Θα μπορούσε κάποιος να τη χαρακτηρίσει αυτονόητη. Παρ’ όλα αυτά, η απόφαση 2833/2024 του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών «γιορτάστηκε» από τον δημοσιογραφικό κλάδο σαν μια συλλογική επιτυχία, ακριβώς γιατί η Δικαιοσύνη προφύλαξε τους δημοσιογράφους στην άσκηση της δουλειάς τους και επιβεβαίωσε τη σημασία της (σωστής) δημοσιογραφικής έρευνας και της άσκησης κριτικής κατά δημοσίων προσώπων.
Το θέμα της ελευθερίας του Τύπου έχει φτάσει αρκετές φορές στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρώπινων Δικαιωμάτων (ΕΔΔΑ). Οπως μας θυμίζει η πρόσφατη απόφαση του Πρωτοδικείου, το ΕΔΔΑ έχει αποφανθεί ότι «ο ρόλος των εθνικών δικαστηρίων σε μια δίκη περί δυσφήμησης δεν συνίσταται στο να υποδείξουν στον δημοσιογράφο το αυστηρό ελάχιστο των εκφράσεων και χαρακτηρισμών που μπορεί να χρησιμοποιεί όταν ασκεί, στο πλαίσιο του επαγγέλματός του, το δικαίωμά του για κριτική, ακόμη και με δριμύ τρόπο. Τα εθνικά δικαστήρια καλούνται αντιθέτως να εξετάσουν αν το πλαίσιο της υπόθεσης, το δημόσιο ενδιαφέρον και η πρόθεση του δημοσιογράφου δικαιολογούσαν την πιθανή χρήση μιας δόσης πρόκλησης ή υπερβολής».
Περαιτέρω, το ΕΔΔΑ υπενθυμίζει ότι, αντίθετα με έναν απλό πολίτη, τα όρια της αποδεκτής κριτικής είναι ευρύτερα προς έναν πολιτικό, «καθώς εκτίθεται αναπόφευκτα και συνειδητά σε προσεκτικό έλεγχο των πράξεων και κινήσεών του, τόσο από τους δημοσιογράφους όσο και από το σύνολο των πολιτών, πρέπει συνεπώς να επιδεικνύει μεγαλύτερη ανοχή». Σημειώνει, δε, ότι «η αρχή αυτή δεν εφαρμόζεται μόνο στην περίπτωση πολιτικού, αλλά επεκτείνεται σε οποιοδήποτε πρόσωπο μπορεί να χαρακτηριστεί ως δημόσιο πρόσωπο, δηλαδή σε εκείνο που με τη δράση του ή με την ίδια τη θέση του υπάγεται στη δημόσια σφαίρα».
Προφανώς και ο κάθε δημοσιογράφος δεν μπορεί να γράφει ό,τι θέλει ή να ασκεί κριτική χωρίς τεκμηρίωση. Γι’ αυτό και η απόρριψη της αγωγής Δημητριάδη (πρώην γενικού γραμματέα του πρωθυπουργού) κατά της «Εφημερίδας των Συντακτών», των Reporters United για το ρεπορτάζ τους και, το πιο εξωφρενικό, κατά του δημοσιογράφου Θανάση Κουκάκη (που απλώς δημοσίευσε κάτι στον προσωπικό του λογαριασμό στο Τwitter για το θέμα) είναι μια νίκη της δημοσιογραφίας και της ελευθερίας του Τύπου. Οπως λέει και η χιλιοειπωμένη –αλλά πάντα επίκαιρη– φράση του Τζορτζ Οργουελ, «δημοσιογραφία είναι να δημοσιεύσεις αυτό που κάποιος δεν θέλει να δημοσιεύσεις. Ολα τα άλλα είναι δημόσιες σχέσεις».
