Οι εκδηλώσεις για τα πενήντα χρόνια από την ίδρυση του ΠΑΣΟΚ έδωσαν μια ευκαιρία αναστοχασμού στο κόμμα που πρωταγωνιστεί για μισό αιώνα στην πολιτική ζωή του τόπου. Για περισσότερα από είκοσι χρόνια, μάλιστα, βρέθηκε στο τιμόνι της χώρας αφήνοντας βαθύ αποτύπωμα στην κοινωνία αλλά και σε όλο το πολιτικό σύστημα. Το ΠΑΣΟΚ ως πολιτικός οργανισμός έχει περάσει από μέρες δόξας, ενίοτε και θριάμβου, σε καταστροφές, και πλήρωσε βαρύτατο τίμημα για τη σωτηρία της χώρας τη δεκαετία της κρίσης, τα απόνερα της οποίας το βαραίνουν ακόμη.
Ανεξαρτήτως πεποιθήσεων και εκτιμήσεων, δεν μπορεί παρά να παραδεχθεί κανείς ότι το κόμμα που ίδρυσε ο Ανδρέας Παπανδρέου όχι μόνον δεν τελείωσε μαζί του όταν εκείνος έφυγε από τη ζωή, αλλά πρωταγωνίστησε για πολλά χρόνια ακόμη με τους διαδόχους του στην ηγεσία. Ισως η οκταετία του Κώστα Σημίτη να καταγραφεί από τους ιστορικούς του μέλλοντος ως μια καθοριστική περίοδος για τον τόπο, ασχέτως αν ακολούθησε η καταστροφική επταετία που έριξε τη χώρα στα βράχια.
Επειτα από όλα αυτά, όμως, και αφού η χώρα πέρασε από σαράντα κύματα, το ΠΑΣΟΚ έδειξε να ανακάμπτει αλλά όχι με ρυθμούς που θα το έφερναν ως αξιόπιστο διεκδικητή της εξουσίας. Μετά τις εκλογικές αναμετρήσεις των εθνικών εκλογών το 2023 και των ευρωεκλογών πριν από δύο μήνες, η πορεία έδειξε ότι το ΠΑΣΟΚ δεν συγκινεί με την επίκληση των «εικονισμάτων» και του θρυλικού παρελθόντος του. Η διαδικασία για την ανάδειξη ηγεσίας ίσως αποτελεί την ύστατη ευκαιρία για το κόμμα να ξανασυστηθεί στην κοινωνία όχι με τις δάφνες του παρελθόντος, αλλά ως ελπίδα του μέλλοντος. Είναι φανερό ότι υπάρχει κενό στο πολιτικό σκηνικό και οι πολίτες συχνά με αγωνία αναζητούν πολιτική στέγη και έκφραση, αλλά είναι υποψιασμένοι και δύσπιστοι. Για να υπάρξει μια κάποια σχέση εμπιστοσύνης με τους πολίτες που παρακολουθούν με ενδιαφέρον τις εξελίξεις, οι υποψήφιοι για την ηγεσία οφείλουν να ξεκινήσουν από τα βασικά. Να περιγράψουν με σαφήνεια και ρεαλισμό το τι συμβαίνει στη χώρα αποφεύγοντας τερατολογίες και καταστροφές που δεν υπάρχουν. Την ίδια στιγμή έχουν χρέος να διατυπώσουν το δικό τους εναλλακτικό σχέδιο διακυβέρνησης του τόπου όχι με αποσπασματική συνθηματολογία, αλλά με συγκεκριμένο και σαφή τρόπο.
Το να καταγγέλλουν γενικώς την κυβέρνηση με αφορισμούς και υπερβολές που δεν αντέχουν στη λογική δεν κερδίζουν, αλλά υπονομεύουν την ήδη βεβαρημένη και προβληματική σχέση των πολιτών με την πολιτική και τους πολιτικούς. Ας πει ο καθένας και η καθεμιά ποιος είναι ο κορμός των θέσεών τους σε κρίσιμους τομείς, όπως είναι η άμυνα, η οικονομία, η παιδεία, η υγεία και η θέση της χώρας στον ταραγμένο κόσμο που ζούμε, για να αξιολογηθούν. Αν θέλουν να διοικήσουν ένα κόμμα αξιών και αξιώσεων πρέπει να πείσουν την κοινωνία ότι μπορούν να ασκήσουν την εξουσία με ελπίδα βελτίωσης της ποιότητας ζωής των ανθρώπων και να αναβαθμίσουν τη θέση της χώρας στην Ευρώπη και στον κόσμο. Η Ιστορία δεν χρωστάει σε κανέναν και οι ευκαιρίες, όπως σωστά είπε ο Κώστας Σημίτης, δεν είναι άπειρες.
