Καθώς οι αναμνήσεις των διακοπών ξεμακραίνουν κι έχοντας πίσω μου διαφορετικές εξορμήσεις σε όχι τόσο δημοφιλείς προορισμούς της ηπειρωτικής Ελλάδας, δεν μπόρεσα να αποφύγω μερικές σκέψεις πάνω σε δύο ανερχόμενα θέματα της δημόσιας συζήτησης: το ζήτημα του υπερτουρισμού και τον κίνδυνο να αλλοιωθεί σημαντικά η εμπειρία αυτού που όλοι αναγνωρίζουμε από τότε που θυμόμαστε τον εαυτό μας ως «ελληνικό καλοκαίρι».
Περνώντας μερικές μέρες σε τόπους περιφρονημένους από τη μεγάλη πλειονότητα των θερινών επισκεπτών, συνειδητοποίησα ότι αυτή η συζήτηση γίνεται αποκλειστικά για τις Κυκλάδες. Αν «χάνουμε» κάτι, αυτό είναι οι Κυκλάδες, όχι το ελληνικό καλοκαίρι. Δεν υποτιμώ το μέγεθος της απώλειας, γιατί λίγες ημέρες σε ένα κυκλαδονήσι είναι η πεμπτουσία του ελληνικού θέρους, αλλά την ίδια στιγμή χρειάζεται να έχουμε και την αίσθηση της πραγματικότητας.
Στους ξεχασμένους προορισμούς της ηπειρωτικής Ελλάδας ανακαλύπτεις ποιότητες που εκλείπουν από πολλά δημοφιλή νησιά του Αιγαίου.
Ομολογώ ότι έφθασα στα μέρη που επισκέφθηκα με την ψυχολογία του ηττημένου, που οι επιλογές του ορίζονται περισσότερο από τους δικούς του εσωτερικούς περιορισμούς παρά από τις βαθύτερες επιθυμίες του. Εδώ και αρκετά χρόνια δεν αντέχω την πολυκοσμία, απεχθάνομαι τα πολύωρα ταξίδια σε κατάμεστα πλοία, αποφεύγω τα μέρη που υποψιάζομαι ότι γίνονται (ή έχουν προλάβει να γίνουν) «της μόδας». Μ’ αυτά και μ’ αυτά έχω κόψει τις Κυκλάδες. Δεν θα δω ποτέ την Ανάφη και την Κίμωλο, όπως (μάλλον) δεν θα δω ποτέ την Ινδία ή τη Γη του Πυρός, έχω συμβιβαστεί με αυτό.
Κάπως έτσι, λοιπόν, σαν τον υπνωτισμένο, οδηγούμαι στο άλλο άκρο: σε παλαιομοδίτικους τόπους της ηπειρωτικής Ελλάδας, κατά βάση, που προσφέρουν κάτι που μάλλον θα πρέπει να ξεχάσεις στις Κυκλάδες: ησυχία, μια ανακουφιστική αίσθηση απόσυρσης και παντελή απουσία κοινωνικής και ινσταγκραμικής «έντασης». Φυσικά παίζουν τον ρόλο τους οι πραγματικά προσιτές (σε σχέση με τα νησιά και την Αθήνα) τιμές των καταλυμάτων και της εστίασης, που επιτρέπουν πολύ μεγαλύτερη διάρκεια διακοπών αν το θελήσεις.
Θα ρωτήσει κανείς, και δικαίως: Συγκρίνεται η φυσική ομορφιά στον Κορινθιακό ή στον Αργολικό Κόλπο με τους παραδοσιακούς οικισμούς και τα τιρκουάζ νερά των Κυκλάδων; Σίγουρα όχι. Ομως στους μικρούς, αναξιοποίητους τουριστικά τόπους ανακαλύπτεις μια διαφορετική ομορφιά που δεν είναι άσχετη από μια πολύ πιο πλουραλιστική τοπική οικονομία που δεν βασίζεται αποκλειστικά στον τουρισμό και σου επιτρέπει να βιώσεις διαφορετικά έναν προορισμό. Και ως προς τη φυσική ομορφιά, οι ανακαλύψεις που σε περιμένουν είναι αμέτρητες. Εχουμε πολύ περισσότερες επιλογές απ’ όσες πιστεύουμε. Το ελληνικό καλοκαίρι δεν αρχίζει αλλά ούτε τελειώνει στο λιμάνι του Πειραιά. Ευτυχώς.
