Τα νούμερα είναι συντριπτικά. Το 83% των Γερμανών δηλώνει ότι θέλει να επιβληθούν περιορισμοί στη μετανάστευση. Η διαφορά μεταξύ δυτικής και ανατολικής Γερμανίας είναι αμελητέα (82% έναντι 84%) και δεν επιβεβαιώνει το στερεότυπο ότι στο φτωχότερο και πολιτικώς «υπανάπτυκτο» μέρος της χώρας ευδοκιμούν ευκολότερα οι τάσεις εθνικιστικής περιτοίχισης. Ακόμη και η πλειοψηφία των ψηφοφόρων των Πρασίνων –του πιο φιλομεταναστευτικού κόμματος– τάσσεται κατά 55% υπέρ του σφιξίματος των συνόρων (δημοσκόπηση του ινστιτούτου Policy Matters για την εφημερίδα Die Zeit).
To εντυπωσιακό είναι ότι ανάμεσα στους λόγους της αγωνίας για τη μετανάστευση που καταγράφει η δημοσκόπηση δεν είναι μόνο οι συνήθως εικαζόμενες συνέπειές της (άνοδος της εγκληματικότητας, αυξημένες κοινωνικές δαπάνες για την υποδοχή και τη στήριξη των εισερχομένων). Είναι η άνοδος της Ακροδεξιάς για την οποία δηλώνει ότι ανησυχεί το 48%. Θα μπορούσε δηλαδή να πει κανείς ότι οι μισοί Γερμανοί δεν φοβούνται τόσο τους ίδιους τους ξένους, όσο την ξενοφοβία. Δεν φοβούνται τους μετανάστες, αλλά τις πολιτικές παρενέργειες της μετανάστευσης.
Το εύρημα αυτό δείχνει ένα φοβισμένο Κέντρο, που δεν έχει πια το σθένος να υποστηρίξει την πολιτική της οργανωμένης –και αθρόα χρηματοδοτούμενης– υποδοχής. Αυτή η πολιτική, που προωθήθηκε ως η πολιτισμένη και συντεταγμένη απάντηση στο «άλυτο πρόβλημα», ενοχοποιείται τώρα για την όξυνσή του: Αν δεν είχαμε τόσο καλό κοινωνικό κράτος, δεν θα ήθελαν τόσο πολλοί πρόσφυγες να έρθουν σε εμάς. Αν δεν εξετάζαμε γρήγορα τις αιτήσεις ασύλου, αν δεν δίναμε επιδόματα και κίνητρα ενσωμάτωσης, αν δεν σεβόμασταν, εντέλει, τα ανθρωπιστικά θεμέλια του συνταγματικού μας πολιτισμού, δεν θα βρισκόμασταν τώρα στην ανάγκη να αγωνιούμε για την αντοχή αυτού του πολιτισμού έναντι της εσωτερικής κοινωνικής πόλωσης.
Αυτή η γραμμή σκέψης καταλήγει στον πυρήνα του δόγματος που προβάλλουν τόσο καιρό οι αντιμεταναστευτικές δυνάμεις: Οτι η Ευρώπη, για να επιζήσει, πρέπει να είναι μια κλειστή Ευρώπη. Μια Ευρώπη που θα δείχνει ότι οι θάλασσες που την περιβρέχουν είναι μια φυσική τάφρος έτοιμη να καταπιεί όποιον επιχειρήσει να την περάσει.
Η πίεση είναι τέτοια που το Βερολίνο ετοιμάζεται να καταφύγει πάλι στο παράδοξο: Να επιχειρήσει να απωθήσει το πρόβλημα προς την ευρωπαϊκή μεθόριο, όχι με την ψευδαίσθηση ότι θα απαλλαγεί από αυτό, αλλά με την προσδοκία ότι θα χαλαρώσει τοπικά και προσωρινά την πίεση. Μέχρι πότε; Μέχρι τα γερμανικά ΜΜΕ να πάρουν τον φακό τους από το Ζόλινγκεν και να τον στρέψουν πάλι στη Λέσβο και στη Σάμο. Στη Λαμπεντούζα, στην Τήλο και στην Πύλο. Μέχρι να τεθεί πάλι σε κίνηση ο φαύλος κύκλος: Δεν τους θέλουμε να ζουν εδώ, αλλά ούτε και να πνίγονται εκεί.
Ο ανθρωπισμός είναι μέγεθος χωρικό. Οσο πιο μακριά είναι ο πάσχων άνθρωπος, τόσο πιο εύκολος είναι ο ανθρωπισμός.
Σκυταλοδρόμοι
Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι πια κόμμα. Είναι ένα θέαμα μόνο για μερακλήδες. Για όσους έχουν την πολυτέλεια να παρακολουθούν την παραπολιτική με νεκρολαγνική ηδονοβλεψία. Ο αλληλοκανιβαλισμός των ζόμπι στον διάφανο κλωβό της Κουμουνδούρου δεν παράγει ούτε καν ρυτίδα στην ασάλευτη επιφάνεια του τέλματος που εξακολουθούμε συμβατικά να αποκαλούμε αντιπολίτευση. Η συριζαϊκή έκλειψη δίνει έτσι ασύμμετρη σημασία στην εσωκομματική εκλογή του τρίτου κόμματος. Το ΠΑΣΟΚ δεν έχει πια άλλοθι. Δεν μπορεί καν να επικαλεστεί ότι πιέζεται από αθέμιτο λαϊκιστικό ανταγωνισμό. Πρέπει τώρα να δείξει ότι μπορεί να ενεργοποιήσει τα γονίδια του καλώς εννοούμενου «κυβερνητισμού» του. Να μη μείνει άλλο καθηλωμένο στους αυτοματισμούς της αντιδεξιάς γκρίνιας. Μέχρι τώρα κανείς από τους υποψηφίους δεν έχει καταφέρει να ξεχωρίσει ως «πρωθυπουργήσιμος». Η μία πρόταση είναι ρητώς «μια από τα ίδια». Και οι ανταγωνιστές προβάλλουν ως «μια από τα ίδια» σε άλλη συσκευασία – ως καλύτεροι σκυταλοδρόμοι στην εναλλαγή της κομματικής μονοτονίας. Μοιάζει σαν να έχουν και οι ίδιοι αυτή την αγωνία. Μην τυχόν και πουν ή κάνουν κάτι που θα ταράξει τον γλυκό ύπνο των κλισέ.
Γνωμάτευση
Η «Κ» έλαβε τις γνωματεύσεις έγκυρων γεωπόνων. Διαβεβαιώνουν ότι η αγρανάπαυση της γελοιογραφικής φαντασίας του Δημήτρη Χαντζόπουλου ολοκληρώθηκε με επιτυχία. Με την άδειά τους, θα εξακολουθήσει να σπέρνει ζιζάνια εδώ, κάθε Κυριακή.
