Τι είναι καλύτερο; Να παλεύεις με μια αρκούδα; Ή με πέντε αδέσποτα σκυλιά; Η μεταφορά προσκρούει στο φιλοζωικό προφίλ του Κυριάκου Μητσοτάκη. Αλλά πίσω από όσα (δεν) είπε στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης θα μπορούσε να «ακούσει» κανείς και την αβεβαιότητα με την οποία προσδιόρισε το δικό του στίγμα μέσα σε ένα πρωτόγνωρο πολιτικό σκηνικό.
Τι θα έπρεπε να αισθάνεται ένας πρωθυπουργός χωρίς αντίπαλο – με μια αντιπολίτευση ζαλισμένη και κατακερματισμένη; Τυχερός ή άτυχος; Τυχερός επειδή καμία αντίρροπη δύναμη δεν απειλεί την εξουσία του; Ή, μήπως, και λίγο άτυχος, επειδή δεν έχει κανένα άλλοθι; Επειδή δεν έχει τον αντίλογο που θα του επέτρεπε να αρθρώσει κι εκείνος πιο πειστικά το δικό του αφήγημα – να «φτιάξει», όπως λένε, «μέτωπα», συσπειρώνοντας το ακροατήριό του;
Κακά τα ψέματα. Η έλλειψη ανταγωνισμού κοιμίζει. Και, όπως δείχνει η πορεία της Ν.Δ. τον τελευταίο χρόνο, δίνει τον χώρο για την ανάπτυξη εσωτερικού ανταγωνισμού. Χωρίς το φόβητρο του ΣΥΡΙΖΑ, κάποιοι στη Ν.Δ. ένιωσαν ότι μπορούν να εκφράζονται με περισσότερη ελευθερία απέναντι στην κυβέρνηση, την οποία ολοένα και πιο ηχηρά αντιμετωπίζουν σαν αλλότριο σύστημα εξουσίας που τους έχει αποκλείσει.
Επιλέγοντας μεταξύ πέντε σκυλιών και μιας αρκούδας.
Η περιγραφή όμως της διεσπαρμένης αντιπολίτευσης ως μηδενικής είναι παραπλανητική. Η Κεντροαριστερά, που σε αμφότερες τις κομματικές της εκφάνσεις ήγειρε αξίωση εναλλακτικής διακυβέρνησης, μπορεί να έχει οδηγηθεί στο περιθώριο. Το απέναντι περιθώριο όμως δεν έχει αφήσει το κενό ακάλυπτο. Στη θέση συγκροτημένων κομματικών σχηματισμών, που εκπροσωπούσαν και, έως ένα βαθμό, μεταβόλιζαν αντισυστημικές ροπές του εκλογικού σώματος, τώρα τείνει να εμφανιστεί ένα «αρχιπέλαγος» αντισυστημισμού: πολλές κομματικές νησίδες που, μην έχοντας προοπτική εξουσίας, θα πλειοδοτούν μεταξύ τους στο εμπόριο της τυφλής διαμαρτυρίας.
Ο ΣΥΡΙΖΑ του 30%, ακόμη κι όταν φαινόταν να παρασύρεται από τον πολακισμό, ήταν η αρκούδα: ένας πολιτικός οργανισμός, του οποίου η κυβερνητική φιλοδοξία υπαγόρευε την πολυσυλλεκτικότητα και την απόπειρα απεύθυνσης στην κοινωνική πλειοψηφία. Αρκούδα με ποσέτ, στα χρώματα της ευρωπαϊκής αστερόεσσας – με παράσημο τον μεγάλο ευρωπαϊκό συμβιβασμό.
Τα κόμματα που εμφιλοχωρούν και πρόκειται να εμφιλοχωρήσουν στο κενό που αφήνει η διάλυση του ΣΥΡΙΖΑ είναι τα σκυλιά: επιρρεπή στη λύσσα που θα «γαβγίζει» την κοινωνική δυσαρέσκεια, χωρίς να έχει κίνητρο να της δώσει έστω την επίφαση προγραμματικής άρθρωσης.
Σε αυτή την αλάνα αντάρτικης αντιπολίτευσης, όπου δεν υπάρχει φράχτης να ορίζει το «αριστερά» από το «δεξιά», είναι δύσκολο να βρει στέρεο πάτημα και ο μεγάλος «παίκτης». Θα μπορούσε η αύξηση του ορίου εκλογιμότητας στο 5% να καθαρίσει την αλάνα; Θα μπορούσε ο αντισυστημισμός να αναχαιτιστεί με ένα νόμο κι ένα άρθρο που θα επιβεβαίωνε τις δοξασίες για τον κυνισμό του αυτοσυντηρούμενου συστήματος; Ή θα βοηθούσε την αγέλη να μεταλλαχθεί σε αρκούδα;
