Ο κ. Γκλέτσος πρότεινε να εισαγάγουμε ιερόδουλες από τις χώρες καταγωγής των μεταναστών, ώστε αυτές να τους ανακουφίζουν από την περίσσεια των ορμών τους και να μας αφήνουν στην ησυχία μας. Θα μου πείτε ο κ. Γκλέτσος είναι Γκλέτσος, ό,τι κι αν σημαίνει αυτό. Ομως, δεν μπορώ να πω ότι η πρότασή του δεν έχει ενδιαφέρον. Και στην ουσία, χαράσσει τη διαφορά ανάμεσα στην Αριστερά και στη Δεξιά. Η Αριστερά ενδιαφέρεται για τον άνθρωπο. Και βρίσκει πάντα ανθρώπινες λύσεις στα προβλήματά του. Η πρόταση του κ. Γκλέτσου είναι ανθρώπινη. Δεν αποτελεί λύση μόνο για τους ταλαίπωρους που ξέπεσαν στη χώρα μας. Δίνει διέξοδο και σε όσες γυναίκες θέλουν να ξεφύγουν από τις κοινωνίες τους και να βρουν καταφύγιο στη φιλόξενη και φιλελεύθερη Ελλάδα. Φρονώ ότι ο κ. Γκλέτσος θα έπρεπε να επεξεργασθεί την πρότασή του. Οι γυναίκες αυτές θα ικανοποιούν μόνο τις ορέξεις των ομοφύλων τους και συμπατριωτών τους ή θα είναι στη διάθεση και όσων Ελλήνων το επιθυμούν; Λυπάμαι για την ωμότητα των εκφράσεων, όμως, πώς αλλιώς;
Θα μου πείτε ο κ. Γκλέτσος είναι Γκλέτσος. Αυτός ο Γκλέτσος, ωστόσο, είναι υποψήφιος για πρόεδρος του κόμματος της προοδευτικής και ριζοσπαστικής Αριστεράς. Και προτείνει εμπόριο λευκής σαρκός, όπως το έλεγαν οι παλαιότεροι. Εξακολουθεί να είναι υποψήφιος; Απ’ ό,τι ξέρω, ναι. Ακούσατε κάποια οργάνωση απ’ αυτές που θάλλουν στον πολιτικό του χώρο να καταγγέλλει την πρότασή του; Απ’ ό,τι ξέρω, όχι. Κάποιοι θα τον ψηφίσουν και μαζί με αυτόν και την πρότασή του. Θέλουν να αποκλείσουν τον Κασσελάκη επειδή έστειλε ένα εξώδικο, κανείς όμως δεν σκέφτηκε να αποκλείσει τον Γκλέτσο επειδή έκανε μια δήλωση αντίστοιχη με αυτή που έκανε ο Τραμπ για τους μετανάστες που τρώνε γάτες και σκύλους. Δεν τον παίρνουν στα σοβαρά; Ούτε εγώ. Ωστόσο, δεν μπορώ να αφήσω να περάσει απαρατήρητο το φαινόμενο που ηγεμονεύει τον δημόσιο διάλογο. Θα το αποκαλούσα λεκτική ακράτεια.
Η ακράτεια είναι σύμπτωμα γήρατος. Σύμπτωμα παρακμής των αντανακλαστικών του σώματος και της ψυχής. Ενας τηλεπαρουσιαστής, την ημέρα που πέθανε ο ποδοσφαιριστής του Παναθηναϊκού και της Εθνικής Ελλάδος, Τζορτζ Μπάλντοκ, οργάνωσε περιήγηση στη βίλα που νοίκιαζε. Μια ψυχρή καταγραφή στοιχείων και του χρηματικού της αντιτίμου. Ελειπε το γεγονός εξαιτίας του οποίου γινόταν αυτή η καταγραφή.
Δεν ενδιαφέρουν οι απόψεις του κ. Γκλέτσου για τις γυναίκες του Αφγανιστάν. Οπως και δεν ενδιαφέρουν οι απόψεις του τηλεπαρουσιαστή για τη βίλα του Μπάλντοκ. Ενδιαφέρει όμως όλους εμάς τους υπόλοιπους, ο τρόπος με τον οποίον τα αντιμετωπίζουμε και οι λέξεις που χρησιμοποιούμε για να τα περιγράψουμε. Ο Οργουελ μιλούσε για κοινή ευπρέπεια. Δεν είναι ηθική επιταγή. Είναι η περιγραφή των ορίων που ο λόγος και οι πράξεις που συνεπάγεται, οφείλουν να αποδεχθούν. Εντός αυτών ισχύουν οι προδιαγραφές της κοινωνικής συνύπαρξης. Οταν τους υπερβείς, οι προδιαγραφές της κοινωνικής συνύπαρξης παύουν να ισχύουν.
Η λεκτική ακράτεια θεωρείται στοιχείο νεότητας και σφρίγους. Μπορούμε να λέμε ό,τι θέλουμε. Αυτό είναι η ελευθερία; Φέρτε γυναίκες απ’ το Αφγανιστάν για να ικανοποιούν τους ομοεθνείς τους. Σωματεμπόριο; Οχι, λεκτικό σχήμα. Η λεκτική ακράτεια, όμως, είναι σύμπτωμα γήρατος. Ας μην κοροϊδευόμαστε. Είμαστε μια γηρασμένη κοινωνία. Αφήνω κατά μέρος το δημογραφικό, το οποίο δεν είναι αδιάφορο. Παραβλέπουμε, όμως, το γεγονός ότι το βασικό σύμπτωμα του γήρατος, εκτός από την κόπωση και την αδυναμία παραγωγής, είναι η γλωσσική ακράτεια. Μπορείς να λες ό,τι θέλεις, γνωρίζοντας ότι κανείς δεν θα σου ζητήσει τον λογαριασμό.
Αναφέρθηκα σε δύο υποδείγματα γλωσσικής ακράτειας. Δεν είναι τα μόνα. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορείς να ψαρέψεις πολύ περισσότερα. Θέλησα να αναδείξω όσα βρήκαν τη θέση τους στον λεγόμενο «δημόσιο διάλογο» και να εντοπίσω τον τρόπο που τον επηρεάζουν. Τα δύο παραδείγματα που ανέφερα δείχνουν τον δρόμο για ένα «διάλογο χωρίς όρια». Υπάρχει, όμως, διάλογος χωρίς όρια; Κατά τη γνώμη μου, όχι. Αν υπάρχει τρόπος αποκατάστασης του δημόσιου διαλόγου, αυτός οφείλει να ξεκινήσει από τη χάραξη των ορίων του.
