξης αντιστρέφεται: Δεν χρειάζεται εκείνος που διατυπώνει την καταγγελία να κομίσει στοιχεία για να την αποδείξει (αρκεί η ανάρτηση δημόσια προσβάσιμων καταστάσεων από τη Διαύγεια). Χρειάζεται, αντιθέτως, ο καταγγελλόμενος να αποδείξει την αθωότητά του.
Αυτό το τεκμήριο ενοχής (διαστροφή του τεκμηρίου αθωότητας) είχε συστηματικά στρέψει κατά των πολιτικών του αντιπάλων ο ΣΥΡΙΖΑ τον καιρό της παντοδυναμίας του. Τον καιρό που διατυπωνόταν και το δόγμα ότι «πρέπει να βάλουμε κάποιους φυλακή» για να κερδίσουμε τις εκλογές. Τώρα το δόγμα στρέφεται προς εαυτούς. «Πρέπει να βάλουμε κάποιους φυλακή», για να κερδίσουμε την εσωκομματική αναμέτρηση.
Δίκες στο καθεστώς του υπαρκτού πολακισμού.
Καταστατικό στοιχείο της συριζαϊκής κουλτούρας –της γεννημένης στις πλατείες της Αγανάκτησης– ήταν και η αμεσοδημοκρατία. Η ηγεσία που καθοδηγεί τη διάλυση του κόμματος είναι αμεσοδημοκρατικά εκλεγμένη και προωθεί την αρχηγικώ δικαίω διάλυση ως «αμεσοδημοκρατική αναδιάρθρωση» του κόμματος. Το εκκαθαρίζει για να επιτύχει την «αδιαμεσολάβητη» σχέση με τη βάση – πρόταγμα στο οποίο ομνύουν και κάποιοι από εκείνους που οψίμως την αμφισβητούν.
Ετσι, η αμεσοδημοκρατία ασκείται με συγκεντρωτισμό. Η «αδιαμεσολάβητη» δικαιοσύνη με διαγραφές. Και επιστρατεύει το έτερο στοιχείο της συριζαϊκής παράδοσης: Την εχθροπάθεια, που, αντί να διοχετεύεται μόνο κατά του «καθεστώτος Μητσοτάκη», ανακυκλώνεται πλέον «συντροφικά», καθώς η εσωκομματική αντιπαράθεση δεν σταματάει στην πολιτική διαφωνία. Παίρνει και τη μορφή της ηθικής εξόντωσης των εσωκομματικών αντιπάλων.
Αυτές οι μέθοδοι, παρότι δοκιμάστηκαν, δεν κατάφεραν να επικρατήσουν όταν ο ΣΥΡΙΖΑ είχε την εξουσία, καθώς συνάντησαν θεσμικές και πολιτικές αντιστάσεις. Τώρα, όμως, με την εσωτερίκευσή τους, γίνονται κομματικό καθεστώς. Ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ κυβερνάται, όπως θα κυβερνιόταν η χώρα εάν οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ δεν είχαν να αντιμετωπίσουν θεσμικά αντίβαρα.
Ο σημερινός ΣΥΡΙΖΑ είναι μικρο-επικράτεια υπαρκτού πολακισμού. Στη φάρμα του σπαρασσόμενου κόμματος, έχουν επικρατήσει πλήρως οι ιδέες και οι τρόποι του νταή βουλευτή. Εχει κάθε λόγο να πανηγυρίζει. Η «επανάστασή» του τελεσφόρησε. Και παρήγαγε αυτή τη Βενεζουέλα δωματίου.
