Ανησυχητικές –περαιτέρω…– διαστάσεις έχει λάβει στα σόσιαλ μίντια η υπόθεση με τον άγριο ξυλοδαρμό 14χρονης μαθήτριας στη Γλυφάδα από συνομήλικές της. Το TikTok έχει γεμίσει με φωτογραφίες, βίντεο και μηνύματα μίσους από αυτόκλητους ανήλικους εκδικητές, ενώ κάποιοι απειλούν τα κορίτσια που συμμετείχαν στον ξυλοδαρμό αλλά και όσα παιδιά ήταν μπροστά και δεν παρενέβησαν. Και οι μαθήτριες που κακοποίησαν τη 14χρονη αλλά και οι αυτόκλητοι υπερασπιστές της χρήζουν αντιμετώπισης από ειδικούς.
Το πρόβλημα είναι σύνθετο. Η εφηβική βία και παραβατικότητα αποτελεί έκφανση (και) της παραμέλησης του ανηλίκου, η οποία στην εποχή μας έχει ρίζες σε πεδία, όπως π.χ. το πώς ο κόσμος των σόσιαλ μίντια επηρεάζει την ψυχική υγεία των παιδιών και των εφήβων, ποια τα όρια της ψηφιακής πραγματικότητας και πώς αυτή συνδέεται με την αληθινή ζωή.
Η παραμέληση ξεκινάει από πολλές συμπεριφορές των γονιών – αθώες φαινομενικά με βαρύ αποτύπωμα στον ψυχισμό του παιδιού: Η επιλογή του τάμπλετ ως δώρο από προνηπιακή ηλικία. Το πρώτο κινητό τηλέφωνο, όταν το παιδί πάει στο δημοτικό σχολείο «για να το βρίσκουμε» (ή μήπως «για να ξενοιάσουμε»;). Το πολύωρο σκρολάρισμα του (εθισμένου πια;) εφήβου μπροστά στην οθόνη, χωρίς έλεγχο από τους γονείς. Η μη ανάληψη της ευθύνης από τους γονείς προς τους καθηγητές και η αμφισβήτησή τους, όταν το παιδί εμφανίζει βίαιη συμπεριφορά στο σχολείο. Ολα συνυφαίνουν ένα πλέγμα «παράβασης καθηκόντων» που έχουν οι γονείς απέναντι στο παιδί.
Μόνο οι αυστηρότερες ποινές για τα παραβατικά παιδιά και τους γονείς τους δεν θα λύσουν το πρόβλημα. Απαιτούνται στιβαρές κρατικές υπηρεσίες, στελεχωμένες από κοινωνικούς λειτουργούς και ψυχολόγους οι οποίοι θα είναι θωρακισμένοι επιστημονικά αλλά και θεσμικά, ώστε να εξηγήσουν στους γονείς ότι το παιδί τους χρειάζεται εσπευσμένως φροντίδα και «καθοδήγηση». Χρειάζεται, επίσης, ένα όχι ευθυνόφοβο σχολείο απλώς να διαγνώσει τα συμπτώματα του προβλήματος, και να «ξεμπερδέψει» ενημερώνοντας.
Αλλά η ουσία είναι, όπως είπε χθες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ότι «το κράτος δεν μπορεί να υποκαταστήσει σε καμιά περίπτωση την οικογένεια ως τον βασικό πυρήνα ανατροφής των παιδιών». Η ανατροφή ενός παιδιού είναι βαριά ευθύνη, και ένας γονιός πρέπει να γνωρίζει ότι δεν του επιτρέπονται δικαιολογίες όταν επιλέγει να την αναλάβει. Και είναι υπόλογος, πρωτίστως, απέναντι στο παιδί του.
