Σε περίπου τρεις εβδομάδες, θα γνωρίζουμε το αρχικό αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών. Ακόμη και αν εκλεγεί η Κάμαλα Χάρις, ένα γεγονός παραμένει αδιαμφισβήτητο: Ο Ντόναλντ Τραμπ, με στοιχισμένα πίσω του ιδιοτελή συμφέροντα, αποτελεί την έκφραση οργής μιας μεσαίας τάξης που δεν υπάρχει πια. Η οικονομική και κοινωνική κατάσταση ολοένα και μεγαλύτερων τμημάτων των πληθυσμών σε όλο τον δυτικό κόσμο έχει γίνει πια επισφαλής. Τα χάσματα μέσα σε αυτούς τους πληθυσμούς, ανάμεσα σε άνδρες και γυναίκες, ηλικιωμένους και νέους, είναι ακόμη μεγαλύτερα. Εν ολίγοις, ο καμβάς πάνω στον οποίο πλέχτηκε τους τελευταίους αιώνες –αργά και με σκληρές κοινωνικές και πολιτικές συγκρούσεις– η σημερινή δημοκρατική πραγματικότητα, αρχίζει να ξηλώνεται. Ο μακρύς χρόνος εδώ δεν πρέπει να μπερδεύει. Αντιθέτως, μέσα στην ασάφειά του είναι ένας οδηγός για το πώς πράγματα που υπάρχουν σήμερα, αύριο μπορεί να μοιάζουν ξεπερασμένα και ξένα.
Δυστυχώς, οι κυβερνώσες πολιτικές ελίτ αναδεικνύονται εκλογικά από κοινά στις ΗΠΑ, στη Γαλλία, στη Γερμανία ή όπου αλλού στον δυτικό κόσμο, ωστόσο, η ιδεολογία αλλά και συγχρόνως τα ευρύτερα συμφέροντα που εκπροσωπούν είναι προϊόντα μιας παγκοσμιοποίησης. Σε αυτή την παγκοσμιοποίηση το κέντρο του κόσμου δεν είναι πια ο άξονας Παρίσι – Λονδίνο – Ουάσιγκτον, αλλά μάλλον το τρίγωνο Πεκίνο – Σαγκάη – Σιγκαπούρη. Και αν για τις πολιτικές ελίτ κάθε χώρας αυτό δεν είναι πρόβλημα, για τους πολίτες τις οποίες κυβερνούν αποτελεί παράγοντα που επηρεάζει τις ζωές τους καθοριστικά. Πώς σταματά κανείς αυτή τη μεταφορά πλούτου, γνώσης, ισχύος, που εκ των πραγμάτων συμβαίνει τις τελευταίες δύο δεκαετίες και πλέον επιταχύνεται, θα διερωτηθεί οποιοσδήποτε καλοπροαίρετος και θα έχει απόλυτο δίκιο.
Στον εθνικό θυρεό του Βελγίου, της χώρας που φιλοξενεί στο έδαφός της τους δύο κατεξοχήν θεσμούς-πυλώνες της Ευρώπης, το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ενωση, αναγράφεται ότι «η δύναμη βρίσκεται στην ενότητα» και, βεβαίως, παραπέμπει στο μωσαϊκό ταυτοτήτων που έπρεπε το 1830 να ενωθεί υπό μία κρατική οντότητα. Την ίδια ενότητα οφείλουν να βρουν και να σφυρηλατήσουν οι Ευρωπαίοι, χωρίς να υπονομευθεί η εθνική ταυτότητα, που κάθε χώρα –ούτως ή άλλως– δεν παζαρεύει. Μια ενωμένη Ευρώπη είναι μια οιονεί αυτοκρατορία, ικανή να ανταγωνιστεί κατ’ αρχάς εκείνες που έχουν εκ των πραγμάτων αναδυθεί στην Ανατολή, αλλά και να έχει μια πιο ισότιμη σχέση με τον μεγάλο αδελφό, τις ΗΠΑ. Μια διχασμένη Ευρώπη είναι μια συνταγή καταστροφής όχι μόνο για χώρες της περιφέρειας όπως η Ελλάδα, αλλά ακόμη και για το πολιτικό κέντρο της, τη Γαλλία και τη Γερμανία.
