Υπήρξε ο Σεπτέμβριος μήνας σκληρός για την Kεντροδεξιά και το πολιτικό κατεστημένο της Ε.Ε. Την 1η του μηνός αυτού στη Θουριγγία της Γερμανίας, το «ταυτοτικό» ή «ακροδεξιό» κόμμα AfD αναδεικνυόταν πρώτο στις εκλογές. Πάσα συνεργασία έχει αποκλεισθεί από τα άλλα κόμματα.
Ηταν ό,τι καλύτερο μπορούσε να ελπίζει ο ηγέτης του, Μπιορν Χέκε, ο οποίος θα μπορεί να διακηρύττει πως είναι η «πραγματική φωνή» της Γερμανίας και, φυσικά, να καταγγέλλει «συνωμοσία για να τον αποκλείσουν από την εξουσία», έγραφε συντηρητικό περιοδικό της Βρετανίας.
Πριν κλείσει ο μήνας –στις 29 Σεπτεμβρίου– οι εκλογές που διεξήχθησαν στην Αυστρία ανέδειξαν στην πρώτη θέση το Κόμμα Ελευθερίας, με ποσοστό περίπου 29% και διαφορά τριών εκατοστιαίων μονάδων από το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα.
Μόνο που η Αυστρία δεν είναι Γερμανία και δεν πανικοβάλλεται. Οχι διότι οι Αυστριακοί είναι «δόλιοι» –όπως υποστηρίζουν διάφοροι–, γιατί κατάφεραν να πείσουν τον κόσμο ότι ο Αδόλφος Χίτλερ ήταν Γερμανός και όχι Αυστριακός. Αλλά επειδή αυτή η χώρα επιδεικνύει αξιοθαύμαστη πολιτική ευελιξία.
Το 1970, οι Σοσιαλιστές υπό τον Μπρούνο Κράισκι αναδείχθηκαν πρώτο κόμμα, αλλά για δύο έδρες δεν εξασφάλισαν απόλυτη πλειοψηφία. Και ήταν τότε που το Κόμμα Ελευθερίας, υπό τον Φρίντριχ Πέτερ, στήριξε την κυβέρνηση του Εβραίου σοσιαλιστή ηγέτη δίχως να συμμετάσχει σε αυτήν. Στις εκλογές, που διεξήχθησαν έναν χρόνο αργότερα, ο Κράισκι εξασφάλισε απόλυτη πλειοψηφία.
Το ενδιαφέρον είναι πως όταν μετά τις εκλογές του 1975, ο Σίμον Βίζενταλ, ως επικεφαλής του Κέντρου Εβραϊκής Ιστορικής Τεκμηριώσεως, δημοσίευσε μελέτη για το ναζιστικό παρελθόν του Φρίντριχ Πέτερ, ο Κράισκι, που είχε διωχθεί από τους ναζί, όχι απλώς υποστήριξε τον ηγέτη του Κόμματος Ελευθερίας αλλά κατηγόρησε τον Βίζενταλ για χρήση μεθόδων της μαφίας και για συνεργασία με την Γκεστάπο.
Η ιστορία επαναλήφθηκε, όταν στις εκλογές του 1999 ο Βόλφγκανγκ Σούσελ του Αυστριακού Λαϊκού Κόμματος, που είχε καταλάβει την τρίτη θέση στη Βουλή, σχημάτισε κυβέρνηση με το Κόμμα Ελευθερίας του Γεργκ Χάιντερ, που με πλειοψηφία πεντακοσίων ψήφων μόνον είχε αναδειχθεί δεύτερο κόμμα.
Η ανορθόδοξη εκείνη συμμαχία συγκλόνισε το ευρωπαϊκό κατεστημένο. Ο Γάλλος πρόεδρος Ζακ Σιράκ, ο Γερμανός καγκελάριος Γκέρχαρντ Σρέντερ επέβαλαν με κάποιους άλλους «ανεπίσημες κυρώσεις» στην Αυστρία, που ήρθησαν όμως σιωπηρώς έπειτα από λίγους μήνες.
Σήμερα η αύξηση της δυνάμεως των «ταυτοτικών» ή «ακροδεξιών» κομμάτων αντιμετωπίζεται ως αναβίωση ενός πράγματι εφιαλτικού παρελθόντος. Μόνο που η επικράτηση του ναζισμού, του φασισμού και των μπολσεβίκων ήταν συνέπεια της χρεοκοπίας του «παλαιού καθεστώτος» της Ευρώπης.
Κάτι αντίστοιχο αρχίζει να συμβαίνει σήμερα. Τίποτε δεν έχει κριθεί ακόμη. Η μάχη των μαχών θα δοθεί στις προεδρικές εκλογές της Γαλλίας. Αλλά, όπως έλεγε ο Γατόπαρδος στην ομώνυμη ταινία του Βισκόντι, «για να μείνουν τα πράγματα όπως είναι θα πρέπει να αλλάξουν όλα». Και αυτό αφορά τη σημερινή ευρωπαϊκή ηγεσία.
