Ποια είναι η θέση του ιστορικού και ποια του δημοσιογράφου ερευνητή; Κάποιες φορές διασταυρώνονται, συχνά αλληλοτροφοδοτούνται, κι όταν αναλαμβάνουν η εικόνα και ο ήχος την αφήγηση στην οθόνη, τότε κάθε θεατής παίρνει τη σκυτάλη· με το βλέμμα του ανασυστήνει και ανασυνθέτει, εστιάζει, διακρίνει, ξεχωρίζει.
Τι γίνεται όμως όταν όσα εκτυλίσσονται στην οθόνη αποτελούν, με έναν τρόπο, και κομμάτι της ζωής του;
Αθήνα 24 Ιουλίου 1974. Πριν από 50 χρόνια ο Κωνσταντίνος Καραμανλής προσγειώνεται στο αεροδρόμιο του Ελληνικού. Τέλος της χούντας, αρχή της Μεταπολίτευσης. Λίγες μέρες πριν, όμως, εκτυλίσσεται μια τραγωδία. Οι τουρκικές δυνάμεις εισβάλλουν στην Κύπρο. Ηχητικά ντοκουμέντα. Ακούμε τον δικτάτορα Δημήτριο Ιωαννίδη, τον άνθρωπο που έπαιξε με την τύχη της Ελλάδας και της Κύπρου.
Το 1974 ο Αλέξης Παπαχελάς ήταν δεκατριών ετών. «Eνιωθα ότι ζούσα κι εγώ, όπως όλοι οι Eλληνες, κάτι σημαντικό που θα μας σφράγιζε για πολλές γενιές», γράφει ο ίδιος στον πρόλογο του βιβλίου του «Eνα σκοτεινό δωμάτιο 1967-1974» (εκδ. Μεταίχμιο). Στο βιβλίο του αυτό, καθώς και στον «Βιασμό της ελληνικής δημοκρατίας» (εκδ. Εστία), βάσισε και το σενάριο που υπογράφει για τη σειρά έξι 50λεπτων ντοκιμαντέρ, τα οποία θα προβληθούν στον ΣΚΑΪ από τις 14 Οκτωβρίου, με τίτλο «Σκοτεινή δεκαετία 1964-1974».
Η σειρά ντοκιμαντέρ «Σκοτεινή δεκαετία 1964-1974», που θα προβάλει ο ΣΚΑΪ, είναι μια ερευνητική δουλειά ζωής.
Την περασμένη Τρίτη παρουσιάστηκε το πρώτο επεισόδιο, που αφορούσε ουσιαστικά τα γεγονότα του 1964, σε ειδική εκδήλωση στο μουσείο του Ιδρύματος Β&Ε Γουλανδρή στο Παγκράτι.
Προσωπική μαρτυρία: το παρακολούθησα με κομμένη την ανάσα και με την αγωνία ενός θρίλερ, που ενώ ξέρεις πώς εξελίσσεται, κάθε φορά που το βλέπεις ανακαλύπτεις και κάτι το οποίο σου είχε διαφύγει και μετατοπίζει την οπτική της υπόθεσης.
Η Ελλάδα της 10ετίας του 1960 βρίσκεται σε τροχιά ανάπτυξης, προσπαθώντας όμως ταυτόχρονα να κλείσει και τις πληγές του Εμφυλίου. Ο Ψυχρός Πόλεμος κορυφώνεται. Στη χώρα μας, σύμφωνα με τηλεγράφημα της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα, κάνουν κουμάντο «Η Αγία Τριάδα: το Παλάτι, που είχε υπό την άμεση επιρροή του τον Στρατό, οι Αμερικανοί και οι πολιτικοί που προσπαθούν να τα έχουν καλά με τους άλλους δύο πόλους εξουσίας». Η αφήγηση χτίζεται βήμα βήμα, με γεγονότα στο προσκήνιο που διαμορφώνονται από το σκοτεινό παρασκήνιο. Καταιγιστικό μοντάζ, ζωντανές μαρτυρίες από πρόσωπα που δεν βρίσκονται πλέον στη ζωή, Αμερικανοί πρώην πράκτορες της CIA, οι σχέσεις με την ΚΥΠ, το Παλάτι με τον βασιλιά Κωνσταντίνο, η Ενωση Κέντρου με τον Γιώργο Παπανδρέου, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής της ΕΡΕ, η εμφάνιση του διάσημου καθηγητή Οικονομικών στην Αμερική Ανδρέα Παπανδρέου. Η χρονιά της πρώτης μεγάλης κρίσης στην Κύπρο.
Η επιχείρηση Παναθήναια. Η μυστική αποστολή του «Φαέθων» στην Κύπρο, πόσο πρόχειρα είχε σχεδιαστεί, στέλνοντας στον θάνατο, ουσιαστικά, το πλήρωμα της ακταιωρού, που θερίστηκε από τα τουρκικά αεροπορικά πυρά. Η συγκλονιστική μαρτυρία του τότε κυβερνήτη Δημήτρη Μητσάτσου (τώρα ναύαρχος ε.α.).
Στον 21ο αιώνα της σοσιαλμιντιακής παντοκρατορίας, της απρόσκοπτης κυριαρχίας των fake news, προβάλλεται μια ερευνητική δουλειά ζωής. «Κλείνει» μια 40ετία αναζήτησης πηγών, διασταύρωσης, τεκμηρίων, επιμονής και –κυρίως– δέσμευσης σε έναν σκοπό, στην «εξιχνίαση» μιας κομβικής περιόδου της σύγχρονης ελληνικής Ιστορίας. «Αυτό που ξεκίνησε από την περιέργεια ενός εφήβου που ζούσε την Ιστορία λίγο πιο έντονα από όσο δικαιολογείτο, κράτησε τελικά πολλά χρόνια». «Το ταξίδι άξιζε», όχι μόνο για τον Α. Παπαχελά, αλλά και για όσους αναζητούν –και δεν φοβούνται– την αλήθεια· για όσους αντιλαμβάνονται ότι το «άσπρο – μαύρο» βοηθάει μόνον στη χειραγώγηση, πως το μίσος ή η προκατάληψη, όσο και η αδιαφορία, αναπαράγουν κυρίως στερεότυπα, δεν διαμορφώνουν ούτε πολίτες ούτε πολιτική. Τότε, παραμονές του 1965, «οι πολιτικοί βυθισμένοι στην πόλωση και σε μια ακραία αντιπαράθεση δεν βλέπουν το τι έρχεται. Κοιμούνται τον ύπνο του δικαίου».
