Η φύση λειτουργεί με συμμετρίες. Ή… όχι ακριβώς. Στη θεμελιώδη δομή του το σύμπαν αποτελείται από ύλη. Θα μπορούσε όμως να αποτελείται σε ίσες δόσεις τόσο από ύλη όσο και από αντιύλη. Η τελευταία φαντάζει άκρως εξωτική. Κι όμως, δεν είναι.
Το θέτει ωραία ο Αμερικανός θεωρητικός φυσικός Μάικλ Ντάιν στο βιβλίο του «Από πού πάνε στο σύμπαν;» (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, μτφρ.: Κων. Κυρίτσης, επιστ. επιμ.: Πέτρος Δήτσας). Ο σπουδαίος φυσικός Πολ Ντιράκ ανακάλυψε (τυχαία) την αντιύλη, «όταν προσπάθησε να διατυπώσει μια κβαντομηχανική θεωρία του ηλεκτρονίου που να συνάδει με τις αρχές της ειδικής σχετικότητας του Αϊνστάιν. Το σωματίδιο που προέβλεψε είχε μάζα ακριβώς ίση με εκείνη του ηλεκτρονίου, αλλά αντίθετο ηλεκτρικό φορτίο. Σύντομα έγινε σαφές πως αυτό είναι ένα γενικότερο φαινόμενο. Για κάθε σωματίδιο με δεδομένο φορτίο, υπάρχει ένα αντισωματίδιο με αντίθετο φορτίο, αλλά με ακριβώς την ίδια μάζα. (…) Ακολούθησαν κι άλλα πολλά τέτοια σωματίδια».
Με άλλα λόγια, οπτικά, ένα άστρο από αντιύλη δεν θα διέφερε σε τίποτα από ένα άστρο από ύλη. Αν όμως τα δύο αυτά ουράνια σώματα έρχονταν σε κοντινή απόσταση, θα προκαλούσαν μια κατακλυσμιαία έκρηξη. Κοινώς, όταν ύλη και αντιύλη έρχονται σε επαφή, τα πάντα καταρρέουν. Αρα, αν το σύμπαν μας αποτελούνταν από ίσες δόσεις ύλης και αντιύλης, θα κατέρρεε. Θα περνούσε στην ανυπαρξία.
Το ότι υπερίσχυσε η ύλη είναι ένα μεγάλο ερώτημα της φυσικής. Οι θρησκευόμενοι έχουν την απάντηση αλλά η επιστήμη χρειάζεται απτές αποδείξεις για να αποδεχθεί ως βάσιμη μια ερμηνεία.
Βεβαίως, να πούμε εδώ ότι ακόμα και η ύλη που αποτελεί το σύμπαν έχει τις παραξενιές της. Το σύμπαν μας περιέχει 4,9% συνηθισμένη ύλη, 26,8% σκοτεινή ύλη και 68,3% σκοτεινή ενέργεια. Η πρώτη κρατά, κατά κάποιο τρόπο, τους γαλαξίες έτσι όπως είναι μεταξύ τους· η δεύτερη μάλλον ευθύνεται για τη διαστολή του σύμπαντος. Και οι δύο παραμένουν μυστηριώδεις. Γενικά, όταν η επιστήμη βάζει σε ορισμούς λέξεις όπως «μαύρο» ή «σκοτεινό», το κάνει διότι δεν γνωρίζει τι είναι αυτό που έχει παρατηρήσει.
Μια εξήγηση για όλα αυτά, κυρίως για τη συμπαντική ασυμμετρία, είναι ότι μας λείπουν τα εργαλεία (οι εξισώσεις κοινώς) που θα δώσουν απαντήσεις. Το βέβαιο είναι ότι η ύλη υπερισχύει της αντιύλης, που σημαίνει ότι υπάρχει το κάτι και όχι το τίποτα. Αλλά γιατί συμβαίνει αυτό;
Θα κλείσουμε με τις σκέψεις του Ντάιν: «Οι φυσικοί έχουν αρκετές εύλογες ιδέες για το πώς μπορεί να προκύψει η ασυμμετρία μεταξύ ύλης και αντιύλης. Εκείνο που πρέπει να αναρωτηθούμε είναι το εξής: θα μάθουμε ποτέ ποια, ή αν κάποια απ’ αυτές, είναι η σωστή εξήγηση; Προς το παρόν, δεν μπορώ να πω ότι υπάρχει οποιοσδήποτε τρόπος να ελέγξουμε τούτες τις ιδέες κοιτάζοντας τον ουρανό. Οι αποδείξεις είναι πιο πιθανό να είναι έμμεσες. (…) Ο χρόνος, ελπίζω, τελικά θα μας πει ακριβώς αυτό: γιατί υπάρχει κάτι και όχι τίποτα».
