Η αισθητική του «ωμέγα»

1' 44" χρόνος ανάγνωσης

Από τότε που ένας Τζων Πήτερς έγινε Τζον Πίτερς, η ιστορική γραφή των ξένων ονομάτων πέρασε σε ένα άλλο κεφάλαιο. Πράγματι, χρειάζεται ένας ικανός χρόνος εξοικείωσης ώστε το βλέμμα να μην κλωτσάει σε όσους έχουν διδαχθεί την καθιερωμένη ώς τον 21ο αιώνα μεταγραφή των ξένων ονομάτων στα ελληνικά. Η γραφή είναι και θέμα συνήθειας, είναι και θέμα αισθητικής, είναι και θέμα ετυμολογίας.

Ο Τζων προέρχεται από τον John, εξ ου και το ωμέγα, και από τον Ιωάννη. Ο Πωλ από τον Paul και από τον Παύλο. Τα διπλά σύμφωνα καταργήθηκαν. Γαλλικά ονόματα όπως Yves τα γράφουμε Ιβ και τη Julie τη γράφουμε Ζιλί. Τα γερμανικά ονόματα είναι επίσης δολοφονημένα. Δεν είναι κατανοητό σε τι εξυπηρετεί αυτή η ισοπεδωτική απλοποίηση της μεταγραφής, αφού και την ετυμολογία καταργεί και τον Ελληνα αποκόπτει από τις πηγές ξένων γλωσσών.

Τι να εξηγήσεις για τα μακρά και τα βραχέα, για τη μεταγραφή του e σε η, του oh και του au σε ωμέγα, του u και του y σε υ, του ai σε αι, θα σε πουν τυμβωρύχο. Γι’ αυτό και εκτιμώ ιδιαιτέρως όσους συγγραφείς και εκδοτικούς οίκους διατηρούν την παραδοσιακή μεταγραφή, καθώς δείχνουν να κατανοούν την ιστορία και την καταγωγή των λέξεων. Προσωπικά, με δυσκολεύει πάρα πολύ να αποδεχθώ τη μεταγραφή του ονόματος Mary σε Μέρι. Το θεωρώ τερατωδώς αντιαισθητικό. Ωστόσο, κερδίζει έδαφος. Σπανίως, αλλά ναι, υπάρχει και αυτό, έχω διαβάσει Βιένη (αντί για Βιέννη), ίσως σε λίγο καιρό διαβάσουμε και για τη Ρόμη.

Χάρηκα, όμως, και το αναφέρω απλώς ως παράδειγμα, ότι στην εξαίρετη έκδοση της Εθνικής Βιβλιοθήκης με τις ζωγραφισμένες προσωπογραφίες συγγραφέων (από τον Μανόλη Αναγνωστάκη ώς τον Μαρκ Τουέιν) από τον Θανάση Μακρή, διατηρείται σε όλα τα ονόματα η ιστορική ορθογραφία. Και βεβαίως, στον τόσο μεστό νοημάτων πρόλογο του Σταύρου Ζουμπουλάκη διαβάζουμε για τα «πορτραίτα».

Αυτή είναι, λοιπόν, η κυρίαρχη τάση. Η δολοφονία της ετυμολογίας και της καταγωγής των λέξεων. Ηδη, τα παιδιά θα δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν τη λέξη «Τζων», αλλά στα αγγλικά θα πρέπει να σκεφτούν δυο φορές γιατί ο Χάρι Πότερ γράφεται Harry Potter.

Ζούμε εποχές ισοπεδωτικής αντίληψης σε πολλά πράγματα, πιστεύοντας ότι ζούμε εποχές πολυφωνίας και ελευθερίας.

comment-below Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή
MHT